Loại củ được mệnh danh là ‘nhân sâm nước’, ở Việt Nam chỉ mọc một lần mỗi năm, dân thành phố thi nhau ‘săn lùng’ vì hương vị lạ

Củ đặc sản chỉ có một mùa, có hương vị lạ lẫm đáng thử

Củ niễng nhìn thoáng qua rất dễ nhầm lẫn với củ sả do hình dáng tương đồng, nhưng kích thước của niễng lớn hơn gấp 3-4 lần. Loại cây này thường mọc tự nhiên ở các vùng đất trũng, đầm lầy hoặc ven ao hồ. Thân cây có màu tím sẫm, cứng cáp với lớp vỏ dày bên ngoài, bao bọc phần thịt trắng xanh bên trong - chính phần này tạo nên những món ăn thơm ngon, hấp dẫn.

Mùa thu đông là thời điểm củ niễng phát triển mạnh mẽ nhất. Trước đây, loại củ này chỉ được người dân Nam Định biết đến và sử dụng trong những món ăn dân dã. Tuy nhiên, nhờ hương vị đặc biệt và tiềm năng kinh tế, nhiều hộ gia đình ở đây đã bắt đầu trồng niễng trên diện tích lớn để cung cấp cho thị trường khắp nơi.

Củ niễng có thể ăn sống với vị ngọt mát tự nhiên, hoặc chế biến thành nhiều món ăn độc đáo. Thông thường, người ta thái mỏng niễng rồi xào cùng trứng, thịt bò hoặc thịt lợn, tạo ra những món ăn vô cùng hấp dẫn. Có hai loại niễng: niễng đực và niễng cái và theo kinh nghiệm, niễng cái thường có vị ngọt, béo hơn. Tuy nhiên, phân biệt hai loại này bằng mắt thường là điều không dễ dàng.

Trong mùa thu hoạch, củ niễng có mặt ở nhiều chợ dân sinh và cả trên các sàn thương mại điện tử, với giá dao động từ 25.000 - 45.000 đồng mỗi bó, tùy thuộc vào thời điểm và chất lượng mùa vụ.

Chị Lan - một tiểu thương chuyên bán củ niễng trực tuyến cho biết, niễng chỉ có vào mùa thu, kéo dài khoảng một tháng, nên nhiều người tranh thủ mua sớm. Vị ngọt, bùi và giòn của loại củ này khiến những ai đã từng ăn đều khó quên. Chị cũng tiết lộ, củ niễng được đặt trực tiếp từ Nam Định, sau khi về sẽ được bóc bỏ lớp vỏ già rồi bán cho khách. Khách hàng thường ưa chuộng các món như niễng xào với thịt bò, tôm, hoặc nấu canh, luộc để giữ nguyên độ giòn ngon tự nhiên.

Anh Tuấn - một nông dân trồng niễng ở Nam Định chia sẻ rằng, củ niễng rất dễ trồng và không cần sử dụng thuốc trừ sâu. Tuy nhiên, việc thu hoạch khá vất vả do lá cây niễng rất sắc bén, dễ gây trầy xước da. Thời điểm tốt nhất để trồng niễng là vào mùa xuân, nhằm thu hoạch vào tháng 9 âm lịch.

Ngoài hương vị đặc trưng, củ niễng còn có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Theo Đông y, củ niễng giúp thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu và hỗ trợ tiêu hóa, đặc biệt tốt cho người cần thanh lọc cơ thể và phụ nữ đang cho con bú.

Củ niễng không chỉ là món ăn dân dã của vùng đất Nam Định mà đã trở thành đặc sản được nhiều người tìm kiếm. Từ cây dại mọc hoang, niễng giờ đây góp phần làm phong phú thêm nền ẩm thực Việt Nam. Nếu có dịp, bạn nên thử và cảm nhận hương vị đồng quê tự nhiên của món ăn này.

Cách chế biến củ niễng - Đa dạng và đậm đà hương vị

Củ niễng có thể ăn sống, nhưng khi nấu chín, hương vị của nó còn trở nên hấp dẫn hơn. Dưới đây là vài gợi ý chế biến để bạn thử trong bữa ăn gia đình.

Niễng xào trứng

Nguyên liệu cần chuẩn bị gồm có niễng, trứng, ớt sừng, hành lá, muối và dầu ăn. Sau khi sơ chế củ niễng và ớt, bạn chỉ cần chiên trứng, rồi xào niễng với ớt. Cuối cùng, cho trứng vào, nêm nếm gia vị vừa ăn và rắc hành lá lên trên. Món niễng xào trứng vừa thơm vừa bổ dưỡng.

Củ niễng rim nước tương

Cách làm món này rất đơn giản. Bạn chỉ cần cắt củ niễng thành từng miếng nhỏ, sau đó rim với nước tương, dầu hào và một chút đường. Khi nước sốt sánh lại, củ niễng sẽ trở nên ngọt mềm và thấm đẫm hương vị. Để món ăn thêm bắt mắt, bạn có thể rắc chút hành lá lên trên trước khi dọn ra.

Thịt lợn xào niễng

Món thịt lợn xào niễng là sự kết hợp hài hòa giữa hương vị ngọt bùi của niễng và vị béo của thịt lợn. Bạn chỉ cần thái nhỏ niễng và thịt lợn, xào qua thịt lợn với gia vị, rồi cho niễng vào xào chung. Nêm nếm vừa miệng, món ăn sẽ mang đến cho bạn trải nghiệm ẩm thực thú vị.

Lưu ý khi chọn mua củ niễng

Khi mua củ niễng, để có được chất lượng tốt nhất, hãy chọn những củ to, mập vì chúng thường ngon hơn. Cần tránh những củ có vỏ ngoài héo úa hoặc có dấu hiệu hư hỏng, bởi đây là những củ đã được thu hoạch lâu ngày, có thể bị mất nước và không còn giữ được độ tươi ngon.

Một điều cần lưu ý là dù một số củ niễng khi cắt ra có chấm đen, bạn vẫn có thể sử dụng bình thường mà không lo ngại về chất lượng.

Khi lựa chọn, ưu tiên những bó niễng có bẹ còn tươi, bóng mượt, màu xanh tím nhẹ và thân chắc. Những đặc điểm này giúp bạn đảm bảo rằng củ niễng tươi ngon và có chất lượng tốt nhất.

Cách sơ chế củ niễng

Khi mua củ niễng tươi về, bạn cần bóc bỏ lớp bẹ bên ngoài, chỉ giữ lại phần củ non màu trắng bên trong để sử dụng. Đối với những củ có phần thân già, cứng và nhiều xơ, bạn nên cắt bỏ phần này để món ăn đạt chất lượng tốt hơn.

Trước khi chế biến, rửa sạch củ niễng và để ráo nước. Củ niễng rất nhanh chín, vì vậy trong quá trình xào, chỉ cần nấu chín tới để giữ được độ giòn, ngọt tự nhiên. Nếu xào quá kỹ, củ niễng có thể bị mềm bột và mất đi hương vị đặc trưng vốn có.

>> ‘Nữ hoàng’ gia vị quý giá thứ 3 toàn cầu của Việt Nam: Cần ít nhất 3 năm mới cho quả, Hà Lan và Trung Quốc đua nhau 'săn lùng'