Loại quả dại gai góc mọc hoang nhưng giàu vitamin C gấp 100 lần cam, 500 lần táo và lê: Giúp 1 tỉnh thu hơn 55.000 tỷ đồng/năm, Việt Nam bán rất nhiều

Lê gai là loại quả dại có màu vàng, vỏ nhiều gai, thường mọc ở sườn đồi, thung lũng hoặc ven đường ở độ cao 500 - 2.500 m. Loại cây này phân bố nhiều nhất tại tỉnh Quý Châu, tây nam Trung Quốc.

Từ những năm 1940, các nhà dinh dưỡng sinh hóa Trung Quốc đã phát hiện lê gai cực kỳ giàu vitamin C và khuyến nghị sử dụng như một nguồn dinh dưỡng mới.

Lê gai là loại quả dại có màu vàng, vỏ nhiều gai.

Đến thập niên 1980, chính quyền Quý Châu bắt đầu bảo tồn nguồn lê gai hoang dã và thúc đẩy việc trồng trọt. Sau đó, địa phương chính thức đưa lê gai vào quy hoạch, coi đây là một trong 12 ngành công nghiệp nông thôn trọng điểm. Phát biểu tại Diễn đàn Phát triển Ngành Lê gai Quý Châu năm 2020, viện sĩ Trung Nam Sơn - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Lâm sàng Quốc gia về Bệnh hô hấp, Viện Hàn lâm Kỹ thuật Trung Quốc khẳng định lê gai có hàm lượng vitamin C cao nhất trong tất cả các loại trái cây.

Theo nghiên cứu của Giáo sư La Đăng Nghĩa (Đại học Chiết Giang), trung bình 100g lê gai tươi chứa hơn 2.391 mg vitamin C, cao gấp 500 lần lê và táo, 100 lần cam, 50 lần quýt và 9 lần kiwi. Ngoài ra, hàm lượng axit phenolic và flavonoid vượt 1.600 mg, biến lê gai trở thành thực phẩm bổ sung dinh dưỡng và sức khỏe vô cùng quý giá.

Từ điển Y học Trung Quốc ghi nhận rằng tất cả bộ phận của cây lê gai từ hoa, quả, lá đến hạt đều có dược tính. Quả chín có vị chua ngọt, kết cấu đặc, chứa đường, vitamin, carotene, axit hữu cơ, hơn 20 loại axit amin, hơn 10 nguyên tố vi lượng và enzyme superoxide dismutase (SOD). Nhờ thành phần phong phú, lê gai được đánh giá cao về cả giá trị y học lẫn dinh dưỡng.

Tất cả bộ phận của cây lê gai từ hoa, quả, lá đến hạt đều có dược tính.

Những công dụng nổi bật của lê gai:

Chống viêm, chống dị ứng: Hàm lượng vitamin C cao giúp cơ thể tăng cường sản xuất kháng thể, hỗ trợ giảm viêm và phản ứng dị ứng.

Ngăn ngừa ung thư: Các nghiên cứu cho thấy lê gai có khả năng ức chế sự hình thành N-nitrosoproline (NPRO) - chất gây ung thư nội sinh. Loại quả này đặc biệt hiệu quả trong phòng ngừa ung thư gan, phổi, thận và hệ thần kinh. Với bệnh nhân ung thư gan giai đoạn đầu, việc sử dụng lê gai còn giúp ức chế tế bào ung thư rất tốt. Chỉ cần uống 10ml nước ép lê gai (tương đương nửa quả tươi, chứa 75 mg vitamin C) đã có thể ngăn chặn hoàn toàn hợp chất nitroso trong cơ thể, hiệu quả hơn 17% so với nhiều phương pháp chống ung thư tiên tiến.

Chống lão hóa: Nhờ chứa nhiều enzyme SOD, lê gai giúp tăng hoạt động SOD trong cơ thể, giảm lipid peroxide (LPO), từ đó làm chậm quá trình lão hóa.

Hỗ trợ tiêu hóa: Hàm lượng chất xơ cao giúp điều hòa hệ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón và đầy hơi.

Tính đến cuối năm 2021, diện tích trồng lê gai ở Quý Châu đã đạt hơn 150.000 ha. Loại quả này hiện được sử dụng làm nguyên liệu sản xuất thực phẩm dinh dưỡng, sản phẩm chăm sóc sức khỏe và dược phẩm. Chỉ riêng năm 2022, tổng lợi nhuận mà Quý Châu thu về từ ngành công nghiệp lê gai đạt 15 tỷ NDT (hơn 55.000 tỷ đồng).

Tổng lợi nhuận mà Quý Châu thu về từ ngành công nghiệp lê gai đạt 15 tỷ NDT

Không chỉ phổ biến tại Trung Quốc, lê gai hiện cũng đã có mặt tại thị trường Việt Nam. Người tiêu dùng có thể dễ dàng mua lê gai khô trên các nền tảng thương mại điện tử với giá khoảng 150.000 đồng/kg tùy loại.