Góc nhìn may - rủi trong đầu tư trái phiếu: Nhà đầu tư sẽ được hoàn tiền khi sự cố xảy ra?

Thời gian qua, trước những biến động liên tục của nền kinh tế vĩ mô và thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp đang trở thành một trong những sản phẩm “Best Buy” được rất nhiều nhà đầu tư quan tâm khi mang những ưu điểm nổi bật như: Lợi nhuận kỳ vọng hấp dẫn, an toàn hơn cổ phiếu,…

"Tuy nhiên bất cứ loại hình đầu tư nào cũng tiềm ẩn những rủi ro nhất định. Do đó với trái phiếu doanh nghiệp, các nhà đầu tư cũng cần có những bước đi thận trọng cho mỗi quyết định của bản thân", ông Lê Xuân Lập - Giám đốc đầu tư Công ty Quản lý quỹ MB (MB Capital).

Đầu tư trái phiếu doanh nghiệp vẫn có thể mất tiền?

Theo ông Lập, thị trường chứng khoán Việt Nam vài năm trở lại đây rất hấp dẫn khi làm cho giá trị tài sản ròng (NAV) của nhiều nhà đầu tư tăng trưởng cao. Tuy nhiên, không phải ai cũng hưởng lợi từ chứng khoán khi thị trường biến động không ngừng trước sự phức tạp của dịch bệnh COVID-19, xung đột giữa Nga – Ukraine leo thang căng thẳng, những vụ việc thao túng thị trường chứng khoán khiến nhiều nhà đầu tư điêu đứng,…

Thời điểm này, vàng hay bất động sản cũng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Do đó sẽ hình thành xu hướng các nhà đầu tư tìm đến các kênh đầu tư an toàn để bảo toàn lợi nhuận. Trái phiếu doanh nghiệp đang là lựa chọn hấp dẫn khi hội tụ những ưu điểm sau: lợi nhuận kỳ vọng cao hơn lãi suất tiết kiệm; có thể mua đi bán lại lãi suất thực nhận theo thời gian đầu tư; an toàn hơn cổ phiếu và lãi suất định kỳ có thể tái đầu tư,…

Dù vậy, trái phiếu doanh nghiệp cũng như nhiều sản phẩm đầu tư khác đều tiềm ẩn những rủi ro nhất định; lợi suất càng cao thì rủi ro càng lớn. Cùng với đó, trái phiếu doanh nghiệp sẽ cũng tiềm ẩn rủi ro khi chưa có cơ quan xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp phát hành và nhiều doanh nghiệp tận dụng sự bùng nổ của thị trường để phát hành trái phiếu chất lượng kém.

"Tôi thấy trên thị trường hiện nay nhiều đơn vị đưa ra mức sinh lời hấp dẫn từ 15 - 20%/năm trong khi cơ sở đảm bảo lại không rõ ràng", ông Lập nhấn mạnh.

Trả lời câu hỏi "Nhà đầu tư cần quan tâm điều gì khi đầu tư trái phiếu doanh nghiệp?", ông Lập phân tích, về bản chất nếu biết lựa chọn những mã trái phiếu tốt thì đây là một kênh sinh lời ổn định đáng để đưa vào danh mục đầu tư. Nhưng khi tham gia đầu tư trái phiếu doanh nghiệp, nhà đầu tư cần chú ý 3 điều sau:

Thứ 1, cần nắm rõ quy định pháp luật liên quan đến trái phiếu. Đây là điều quan trọng giúp nhà đầu tư bảo vệ tốt nhất quyền lợi bản thân trong trường hợp phát sinh rủi ro.

Thứ 2, cần đánh giá được phương án kinh doanh và phương án trả nợ cho trái chủ.

Thứ 3, định giá tài sản đảm bảo của danh mục trái phiếu đó. Nhà đầu tư phải cố gắng hiểu rõ đơn vị phát hành, hiểu rõ rủi ro mình đang đầu tư. Trong trường hợp không thể tự mình tìm hiểu hoặc không có nhiều thời gian, nên lựa chọn đơn vị uy tín như công ty quản lý quỹ để ủy thác đầu tư trái phiếu hoặc lựa chọn chứng chỉ quỹ đầu tư trái phiếu để đầu tư.

Sẽ không để nhà đầu tư mất tiền sau vụ hủy trái phiếu Tân Hoàng Minh

Mới nhất, chia sẻ với báo giới về sự vụ Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thông báo huỷ bỏ 9 đợt trái phiếu trị giá hơn 10.000 tỷ đồng của nhóm công ty Tân Hoàng Minh, TS. Lê Xuân Nghĩa, Viện trưởng Viện nghiên cứu và Phát triển kinh doanh nhận định, trước khi đưa ra quyết định trên, chắc chắn Ủy ban Chứng khoán và các cơ quan chức năng khác đã tính đến khả năng trả nợ của doanh nghiệp này.

“Tôi cho rằng, trước khi đưa ra thông báo này, các cơ quan chức năng đã yêu cầu doanh nghiệp phải cam kết trả lại đủ tiền cho nhà đầu tư, nếu không đủ tiền mặt thì doanh nghiệp phải bán tài sản đảm bảo để hoàn thành nghĩa vụ thanh toán. Với tài sản hiện nay, Tân Hoàng Minh hoàn toàn có thể trả lại toàn bộ tiền mua trái phiếu cho nhà đầu tư”, TS. Nghĩa nói.

Theo chuyên gia này, trách nhiệm cao nhất của cơ quan quản lý - đặc biệt của Ủy ban chứng khoán - là phải duy trì lòng tin của thị trường, nếu không thị trường sẽ đổ vỡ. Thậm chí, ở một số quốc gia, nếu doanh nghiệp phát hành trái phiếu quốc tế đổ vỡ, Chính phủ còn phải đứng ra bảo lãnh thanh toán toàn bộ để giữ uy tín thị trường trái phiếu quốc gia sau đó siết, bán tài sản đảm bảo để thu hồi tiền vào.

Do Tân Hoàng Minh không phát hành trái phiếu quốc tế nên sự việc chưa đến mức phải Chính phủ vào cuộc. Tuy nhiên, ông Nghĩa cho rằng, các cơ quan chức năng sẽ có giải pháp để bắt buộc Tân Hoàng Minh phải hoàn thành nghĩa vụ trả nợ cho nhà đầu tư.

“Tôi cho rằng, thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn sẽ phát triển sau sự cố Tân Hoàng Minh, nhà đầu tư có thể yên tâm, không cần quá lo lắng. Vì mục tiêu cao nhất của cơ quan quản lý là phải bảo vệ nhà đầu tư, bảo vệ niềm tin thị trường và đã đàm phán, cân nhắc rất thận trọng trước khi đưa ra quyết định”.

Trong thông báo đưa ra sáng nay, Tân Hoàng Minh cho biết đang tích cực làm việc với đơn vị tư vấn luật và các bên liên quan để rà soát lại toàn bộ hồ sơ phát hành trái phiếu của 9 đợt phát hành như công bố của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Trường hợp một trong các đợt phát hành này phải hủy bỏ theo yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước, Tập đoàn sẽ làm việc với doanh nghiệp phát hành trái phiếu, cơ quan quản lý nhà nước và các bên liên quan để hoàn trả lại toàn bộ số tiền đã huy động từ khách hàng theo đúng quy định pháp luật.

Sau hủy bỏ 9 đợt phát hành trái phiếu, Tân Hoàng Minh xử lý thế nào với số tiền từ các trái chủ?

Theo tiến trình xử lý hoàn trả tiền đến khách hàng dự kiến, đối với các hợp đồng đến hạn thanh toán, số tiền đầu tư của Khách hàng sẽ được hoàn trả trong thời gian sớm nhất.

Đối với các Hợp đồng chưa đến hạn thanh toán, Tân Hoàng Minh cho biết sẽ khẩn trương phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước, làm việc với doanh nghiệp phát hành, ngân hàng quản lý tài sản để xử lý và hoàn trả lại khách hàng theo đúng hướng dẫn, chỉ đạo của các cơ quan chức năng trên tinh thần thiện chí và tuân thủ quy định của pháp luật.