Đám cưới Việt Nam - Triều Tiên được nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương đích thân mở lời ‘xin dâu’: Chờ ba thập kỷ, vượt hơn 5.000km và cái kết viên mãn

Đó là câu chuyện tình cảm động giữa ông Phạm Ngọc Cảnh và bà Ri Yong Hui (tên tiếng Việt là Lý Vĩnh Hỷ, người Triều Tiên). Cho đến nay, mối tình ấy vẫn được xem là một trong những chuyện tình đẹp và cảm động nhất thế kỷ XX.

Mối lương duyên vượt 5.000 cây số

Vào những năm 1960, ông Phạm Ngọc Cảnh – một chàng trai đến từ Hà Nội nằm trong số 200 sinh viên được cử sang Triều Tiên học tập. Năm 1971, khi là sinh viên Đại học Hóa học Công nghiệp Hàm Hưng, ông đến thực tập tại Nhà máy phân hóa học Hưng Nam. Tại thành phố ven biển này, ông đã gặp được tình yêu của đời mình – bà Ri Yong Hui, một nhân viên phòng thí nghiệm của nhà máy.

Ngay từ lần đầu gặp mặt, ông Cảnh đã xao động trước cô gái trẻ và thầm nghĩ: “Nếu cô ấy là vợ mình thì hay quá!”. Về phía bà Hui, ấn tượng ban đầu với chàng sinh viên Việt Nam cũng rất sâu sắc, nhưng đồng thời trong lòng lại trĩu nặng linh cảm: “Từ lúc đầu tiên nhìn vào mắt ông ấy, tôi đã rất buồn vì tình yêu sẽ không thành”.

Tình yêu giữa hai người sớm gặp nhiều trở ngại bởi chính sách nghiêm ngặt của Chính phủ Triều Tiên, vốn không cho phép công dân nước này kết hôn với người nước ngoài. Mỗi cuộc hẹn hò đều phải kín đáo, mà ông Cảnh gọi là “đánh du kích” – luôn sống trong lo sợ bị phát hiện. Nếu bị lộ, ông sẽ bị trục xuất, còn bà Hui có thể phải đối mặt với muôn vàn hệ lụy.

“Đến đầu năm 1973, tôi tốt nghiệp về nước và tạm biệt cô ấy. Hôm ấy, buổi chiều tôi trốn đi đến nhà cô ấy chia tay. Cô ấy lại tiễn tôi cùng bạn bè ra ga tàu. Tôi lại đi tàu lên thành phố, đêm hôm ấy 11 giờ mới ra ga đi lên tàu lên thủ đô Bình Nhưỡng.

Lúc ở nhà cô ấy thì cô ấy bảo tôi là: Hay chúng mình tự tử đi anh. Nhưng tôi bảo em đừng nghĩ thế, mình yêu nhau không có gì sai trái cả, việc gì mà phải chết. Tôi nói cô ấy hãy chờ tôi, có điều kiện tôi sẽ quay lại”, ông Cảnh nhớ lại.

Do mối quan hệ không được phép công khai, ông đã nghĩ cách giữ liên lạc bằng việc chuẩn bị sẵn phong bì có ghi địa chỉ nơi mẹ làm việc – Ngân hàng Nhà nước Việt Nam để bà Hui gửi thư về mà không bị phát hiện. Những lá thư đi qua biên giới trong lo âu, không một lời yêu thương, không một câu hứa hẹn, nhưng vẫn nhen nhóm hy vọng trong cả hai người.

Năm 1978, ông Cảnh trở lại Triều Tiên công tác và chỉ có thể gặp bà Hui đúng một lần ngắn ngủi trước khi về nước. Trong lần chia tay ấy, ông dặn bà tiếp tục chờ đợi và hứa sẽ tìm mọi cách để được kết hôn.

Sau đó, bà Hui sống khép kín với quá khứ tình cảm, âm thầm đợi chờ người đàn ông ở cách mình hơn 5.000km.

Gần 20 năm sau, ngày 25/4/1997, vì quá lo lắng khi con trai vẫn chưa lập gia đình, cha ông Cảnh đã viết một lá thư gửi Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Mạnh Cầm: "Chúng tôi tha thiết đề nghị ông xem xét giải quyết trong chuyến đi này, chấp nhận cho hai cháu Cảnh và Ri Yong Hui được kết hôn và sống với nhau những năm còn lại của cuộc đời hai cháu.

Kính mong ông thông cảm với nỗi buồn day dứt của gia đình chúng tôi, con trai lớn tuổi mà chưa lập gia đình..."

Lá thư đầy cảm xúc của người cha mong mỏi có thể tác động đến phía Triều Tiên để chấp thuận cuộc tình bị chia cắt suốt 26 năm. Đây cũng là lần đầu tiên gia đình ông Cảnh biết đến mối tình âm thầm ấy. Tuy nhiên, đề nghị vẫn không nhận được phản hồi từ phía Triều Tiên.

Đám cưới muộn màng

Bất chấp mọi trở ngại, bà Hui vẫn kiên trì đợi chờ. Trong thập niên 1990, Triều Tiên rơi vào tình trạng thiếu lương thực nghiêm trọng, Việt Nam khi đó đã viện trợ hàng trăm nghìn tấn gạo, trong đó có 7 tấn do chính ông Cảnh quyên góp được.

Năm 2002, trong không khí ngoại giao hữu nghị, một đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam do nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương dẫn đầu sang thăm Triều Tiên. Khi biết về chuyện tình cảm động này, nguyên Chủ tịch nước rất xúc động và đã đích thân “xin dâu”. Ông kể rằng phía Triều Tiên khi đó tỏ thái độ nhẹ nhàng và chấp thuận ngay.

Tháng 9/2002, Đại sứ quán Triều Tiên tại Việt Nam gửi công hàm tới Bộ Ngoại giao xác nhận: “Sau khi kết hôn, việc mà họ sống ở đâu là theo hy vọng của họ. Nếu cô Ri Yong Hui cư trú và sống tại Việt Nam thì cô ấy trở thành công dân Triều Tiên ở nước ngoài”.

Vậy là sau hơn 3 thập kỷ chờ đợi, ông Cảnh vội vã sang Triều Tiên đón người con gái của đời mình. “Tôi ở đại sứ quán 15 ngày không biết tin tức gì, đến ngày thứ 15 thì họ đưa tôi ra gặp”, ông kể.

Ngày 31/12/2002, đám cưới chính thức diễn ra tại Hà Nội, với 800 khách mời.

Là một người Triều Tiên sống nơi đất khách, không người thân thích, lại không thạo tiếng Việt, bà Ri Yong Hui luôn mang trong lòng nỗi nhớ quê hương. Nhưng bù lại, bên bà là một người chồng yêu thương và thủy chung tuyệt đối.

Nhìn lại chuyện tình vượt thời gian của mình, ông từng chia sẻ với báo chí: “Người Việt Nam mình rất thủy chung, tôi thừa hưởng cái đạo đức, tư cách, tình cảm ấy. Tôi nghĩ, câu chuyện của chúng tôi cũng là để thế giới thấy rằng người Việt Nam không chỉ chiến tranh bảo vệ Tổ quốc thành công mà còn có tình yêu mãnh liệt không kém gì các dân tộc khác…”.

Cuối tháng 2/2025, ông Phạm Ngọc Cảnh đã qua đời đột ngột. Trước khi ông Cảnh qua đời, hai vợ chồng sống tại Hà Nội. Những lúc có thời gian rảnh rỗi, cặp đôi đồng hành cùng nhau trong những chuyến du lịch.

*Tổng hợp

>> Quá trình hơn 50 năm công tác của nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương