Đất nước đầu tiên trên thế giới đứng trước nguy cơ 'biến mất hoàn toàn' do nước biển dâng
Với khoảng 11.000 dân, quốc gia này có thể phải sơ tán toàn bộ.
Quốc đảo Tuvalu đang đối diện nguy cơ trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới biến mất hoàn toàn do mực nước biển dâng cao. Giới chuyên gia cảnh báo đây mới chỉ là khởi đầu nếu nhân loại không có hành động mạnh mẽ để ứng phó biến đổi khí hậu.
Nằm ở châu Đại Dương, Tuvalu được dự báo sẽ chìm dưới nước vào năm 2050. Với khoảng 11.000 dân, quốc gia này có thể phải sơ tán toàn bộ. Để chuẩn bị, Tuvalu và Australia đã ký Hiệp ước Falepili Union – một “thỏa thuận về chương trình di cư cho phép 280 công dân Tuvalu mỗi năm được định cư lâu dài tại Australia” theo Wired. Đây được xem là loại thị thực khí hậu đầu tiên trên thế giới.
“Chúng tôi đã nhận được số lượng đăng ký kỷ lục với 8.750 hồ sơ, bao gồm cả người thân của người đăng ký chính”, Cao ủy Australia tại Tuvalu cho biết. Thị thực này được cấp theo hình thức bốc thăm và sẽ trao cho người thụ hưởng các quyền lợi về y tế, giáo dục, nhà ở và việc làm tương tự công dân Australia. Người Tuvalu vẫn có thể trở về quê hương khi điều kiện cho phép.
Giới chuyên gia cảnh báo Tuvalu có thể là tín hiệu đầu tiên cho làn sóng di cư vì biến đổi khí hậu. “Từ hạn hán lịch sử đến lũ lụt thảm khốc, những biến động cực đoan này phá vỡ cuộc sống, nền kinh tế và cả hệ sinh thái”, Giáo sư Albert van Dijk thuộc Đại học Quốc gia Australia chia sẻ.
Tạp chí Vice dẫn nhận định của một chuyên gia: “Tuvalu là con chim hoàng yến trong hầm mỏ và hầm mỏ ấy đang nhanh chóng ngập nước".
Thế giới từng chứng kiến những cuộc di cư cộng đồng vì khí hậu. Năm 2024, khoảng 1.200 người Guna rời đảo Gardi Sugdub ngoài khơi Panama để chuyển lên đất liền do nước biển dâng. AFP gọi đây là một trong những cuộc di cư có kế hoạch đầu tiên ở Mỹ Latinh vì biến đổi khí hậu.
Tại Alaska, gần 300 cư dân làng Newtok cũng buộc phải rời bỏ quê hương vì băng vĩnh cửu tan chảy gây xói mòn. San Francisco Chronicle dự báo đến năm 2070, hơn 3 tỷ người có thể sẽ phải sống ngoài "vùng khí hậu thích hợp của nhân loại".
Các quốc đảo như Maldives, Kiribati, Fiji, Quần đảo Solomon và Vanuatu được coi là đặc biệt dễ tổn thương.
“Chỉ cần mực nước tăng nhẹ cũng có thể dẫn đến những thay đổi lớn, như xói lở bờ biển, nhiễm mặn nguồn nước ngọt và lũ lụt thường xuyên hơn”, tạp chí Wodne Sprawy của Ba Lan viết.
Không chỉ các quốc đảo, Mỹ cũng đối diện nguy cơ tái định cư. Các bang ven biển như Florida, Louisiana, Texas, Alabama và Mississippi có thể mất dần bờ biển. Nhiều thành phố lớn như New York, Chicago và các đô thị ở California đang sụt lún, có thể buộc phải sơ tán. Một nghiên cứu trên tạp chí Nature cho thấy mực nước tại Vịnh Mexico đang dâng nhanh gấp 3 lần mức trung bình toàn cầu.
NASA cho biết mực nước biển toàn cầu năm qua tăng cao hơn dự báo, với tốc độ đã gấp đôi kể từ năm 1993. Các đảo Thái Bình Dương đặc biệt dễ bị tổn thương, trong khi ở Vịnh Mexico, mức tăng gần đây cao gấp 3 lần so với trung bình toàn cầu, làm dấy lên lo ngại về những cuộc di cư hàng loạt trong tương lai.
Tổng hợp
