Hệ thống KRX và những lần lỡ hẹn

Tháng 12/2012, Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM (HOSE) ký kết hợp đồng dịch vụ công nghệ thông tin với Sở Giao dịch Chứng khoán Hàn Quốc (KRX)  (còn gọi Dự án hệ thống KRX gói thầu KRX). Đây là dự án do HOSE làm chủ đầu tư, bao gồm các hệ thống chức năng phục vụ cho hoạt động của HOSE, HNX và Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD).

Liên quan đến giá trị và tiến độ của gói thầu, hai bên thỏa thuận triển khai hệ thống giao dịch mới thông qua gói thầu trị giá 28,6 triệu USD. Dự kiến trong quý I/2015, hệ thống mới sẽ được đưa vào vận hành, thay thế cho hệ thống giao dịch cũ từ Thái Lan đã không còn đáp ứng nhu cầu thị trường. Tuy nhiên hết 2015, KRX vẫn "biệt tăm".

Đến năm 2016, HOSE bất ngờ khởi động lại hợp đồng dịch vụ công nghệ thông tin với Sở GDCK Hàn Quốc (KRX). Chủ tịch HĐQT HOSE lúc đó là ông Trần Văn Dũng đã chia sẻ với báo chí rằng, gói hệ thống công nghệ thông tin với số vốn lên đến 40 triệu USD sẽ được hoàn thành trong năm 2017, chậm hơn 2 năm so với kế hoạch ban đầu.

Tháng 1/2018, sau sự cố xảy ra trên sàn HOSE, ông Lê Hải Trà khi đó là người phụ trách Hội đồng Quản trị, hiện là Tổng Giám đốc HOSE khẳng định dự án này "đã hoàn tất giai đoạn thiết kế, sắp đi vào triển khai vật lý và kiểm thử, sẽ đi vào hoạt động trong năm 2019".

Sau đó, ngày dự kiến hoàn thành lại được lùi sang năm 2020 nhưng đại dịch COVID-19 và ưu tiên giãn cách xã hội đã ngăn cản các chuyên gia và nhà thầu Hàn Quốc có mặt tại Việt Nam để hoàn thành các khâu cuối cùng.

Ngày 19/1/2021, trao đổi với báo giới, ông Trần Văn Dũng, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết đến cuối năm 2021 dự kiến hệ thống KRX có thể chính thức đưa vào hoạt động.

Đến tháng 10/2021, Tổng Giám đốc HOSE Lê Hải Trà cho biết đã đi đến bước kiểm thử cuối cùng của hệ thống giao dịch mới theo gói thầu với KRX và bước tiếp theo là thử nghiệm với các công ty chứng khoán. Khoảng cuối quý I, đầu quý II của năm 2022, hệ thống này sẽ đi vào vận hành và thời gian áp dụng các sản phẩm đầu tư mới là không xa.

Tuy nhiên hiện tại đã là giữa quý II/2022, KRX vẫn chưa được đưa vào sử dụng. Việc chậm đưa vào vận hành dự án KRX đã tác động không nhỏ đến thị trường chứng khoán Việt Nam. Rõ nét nhất là sự cố “nghẽn lệnh” tại HOSE trong nhiều tháng liền.

Người đứng đầu của Chính phủ, Bộ Tài chính từng phải có nhiều cuộc họp và sự cố chỉ giải quyết dứt điểm vào tháng 7 năm ngoái. Nếu như đưa vào vận hành hệ thống KRX, một số sản phẩm mới sẽ được tiến hành trên thị trường như giao dịch trong ngày (T+0), bán khống, quyền chọn cổ phiếu…

Trong cuộc họp chiều nay (18/5), Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cũng đã chia sẻ liên quan đến hệ thống công nghệ của thị trường chứng khoán Việt Nam.

“Chúng tôi đang phối hợp với nhà đầu và các bên liên quan để đẩy nhanh hơn và rút ngắn đi thời gian đưa gói thầu công nghệ thông tin của thị trường vào vận hành. Chúng tôi đang làm các thủ tục điều chỉnh. Theo dự kiến kế hoạch của chúng tôi, không muộn hơn năm nay chúng tôi sẽ đưa hệ thống công nghệ vào vận hành. Kỳ vọng hệ thống công nghệ mới vận hành một cách tốt đẹp là bàn đạp để có được cải cách khác liên quan đến vận hành thị trường”, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi chia sẻ.

Như vậy, nếu chính thức hoạt động trong năm 2022, HOSE mất đúng 10 năm từ thời điểm ký hợp đồng đầu tiên với KRX để triển khai xong hệ thống mới.