Kiều hối về TP.HCM vượt mốc 5,5 tỷ USD: Động lực cho phát triển kinh tế

Theo thông tin từ Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM, lượng kiều hối chuyển về thành phố đã đạt 5,485 tỷ USD sau 9 tháng đầu năm 2024, chiếm 77,4% tổng lượng kiều hối cả nước. Số liệu này chưa bao gồm lượng kiều hối qua các tổ chức tín dụng, do đó, tổng lượng kiều hối thực tế có thể còn cao hơn.
Với dự báo dòng kiều hối sẽ tăng mạnh vào những tháng cuối năm, đặc biệt là dịp Tết Nguyên Đán, mục tiêu tăng trưởng 10%/năm được kỳ vọng sẽ hoàn thành.

Kiều hối từ lâu đã là một trong những nguồn ngoại tệ quan trọng đối với nền kinh tế Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng. Năm 2023, TP.HCM ghi nhận lượng kiều hối đạt gần 9,5 tỷ USD, gấp ba lần tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào thành phố. Điều này cho thấy vai trò to lớn của kiều hối trong việc đảm bảo cân đối ngoại tệ, ổn định thị trường tài chính và hỗ trợ phát triển kinh tế.

Kiều hối đóng góp vào cán cân thanh toán quốc gia thông qua việc tăng cung ngoại tệ, từ đó tác động tích cực đến tỷ giá hối đoái. Việc duy trì lượng ngoại tệ lớn giúp ổn định giá trị đồng nội tệ, đồng thời giúp Việt Nam tránh được những áp lực từ lạm phát nhập khẩu, đặc biệt trong bối cảnh các đồng tiền mạnh như USD, Euro có sự biến động lớn do tình hình kinh tế toàn cầu bất ổn.

Kiều hối không chỉ tác động đến các chỉ số vĩ mô như tỷ giá và lãi suất, mà còn tạo ra "hiệu ứng lan tỏa" đối với nền kinh tế. Nhờ nguồn vốn này, nhiều gia đình đã cải thiện chất lượng cuộc sống, đồng thời thúc đẩy đầu tư vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh và bất động sản.

Ảnh minh họa. Nguồn Internet.

Những thách thức và giải pháp tối ưu hóa kiều hối

Tuy lượng kiều hối liên tục tăng qua các năm, nhưng một phần lớn trong số này vẫn chủ yếu phục vụ cho mục đích tiêu dùng cá nhân, ít được đầu tư vào các lĩnh vực chiến lược như sản xuất hay công nghệ cao. Đây là một vấn đề cần được giải quyết để tối ưu hóa tiềm năng của kiều hối đối với nền kinh tế.

Theo TS. Lê Thị Thanh Nhàn từ Đại học Quốc gia Úc, một trong những cách để tận dụng tối đa nguồn kiều hối là phát hành trái phiếu cho các dự án cụ thể với kỳ hạn từ 5 đến 10 năm, cùng với chính sách ưu đãi thuế cho kiều bào đầu tư. Điều này có thể tạo động lực để dòng vốn kiều hối không chỉ chảy vào tiêu dùng mà còn đầu tư vào các lĩnh vực mang lại giá trị gia tăng cao như giáo dục, y tế, và công nghệ cao.

TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng, nhận định rằng Việt Nam cần có chính sách rõ ràng để hướng dòng kiều hối vào các dự án đầu tư dài hạn và có giá trị gia tăng cao, thay vì chỉ tập trung vào tiêu dùng. Cụ thể ông đề xuất áp dụng mức lãi suất khoảng 1-2%/năm cho tiền gửi ngoại tệ từ kiều hối, thay vì mức 0% như hiện nay. Với lãi suất ngoại tệ thấp nhưng ổn định, người gửi kiều hối sẽ có thêm động lực giữ tiền trong nước, thay vì chuyển đổi sang các đồng tiền khác.

Bên cạnh đó, cần có thêm các ưu đãi về thuế cho kiều bào khi tham gia đầu tư vào các quỹ đầu tư, hoặc mua cổ phần trong các doanh nghiệp nhà nước. Một ví dụ điển hình là mô hình đầu tư của Ấn Độ thông qua chương trình "Overseas Citizen of India", tạo điều kiện cho kiều bào tham gia đầu tư vào nhiều lĩnh vực với các ưu đãi đặc biệt về thuế và quyền sở hữu tài sản.

Kiều hối và những tác động tới thị trường tài chính

Theo báo cáo của Vietcombank, lượng kiều hối qua công ty này đạt 1,8 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm 2024, tăng gần 40% so với cùng kỳ năm trước. Đây là con số ấn tượng, cho thấy sức hấp dẫn của Việt Nam đối với dòng vốn từ nước ngoài.

Tuy nhiên, một vấn đề đáng lo ngại là vẫn còn tồn tại các kênh tiểu ngạch, nơi mà lượng lớn kiều hối được chuyển về không qua hệ thống ngân hàng chính thức. Điều này gây khó khăn trong việc theo dõi và quản lý dòng tiền, đồng thời làm giảm hiệu quả chính sách quản lý ngoại hối.

Để khắc phục tình trạng này, ông Trịnh Hoài Nam, Giám đốc Công ty Kiều hối Vietcombank, đề xuất mở rộng các dịch vụ chuyển tiền qua kênh ngân hàng, đặc biệt là hợp tác với các tổ chức tài chính quốc tế để tạo điều kiện thuận lợi cho kiều bào gửi tiền về nước. Một giải pháp khác là nâng cao chất lượng dịch vụ và đơn giản hóa thủ tục chuyển tiền, đảm bảo rằng người gửi tiền có thể tiếp cận các dịch vụ một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Kiều hối không chỉ là nguồn ngoại tệ quý giá cho nền kinh tế Việt Nam, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phát triển các lĩnh vực chiến lược như giáo dục, y tế, công nghệ và cơ sở hạ tầng. Để tận dụng hiệu quả dòng tiền này, cần có chính sách khuyến khích đầu tư dài hạn từ kiều bào, đồng thời đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong việc sử dụng nguồn lực. Việc phát hành trái phiếu và xây dựng các quỹ đầu tư từ kiều hối sẽ là những giải pháp tiềm năng để tạo ra những "cú hích" cho sự phát triển bền vững của TP.HCM và cả nước.

>> DSC dự báo lạm phát tiếp tục hạ nhiệt nhờ nguồn cung dầu ổn định từ OPEC+