Đồng minh Mỹ bất ngờ chi 5 tỷ USD mua khí đốt Nga, nhiều hơn cả Trung Quốc
Nỗ lực thoát phụ thuộc năng lượng Nga của EU vẫn dậm chân tại chỗ khi giá rẻ từ Moscow tiếp tục lôi kéo các nhà nhập khẩu châu Âu.
Liên minh châu Âu (EU) đang ở vị thế đầy nghịch lý khi vừa liên tục tuyên bố cắt giảm phụ thuộc vào năng lượng Nga, vừa chi hơn 5 tỷ USD nhập khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Moscow chỉ trong nửa đầu năm nay vì mức giá rẻ khó cưỡng.
Đầu tháng này, Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright khẳng định EU có thể thay thế hoàn toàn khí đốt Nga trong vòng một năm, thậm chí chỉ cần 6 tháng nếu chuyển sang LNG của Mỹ. Thế nhưng, rào cản lớn nhất lại chính là giá cả.
Trên thực tế, năm 2024, lượng LNG Nga chảy vào châu Âu đã đạt mức kỷ lục bất chấp lệnh trừng phạt và những tuyên bố “cắt đứt quan hệ năng lượng”. Lý do rất đơn giản: LNG Nga rẻ hơn nhiều so với nguồn cung từ Mỹ.
Một số nhà lãnh đạo EU thậm chí từng bàn đến việc hủy hợp đồng dài hạn để giảm phụ thuộc, song kết quả lại ngược lại – nhập khẩu tiếp tục tăng. Từ tháng 1 đến tháng 6 năm nay, giá trị LNG Nga nhập vào EU đạt 4,4 tỷ euro (tương đương 5,16 tỷ USD), cao hơn nhiều so với mức 3,47 tỷ euro của cùng kỳ năm trước.
Theo giới phân tích, Washington rõ ràng muốn đổi dòng tiền này về túi các nhà xuất khẩu Mỹ. Dưới thời ông Donald Trump, Mỹ theo đuổi chiến lược trở thành cường quốc thống trị năng lượng toàn cầu, và con số nhập khẩu kỷ lục vào EU cho thấy kế hoạch này đang phát huy tác dụng. Nửa đầu năm nay, tổng lượng LNG châu Âu nhập khẩu tăng 25% so với năm ngoái, với 55% đến từ Mỹ và 14% từ Nga.
Hiện tại, Liên minh Châu Âu đang là thị trường khí đốt hóa lỏng lớn nhất của Mỹ và cũng là khách hàng mua khí đốt hóa lỏng nhiều nhất của Nga.
Trong 8 tháng đầu năm 2025, khối này mua tới 2/3 lượng LNG Mỹ, đồng thời chiếm 51% lượng LNG xuất khẩu của Nga – nhiều hơn cả Trung Quốc, đối tác chiến lược mới của Moscow. Không dừng lại ở đó, theo Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch (CREA), EU vẫn là khách hàng nước ngoài lớn nhất của khí đốt đường ống Nga, dù dòng chảy đã giảm mạnh so với trước năm 2022.
Một mặt, Brussels vẫn khẳng định mục tiêu chấm dứt hoàn toàn nhập khẩu năng lượng Nga vào đầu năm 2028. Song, giới chức thừa nhận EU cần cân bằng giữa trừng phạt, ổn định giá cả và an ninh nguồn cung, bởi một động thái cắt giảm đột ngột có thể gây cú sốc thị trường.
Trong khi Mỹ sẵn sàng tăng tốc cung ứng LNG, cái giá phải trả lại không hề rẻ. Vì thế, EU vẫn loay hoay tìm lối thoát: làm sao vừa siết chặt nguồn thu của Nga, vừa tăng hợp tác với Mỹ, nhưng không rơi vào cảnh phụ thuộc năng lượng còn sâu hơn trước.
