Giá nhà ‘phi mã’: Đề xuất đánh thuế nhà thứ hai và giao dịch lướt sóng

Ngày 21/10, Quốc hội làm việc tại các tổ đại biểu, thảo luận về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước. Tại buổi làm việc, nhiều đại biểu đã thẳng thắn chỉ ra những bất ổn của thị trường bất động sản và vàng - hai lĩnh vực được xem là thước đo quan trọng của nền kinh tế nhưng đang bộc lộ nhiều dấu hiệu thiếu kiểm soát.

Đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng (Đoàn TP. Cần Thơ) cho rằng, dù Chính phủ và Quốc hội đã rất nỗ lực ban hành hàng loạt văn bản pháp luật như Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản cùng nhiều nghị định, thông tư hướng dẫn, song thị trường vẫn chưa phát triển theo hướng lành mạnh, giá nhà ở liên tục leo thang vượt xa khả năng chi trả của người dân.

Ông dẫn chứng, thu nhập bình quân của người lao động hiện chỉ khoảng 8,2 triệu đồng/tháng, tương đương 100 triệu đồng/năm, trong khi giá một căn hộ chung cư tầm trung 2 phòng ngủ tại Hà Nội hoặc TP. HCM đã lên đến 5 tỷ đồng. Với người có thu nhập gấp đôi mức bình quân này, khoảng 16 triệu đồng/tháng thì cũng phải mất đến 25 năm không tiêu gì mới đủ trả tiền gốc cho căn hộ.

Từ thực tế đó, đại biểu Hùng nhấn mạnh cần có giải pháp quyết liệt và cụ thể hơn để thị trường vận hành đúng quy luật, đồng thời tạo điều kiện để người dân có thể tiếp cận được nhà ở, nhất là tại các đô thị lớn. Ông cũng đề xuất xem xét áp dụng các chính sách thuế với bất động sản, một công cụ có thể thực hiện sớm và đã được nêu ra từ nhiều năm nay nhưng chưa triển khai được như đánh thuế với nhà bỏ hoang, nhà thứ hai trở lên hoặc các giao dịch bất động sản "lướt sóng" trong thời gian ngắn.

Cùng mối quan ngại, đại biểu Nguyễn Lâm Thành (Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội) nhận định, thị trường bất động sản và vàng hiện "gần như không kiểm soát được", dù khung pháp lý đã tương đối đầy đủ. Giá nhà, đặc biệt ở phân khúc chung cư, tăng phi mã khiến người thu nhập thấp, trung bình và thậm chí cả công chức nhà nước cũng không thể mua nổi nhà. Ông cho rằng bất động sản và vàng là hai lĩnh vực có sức ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế, và việc thiếu kiểm soát đang gây bất ổn xã hội, đòi hỏi Chính phủ phải có biện pháp mạnh để đưa thị trường trở lại quỹ đạo ổn định, minh bạch.

Đại biểu Lê Hữu Trí (Khánh Hòa) cảnh báo, bất động sản đang cho thấy dấu hiệu của một "thị trường bong bóng" khi giá nhà, giá vàng và giá cả tiêu dùng cùng tăng nhanh, khiến đời sống người dân gặp nhiều khó khăn. Ông đề nghị Chính phủ cần đánh giá toàn diện thực trạng này và có giải pháp điều tiết phù hợp.

Đại biểu Lê Hoàng Anh (Gia Lai) đề xuất nghiên cứu áp dụng chính sách thuế biến động tài sản đất đai, một công cụ phổ biến ở nhiều quốc gia để hạn chế đầu cơ và găm giữ đất, đồng thời tạo nguồn thu ổn định cho ngân sách. Theo ông, trong quá trình sửa đổi Luật Đất đai 2024, đây là thời điểm thích hợp để xây dựng cơ chế thu thuế đối với biến động giá trị đất đai, đảm bảo sự công bằng và minh bạch trong quản lý thị trường.

Các ý kiến đều thống nhất rằng, bất động sản và vàng là hai "mạch máu" của nền kinh tế, nhưng đang tồn tại nhiều bất cập cần sớm được tháo gỡ. Sự vào cuộc quyết liệt của Chính phủ cùng các chính sách tài khóa, thuế và kiểm soát tín dụng hợp lý sẽ là chìa khóa giúp hai thị trường này trở lại trạng thái ổn định, bền vững, đáp ứng đúng nhu cầu phát triển kinh tế và an sinh xã hội của người dân.