Lương công chức các nước được trả ra sao?

Việc xây dựng chế độ tiền lương và chính sách đãi ngộ hợp lý cho công chức không chỉ giúp đội ngũ này an tâm công tác mà còn góp phần hạn chế tiêu cực, ngăn chặn tình trạng "chảy máu chất xám". Đây là đề xuất được Bộ Nội vụ đưa ra sau khi nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế.

Nhiều nước xây dựng lương công chức theo vị trí và hiệu suất thay vì thâm niên. Ảnh: Yonhap

Tại Trung Quốc, công chức được trả lương đầy đủ, đúng hạn, kèm theo các khoản phụ cấp như phụ cấp vùng sâu, vùng xa, phụ cấp chức vụ, trợ cấp nhà ở và y tế. Những người hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ sẽ được thưởng vào dịp cuối năm.

>>Lần đầu đấu giá biển số xe máy: Nhiều biển số chốt giá hơn 100 triệu đồng

Ở Nhật Bản, Hội đồng Nhân sự Quốc gia chịu trách nhiệm xây dựng chính sách lương, thưởng dựa trên phân loại vị trí công việc. Mức lương được điều chỉnh tùy thuộc vào tình hình kinh tế, bao gồm các khoản thù lao cho công việc ngoài giờ, ngày nghỉ, ban đêm… Hệ thống tiền lương được thiết lập dựa trên chi phí sinh hoạt, mức lương phổ biến trong khu vực tư nhân và những điều kiện phù hợp khác.

Thái Lan quy định cơ cấu tiền lương bao gồm lương cơ bản, phụ cấp, tiền thưởng và lương hưu. Phụ cấp chức vụ không được tính vào tiền thưởng hoặc lương hưu. Công chức có đạo đức tốt, kỷ luật nghiêm và đạt hiệu quả công tác cao có thể được xem xét tăng lương.

Tại Mỹ, hệ thống lương hướng đến hiệu suất làm việc hơn là thâm niên. Lương được chi trả công bằng cho những công việc có giá trị tương đương, phù hợp với mặt bằng thu nhập tại địa phương và khu vực tư nhân. Những cá nhân có thành tích nổi bật được nhận thưởng và vinh danh xứng đáng.

Ở Pháp, công chức được hưởng các khoản gồm lương cơ bản, trợ cấp cư trú, phụ cấp gia đình (tùy theo số con nuôi dưỡng), tiền thưởng và các loại phụ cấp khác theo quy định.

Tại New Zealand, mức lương công chức dao động từ 1.333 đến 4.191 NZD mỗi tháng (tương đương hơn 20 triệu đến hơn 63 triệu đồng), tùy theo trình độ và kinh nghiệm. Mức lương này đã bao gồm phúc lợi như nhà ở và đi lại.

Theo Bộ Nội vụ, điểm chung của các quốc gia là xây dựng cơ cấu tiền lương công chức gồm lương cơ bản, thưởng, phụ cấp đi lại, cư trú, khu vực… mà không có phụ cấp chức vụ riêng biệt, do lương đã được xác định theo vị trí việc làm. Mức lương được xây dựng trên cơ sở tham chiếu với mặt bằng chung của xã hội và khu vực tư nhân.

Từ các kinh nghiệm quốc tế, Bộ Nội vụ kiến nghị Việt Nam cần tiến tới trả lương theo vị trí việc làm, dựa trên mức thu nhập bình quân của người lao động trong khu vực tư nhân. Cách tiếp cận này sẽ giúp công chức an tâm công tác, đồng thời góp phần phòng chống tham nhũng, tiêu cực và hạn chế tình trạng "chảy máu chất xám".

Bên cạnh chính sách lương, nhiều nước đã xây dựng cơ chế thưởng gắn với hiệu suất làm việc để tạo động lực cho công chức.

Trung Quốc áp dụng hình thức khen thưởng cả cá nhân lẫn tập thể có thành tích xuất sắc. Các mức khen thưởng bao gồm ghi công hạng ba, hạng nhì, hạng nhất, kèm theo giấy chứng nhận, huy chương, kỷ niệm chương… Việc khen thưởng được thực hiện theo đúng quy trình, thẩm quyền quy định.

Tại Nhật Bản, tiền thưởng được chi trả dựa trên trách nhiệm và nghĩa vụ của từng vị trí công việc. Kế hoạch thưởng do Hội đồng Nhân sự Quốc gia xây dựng, trình Nghị viện và Nội các xem xét, phê duyệt.

Thái Lan gắn việc thưởng với hiệu suất công việc. Quá trình xét thưởng, thăng chức và hưởng lợi ích được tiến hành công bằng, dựa trên đánh giá kết quả công tác, năng lực và hành vi của công chức.

Tại Mỹ, ngoài các hình thức thưởng bằng tiền mặt, công chức có thành tích còn có thể được vinh danh bởi Tổng thống. Nhiều cơ quan chủ động khen thưởng để ghi nhận đóng góp nổi bật.

Theo Bộ Nội vụ, ngoài Trung Quốc, phần lớn các quốc gia không duy trì hình thức khen thưởng cho tập thể mà tập trung vào các hình thức thưởng cá nhân, chủ yếu bằng tiền hoặc ngày nghỉ.

Từ những kinh nghiệm này, Bộ Nội vụ đề xuất Việt Nam cần đổi mới công tác thi đua, khen thưởng theo hướng thực chất, gắn chặt với kết quả công việc. Đặc biệt, cần bổ sung thêm các hình thức thưởng bằng tiền và ngày nghỉ theo hiệu suất, nhằm tăng động lực và hiệu quả làm việc cho đội ngũ công chức.

>>Cô gái Việt thắng giải Nhất tại Harvard với phần mềm dịch y tế thông minh