Mục sở thị những vi phạm của nhà xe Thành Bưởi

"Chỉ vài bước chân (từ nhà xe Thành Bưởi qua Thanh tra Sở GTVT), thanh tra Sở không thể không biết, xin nhấn mạnh là Không thể không biết".

Trong suốt nhiều ngày thâm nhập làm hành khách đi xe Thành Bưởi, chạy xe Grab… để tìm hiểu quy trình hoạt động của nhà xe này, không hề thấy lực lượng Thanh tra giao thông kiểm tra nhà xe này.

Điều bất thường nhất là dù Sở Giao thông vận tải TPHCM công bố kiểm tra hãng xe Thành Bưởi từ ngày 5 đến 18/10 nhưng nhà xe Thành Bưởi ở địa chỉ 266-268 Lê Hồng Phong, quận 5 vẫn vô tư đón khách ngay gần trụ sở Thanh tra Sở Giao thông vận tải TPHCM (286 Lê Hồng Phong, quận 5).

Khoảng cách giữa nhà xe Thành Bưởi và Thanh tra Sở Giao thông vận tải chỉ vài bước chân, thanh tra không thể không biết việc nhà xe này đón khách hàng chục năm ở "bến xe" trái phép này.

Khi xe trung chuyển đến thì nhân viên trong bãi này ra mở cổng. Bên trong hàng chục ô tô của nhà xe Thành Bưởi đang đậu. Một chiếc xe giường nằm loại 36 chỗ đang nổ máy đợi khách.

Khách vừa xuống xe trung chuyển thì phụ xe đã hối thúc khách lên xe giường nằm cho kịp giờ xuất bến đi Đà Lạt vào 20h.

Trên xe lúc này đã có 15 hành khách. Tổng hành khách trên xe sau đó là 26 khách. Khi xe rời bến khoảng 10 phút thì phụ xe bắt đầu thu tiền từng người. Phụ xe kêu ad đưa phiếu thông tin số ghế (không phải vé xe) cho phụ xe, tiếp đó phụ xe thu tiền mà không đưa cho khách bất kỳ hóa đơn hay biên lai thu tiền nào.

Tương tự, tất cả hành khách trên xe đều chỉ đưa phiếu thông tin và tiền vé 280.000 đồng cho phụ xe, ngoài ra không ai nhận hóa đơn hay ký vào hợp đồng vận chuyển hành khách của nhà xe này.

Xe chạy được 30 phút thì tài xế dừng đón thêm 1 khách. Khoảng một giờ sau xe tiếp tục đón 4 khách dọc đường đoạn qua TP Biên Hòa, Đồng Nai. 4 khách này sau khi lên xe không có phiếu thông tin mà chỉ đưa tiền cho phụ xe và như mọi hành khách, 4 khách này cũng không được đưa hóa đơn, phiếu thu.

Với tốc độ chóng mặt, gần 2h sáng xe đã đến bãi xe Lữ Gia của Thành Bưởi ở phường 9, thành phố Đà Lạt. Suốt dọc đường từ TPHCM về Đà Lạt, xe dừng lại một trạm dừng chân rồi chạy thẳng mà không hề bị lực lượng chức năng nào kiểm tra.

----

Trong nhiều ngày ghi nhận hoạt động thu tiền hành khách của nhà xe Thành Bưởi, cũng không thấy bất kỳ hành khách nào được nhà xe này đưa hóa đơn chứng từ, biên lai hay phiếu thu tiền vé… Và số lượt xe Thành Bưởi chạy tuyến TPHCM đi Đà Lạt giữa Sở Giao thông vận tải TPHCM và thu thập của chúng tôi có nhiều chênh lệch.

Cụ thể, ngày 19/10 ông Đỗ Ngọc Hải, Trưởng phòng Quản lý vận tải đường bộ, Sở GTVT TPHCM có trả lời với báo chí rằng nhà xe Thành Bưởi đón trả khách không đúng quy định tại 3 điểm ở thành phố Thủ Đức, gồm: số 97 Mai Chí Thọ; một phần thửa đất số 23 khu phố 3; số 48C Xa lộ Hà Nội.

Cũng theo ông Hải, tại các địa điểm này, thống kê từ ngày 27/9 đến 3/10, Thành Bưởi thực hiện 896 hợp đồng vận chuyển hành khách từ TPHCM đi Lâm Đồng và ngược lại. Vậy trung bình mỗi ngày Thành Bưởi chạy 128 lượt ở cả hai đầu bến TPHCM và Đà Lạt.

Tuy nhiên, theo quan sát, mỗi ngày có hàng trăm chuyến xe của nhà xe này từ TPHCM đi Đà Lạt và ngược lại. Từ 13/10 đến 16/10, ghi nhận cho thấy lượt xe qua trạm thu phí chiều đi từ TPHCM về Đà Lạt là từ khoảng 150-200 chuyến xe/ngày.

Theo tài liệu thu thập được, con số trên khá trùng khớp với số liệu lượt xe mà chúng tôi ghi nhận được ở vị trí ngay trạm thu phí.

Theo dữ liệu khác mà Thông tin Chính phủ thu thập được ngày 26/08/2022 số xe Thành Bưởi đi qua trạm thu phí từ TPHCM - Đà Lạt là 205 chuyến/ngày.

Tương tự, ngày 27/8/2022 xe Thành Bưởi chạy qua trạm thu phí chiều Sài Gòn - Đà Lạt 184 chuyến/ngày. Và ngày 28/8/2022 Thành Bưởi chạy tuyến Sài Gòn - Đà Lạt là 193 chuyến. Vậy nếu tính lượt quay đầu trong giai đoạn tháng 8/2022 con số phải là trên dưới 350 chuyến/ngày.

Trao đổi với chúng tôi, một doanh nghiệp có xe ra vào Bến xe miền Đông cho biết: "Mỗi chuyến khi xuất bến họ phải đóng các khoản phí gồm: Lốt, phí đậu đỗ, vệ sinh… tổng vào khoảng 250.000 đồng/chuyến. Vậy cứ lấy con số trung bình với 200 chuyến xe mỗi ngày chạy ở hai đầu bến TPHCM - Đà Lạt, Thành Bưởi đã trốn được tiền bến bãi 50 triệu đồng/ngày khoảng 1,5 tỷ đồng/tháng.

Còn một cán bộ ở Cục Thuế TPHCM nêu nhận định: Cứ cho là nhà xe Thành Bưởi khai báo với Sở Giao thông vận tải TPHCM là mỗi ngày tuyến TPHCM - Đà Lạt dao động hơn 100 chuyến/ngày thì việc không vào bến cũng đã khiến nhà nước thất thu gần 1 tỷ đồng mỗi tháng và một năm lên tới hàng chục tỷ đồng. Đây là chỉ tính riêng tiền bến bãi phải nộp theo quy định.

Điều đó cho thấy chỉ riêng việc các xe khách Thành Bưởi không vào bến, cả ngàn tỷ đồng tiền thuế VAT và hàng trăm tỷ đồng tiền phí vào bến có thể đã thất thu trong thời gian dài.

Qua nhiều ngày theo dõi, thu thập chứng cứ, trao đổi với nhiều chuyên gia về thuế, chúng tôi ước tính con số tối thiểu là mỗi ngày có trung bình 250 chuyến xe của nhà xe Thành Bưởi chạy chiều đi và về TPHCM - Đà Lạt. Mỗi chuyến có tối thiểu 25 khách, mỗi khách phải trả 280.000 đồng (trong đó có 28.000 đồng tiền VAT phải nộp ngân sách nhà nước).

Vậy là trung bình mỗi ngày chúng ta có thể mất đi khoảng 175 triệu đồng tiền thuế VAT, mỗi tháng khoảng hơn 5 tỷ đồng, chưa kể tiền thuế thu nhập doanh nghiệp, tiền bến bãi bắt buộc nếu xe tuân thủ quy định vào bến xe… Theo đó, mỗi tháng ngân sách nhà nước thất thu từ nhà xe Thành Bưởi khoảng 6 tỷ đồng. Việc này đã diễn ra hàng chục năm nay. Đây là dấu hiệu trốn thuế cần được các cơ quan chức năng làm rõ, là con số đặc biệt lớn, vi phạm nghiêm trọng pháp luật của Nhà nước.

Tại Bản án 123312023/DS-ST ngày 24/7/2023 TAND TPHCM cũng nêu: "nhà xe Thành Bưởi đã thừa nhận công ty xuất hóa đơn cho khách có nhu cầu xuất riêng, số khách còn lại công ty xuất hóa đơn để ghi nhận doanh thu (không giao cho khách) là công ty thừa nhận đã vận chuyển nhiều khách lẻ bằng xe hợp đồng.

Việc kê khai không đúng so với thực tế ở nhà xe Thành Bưởi đã xảy ra cả chục năm trước. Năm 2013 Cục Thuế Lâm Đồng đã thấy bất thường khi số xe thì nhiều nhưng số tiền đóng thuế lại quá thấp nên phải đã thanh tra bằng phương pháp đếm xe trên Quốc lộ 20 và truy thu thuế của Thành Bưởi thêm được 4 tỷ đồng tính từ 2008-2013.

Lãnh đạo Cục Thuế Lâm Đồng cũng thông tin rằng, khách lên xe mà Thành Bưởi chỉ xuất phiếu đặt chỗ hay phiếu thông tin thì không thể nào quản lý được. Nên việc này chỉ có thanh, kiểm tra may ra mới phát hiện được. Đấy là câu chuyện của hơn 10 năm trước.

Trong khi pháp luật quy định mỗi chuyến xe chỉ ký 1 hợp đồng vận chuyển, từ đó chỉ được xuất 1 hóa đơn. Việc không xuất vé khi thu tiền của khách là vi phạm pháp luật về kế toán, khai báo thuế, sử dụng hóa đơn. Việc thu tiền của khách lẻ, không có chứng từ thì không có cơ sở để khai báo doanh thu đầy đủ, đúng quy định".

Từ năm 2014 Tại Thông báo số 992/TB-BGTVT ngày 30/9/2014 của Bộ Giao thông vận tải cũng đã nêu những tồn tại, thực chất là vi phạm của Thành Bưởi là vận chuyển hành khách theo hợp đồng như: "Danh sách hành khách còn thiếu một số thông tin như số hợp đồng kinh tế, thiếu chữ ký của đơn vị kinh doanh và đại diện tổ chức, cá nhân thuê vận tải".

Thanh tra kết luận nhiều vi phạm của nhà xe Thành Bưởi