Đẩy nhanh chuyển đổi số ngân hàng Việt nhờ khai phá sức mạnh AI

Nhiều động lực để ngân hàng chuyển đổi số dựa vào dữ liệu

Tại phiên hội thảo chuyên đề “Chiến lược chuyển đổi số bền vững ngành ngân hàng dựa trên dữ liệu” trong khuôn khổ sự kiện Smart Banking 2023 vừa diễn ra tại Hà Nội, các chuyên gia đến từ Công ty cổ phần Tư vấn EY Việt Nam (EY Consulting VN), Mastercard Data & Services , FPT IS, Noventiq Việt Nam, Timo... đã tập trung trao đổi về tầm quan trọng của dữ liệu trong việc định hình tương lai của ngành ngân hàng. Đồng thời, phân tích các cơ hội, rào cản và thông lệ tốt trong việc quản lý và phân tích dữ liệu đầu vào cho trí tuệ nhân tạo (AI) mà các ngân hàng tại Việt Nam có thể cân nhắc áp dụng.

Trong thế giới ngày càng kết nối, việc đặt dữ liệu làm trọng tâm sẽ hỗ trợ và thúc đẩy các ngân hàng đưa ra những quyết định quan trọng, định hướng quy trình vận hành của ngân hàng, cũng như thúc đẩy quá trình tương tác giữa các ngân hàng với khách hàng.

Các chuyên gia nhận định rằng, thị trường Việt Nam đang ở thời điểm then chốt khi nhiều ngân hàng đẩy mạnh số hóa dữ liệu và các quy trình vận hành để phục vụ cho quá trình chuyển đổi số, cũng như cho một tương lai phát triển dựa trên dữ liệu.

Hầu hết các ngân hàng ở Việt Nam đang triển khai các chương trình chuyển đổi số, ở các mức độ khác nhau. Sự tương tác với khách hàng có thể coi là một trong những khâu có sự thay đổi mạnh mẽ và dễ nhận diện, bởi nhiều ngân hàng tại Việt Nam đã đầu tư đáng kể vào các ứng dụng công nghệ giúp nâng cao trải nghiệm số cho người dùng.

Các chuyên gia cũng thống nhất rằng, có nhiều động lực thúc đẩy các ngân hàng chuyển đổi số dựa vào dữ liệu. Đó là, Việt Nam có lượng người tiêu dùng trẻ và am hiểu công nghệ, vì thế, các ngân hàng cần phải nâng cao khả năng linh hoạt về số hoá để đáp ứng nhóm khách hàng này. Bên cạnh đó, hệ sinh thái công nghệ tài chính - Fintech tiếp tục có những bước phát triển mạnh, cung cấp các dịch vụ hiệu quả và có thể tích hợp trong chuỗi giá trị ngân hàng. Ngành ngân hàng cũng đang không ngừng kết nối với các ngành khác, đòi hỏi các ngân hàng phải có năng lực xử lý dữ liệu rất nhanh để có thể thu được lợi ích cụ thể từ bối cảnh kết nối này.

Tuy nhiên, việc đầu tư để xây dựng năng lực xử lý dữ liệu đang không đồng đều giữa các ngân hàng và nhiều ngân hàng đang tìm cách thức để sử dụng dữ liệu giống như một loại tài sản. Khi nhiều nền tảng dữ liệu và năng lực phân tích được triển khai trên diện rộng, sẽ có nhiều ngân hàng tại Việt Nam cần xem xét chiến lược dựa trên dữ liệu phức tạp hơn.

Khảo sát EY Tech Horizon 2022 của tổ chức EY toàn cầu cho thấy, doanh nghiệp đang phải đối mặt với nhiều rào cản trong việc áp dụng chiến lược dựa trên dữ liệu vào một số hoạt động: Khó thu thập và phân loại dữ liệu theo định dạng có thể sử dụng được; không có kiến ​​trúc dữ liệu được xây dựng một cách hợp lý; thiếu chiến lược dữ liệu; ít dữ liệu có chất lượng... Giải quyết các thách thức về dữ liệu được nhận định là vấn đề rất cấp thiết.

Khai phá sức mạnh AI để đẩy nhanh chuyển đổi số ngân hàng  

Các chuyên gia chỉ ra rằng, dữ liệu sẽ không thể là tài sản nếu thiếu sự hỗ trợ của các công nghệ mới, đặc biệt là AI. AI sử dụng đầu vào là dữ liệu của doanh nghiệp. Tuy vậy, AI chỉ phát huy tối đa sức mạnh khi doanh nghiệp thiết lập được hệ thống quản trị dữ liệu tiên tiến.

Ông Sayantan Choudhury, Phó Tổng giám đốc, Tư vấn Công nghệ của EY Consulting VN lưu ý đến sự chính xác và nguyên vẹn của dữ liệu là nền tảng để AI đưa ra các kết quả đáng tin cậy: "Để đảm bảo thuật toán AI tiếp tục tạo ra kết quả đáng tin cậy, dữ liệu cần được kiểm tra về độ chính xác một cách đều đặn. Để làm điều đó, các ngân hàng cần có thể chế và hệ thống quản trị dữ liệu mạnh mẽ”.

Ngoài các thách thức khi thực hiện chiến lược chuyển đổi số dựa trên dữ liệu, việc sử dụng AI và dữ liệu còn đi kèm nhiều vấn đề về yếu tố đạo đức và rủi ro tiềm ẩn cho các ngân hàng. Theo kinh nghiệm tư vấn của các chuyên gia EY cho các ngân hàng, một số rủi ro phổ biến có thể kể đến như sự đồng thuận và quyền riêng tư, tính toàn vẹn của dữ liệu để đảm bảo sự tin cậy và bảo mật dữ liệu, thể chế quản trị và sự thiên vị trong kết quả AI.

Nói rõ thêm về sự thiên vị trong kết quả AI, chuyên gia EY cho hay, các thuật toán AI có thể tạo ra kết quả có sự chênh lệch đáng kể theo thời gian, dẫn đến khả năng đưa ra quyết định sai lầm. Do vậy, các ngân hàng bắt buộc phải duy trì tính toàn vẹn của dữ liệu và theo dõi liên tục kết quả AI đưa ra.

Bà Nguyễn Thùy Dương, Chủ tịch Hội đồng quản trị EY Consulting VN nhấn mạnh, dữ liệu là chất xúc tác cho sự tăng trưởng. Các ngân hàng đã và đang dành không ít nguồn lực cho chuyển đổi số, gia tăng trải nghiệm khách hàng và các mục tiêu kinh doanh. Tuy nhiên, sự phát triển mạnh mẽ và bùng nổ của AI tạo sinh sẽ mở ra một kỷ nguyên hoàn toàn mới cho ‘cuộc chơi dữ liệu’.

“Đây là thời điểm các ngân hàng cần chuẩn bị thật tốt, bởi những ‘bộ não AI’ sẽ thay đổi cách thức mà chúng ta giao tiếp, phục vụ khách hàng và vận hành ngân hàng. Xa hơn, một số vị trí trong ngân hàng thậm chí có thể biến mất, được thay thế bằng những bộ não AI thông minh và có khả năng tổng hợp cực cao”, bà Nguyễn Thùy Dương nêu quan điểm

Chúng ta đang bước vào kỷ nguyên của dữ liệu và phân tích dữ liệu khi rất nhiều quyết định, quy trình vận hành, và chiến lược kinh doanh của các ngân hàng được quyết định bởi dữ liệu, được thúc đẩy từ các công nghệ mới và AI. Các ngân hàng cần chuẩn bị thật tốt và ngay từ bây giờ nếu không muốn bị hụt hơi trước cuộc chơi mới.