Cuộc đua xuống đáy: Sau khi làm mưa làm gió trên khắp thế giới, những chiếc xe điện siêu rẻ khiến chính Trung Quốc phải sợ hãi
Giá thấp kỷ lục phản ánh những bất ổn sâu rộng trong nền kinh tế.
Khả năng sản xuất xe điện (EV) với chi phí cực thấp của Trung Quốc đã gây lo ngại ở các quốc gia có ngành công nghiệp ô tô phát triển, buộc nhiều chính phủ phải điều tra các khoản trợ cấp mà Trung Quốc dành cho lĩnh vực này và dựng lên rào cản thương mại.
Nhưng giờ đây, chính phủ Trung Quốc mới là bên lo lắng về việc xe điện nội địa trở nên quá rẻ. Cuộc đua giảm giá chưa có dấu hiệu dừng lại, và ngành công nghiệp này đang trở thành biểu tượng cho những vấn đề sâu rộng hơn của nền kinh tế Trung Quốc.
Ngày 23/5, BYD – nhà sản xuất xe điện lớn nhất Trung Quốc – gây chấn động thị trường khi giảm giá 22 mẫu xe điện và hybrid. Giá khởi điểm cho mẫu xe rẻ nhất của hãng, Seagull, hiện chỉ còn 55.800 tệ (khoảng 7.700 USD), thấp hơn nhiều so với mức 73.800 tệ khi mẫu hatchback này ra mắt cách đây hai năm – vốn đã được coi là rất rẻ lúc đó.

Động thái này khiến các cơ quan quản lý lo ngại về mức độ giảm giá đang diễn ra trên thị trường ô tô lớn nhất thế giới. Ngày 31/5, Bộ Công nghiệp Trung Quốc tuyên bố với Tân Hoa Xã rằng: “Không có ai thắng trong cuộc chiến giá cả, càng không có tương lai”. Bộ cam kết sẽ kiểm soát tình trạng cạnh tranh khốc liệt, cho rằng điều đó ảnh hưởng tiêu cực đến đầu tư cho nghiên cứu phát triển và có thể tiềm ẩn nguy cơ an toàn.
Ngày 1/6, tờ Nhân dân Nhật báo – cơ quan ngôn luận của Trung Quốc – cảnh báo rằng việc chạy theo sản phẩm giá rẻ, chất lượng thấp có thể gây tổn hại đến danh tiếng hàng hóa “Made in China”.
Những phản ứng này diễn ra trong bối cảnh các nhà lãnh đạo Trung Quốc đang mạnh tay kiểm soát tình trạng cạnh tranh “tự sát” giữa các doanh nghiệp, vốn đã dẫn đến tình trạng dư thừa sản xuất và lợi nhuận suy giảm. Đây là một phần trong nỗ lực lớn hơn nhằm tái cân bằng nền kinh tế. Robin Xing, kinh tế trưởng về Trung Quốc tại Morgan Stanley, nhận xét: “Những diễn biến gần đây cho thấy mô hình tăng trưởng cũ dựa vào cung vẫn chưa thay đổi.”
Cuộc chiến giá cả làm lung lay ngành công nghiệp
Cổ phiếu BYD giảm mạnh sau khi công bố chính sách giảm giá và những bình luận chính thức từ nhà nước, do lo ngại rằng cuộc chiến giá này là không bền vững. Tuy nhiên, để giữ thị phần, các hãng xe khác cũng buộc phải giảm giá theo.
Ông Wei Jianjun – Chủ tịch Great Wall Motor, một trong những hãng xe lớn nhất – cho biết ngành công nghiệp ô tô đang ở tình trạng “không lành mạnh”, và cảnh báo rằng sự sụp đổ của thị trường bất động sản nên là bài học. Ông nói với trang Sina Finance: “Giờ đây, ngành ô tô cũng đã có một phiên bản Evergrande rồi, chỉ là nó chưa nổ.” (Evergrande là nhà phát triển bất động sản mắc nợ nhiều nhất thế giới). Một lãnh đạo của BYD phản bác rằng phát biểu của ông Wei là “kích động quá mức”.
Tình hình càng khó khăn hơn bởi hiện tại có tới 115 thương hiệu xe điện nội địa ở Trung Quốc, theo số liệu từ Jato Dynamics – một công ty nghiên cứu thị trường. Chỉ một số rất ít, trong đó có BYD, là có lãi và được dự đoán là sẽ tồn tại lâu dài. Những cuộc chiến giá khốc liệt vốn là vấn đề phổ biến trong nhiều ngành của Trung Quốc. Tính đến cuối quý III năm ngoái, gần 25% doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo lỗ – cao hơn gấp đôi so với cách đây 5 năm.
Theo The Economist
>> Tăng 233% trong 5 năm: Cuộc lột xác ngoạn mục của Goldman Sachs dưới bàn tay 'DJ' David Solomon