Nghiên cứu mới: Thêm một lý do trà và cà phê có lợi cho sức khỏe của bệnh nhân cao huyết áp
Phát hiện mới chỉ ra rằng hai loại thực phẩm này có thể là “vũ khí” bất ngờ giúp người cao huyết áp phòng ngừa mất trí nhớ.
Một nghiên cứu quy mô lớn, dựa trên dữ liệu của hơn 450.000 người, đã chỉ ra mối liên hệ thú vị giữa việc tiêu thụ trà và cà phê với khả năng phòng ngừa chứng mất trí nhớ ở những người bị cao huyết áp. Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí Science và thực hiện bởi nhóm chuyên gia từ Đại học Y khoa Ninh Hạ (Trung Quốc), mở ra hy vọng mới cho những người mắc bệnh lý phổ biến này.
Cao huyết áp và nguy cơ mất trí nhớ
Cao huyết áp là một căn bệnh mạn tính ảnh hưởng đến khoảng 1/3 dân số trưởng thành trên toàn thế giới. Đáng lo ngại hơn, bệnh này được xem là yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ, đặc biệt là bệnh Alzheimer – một trong những dạng mất trí nhớ nguy hiểm nhất. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mất trí nhớ xếp thứ 7 trong danh sách các nguyên nhân hàng đầu gây tử vong sớm. Cùng với đó, cao huyết áp không chỉ là nguy cơ gây tổn thương não bộ mà còn có thể dẫn đến hàng loạt các vấn đề tim mạch nghiêm trọng, vốn đứng đầu bảng các nguyên nhân tử vong trên toàn cầu.
Sự kết hợp giữa cao huyết áp và mất trí nhớ tạo nên mối đe dọa kép vô cùng nguy hiểm. Kiểm soát tốt bệnh cao huyết áp được cho là có thể giảm tới 40% nguy cơ mất trí nhớ so với những bệnh nhân không điều trị tốt. Tuy nhiên, điều này vẫn chưa đủ để ngăn chặn hoàn toàn nguy cơ mắc bệnh. Chính vì vậy, các nhà nghiên cứu đã tập trung vào việc tìm kiếm các biện pháp bổ sung nhằm giảm thiểu nguy cơ mất trí nhớ ở nhóm đối tượng này.
Vai trò của trà và cà phê
Trà và cà phê, hai loại thức uống quen thuộc giàu caffeine và axit chlorogenic, được các nhà nghiên cứu đặc biệt quan tâm. Các hợp chất hoạt tính sinh học trong hai thức uống này đã được chứng minh có khả năng bảo vệ thần kinh và giảm viêm, từ đó có thể giúp phòng ngừa mất trí nhớ.
Để kiểm chứng giả thuyết này, nhóm tác giả đã tiến hành nghiên cứu trên hơn 450.000 người, với dữ liệu được thu thập từ Biobank - ngân hàng dữ liệu sinh học của Anh. Trong số này, 54,62% người tham gia bị cao huyết áp. Sau thời gian theo dõi trung bình kéo dài hơn 15 năm, kết quả đã cho thấy mối liên hệ tích cực giữa việc tiêu thụ trà, cà phê và giảm nguy cơ mất trí nhớ ở nhóm người này.
Theo nghiên cứu, việc uống từ 0,5 đến 1 tách cà phê mỗi ngày có thể giúp giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ ở cả những người bị cao huyết áp và người khỏe mạnh. Đặc biệt, những người bị tăng huyết áp khi uống 0,5-1 tách cà phê hàng ngày có nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ thấp hơn đáng kể so với những người không uống.
Trong khi đó, việc tiêu thụ trà cũng cho thấy tác dụng tương tự. Người bị cao huyết áp uống từ 4-5 tách trà mỗi ngày có nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ thấp hơn so với những người không bị cao huyết áp. Điều đáng chú ý là, tác dụng này chỉ thể hiện rõ ràng ở nhóm người bị cao huyết áp, còn đối với những người không mắc bệnh, sự khác biệt không đáng kể.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, đối với những người tiêu thụ cả trà và cà phê, hiệu quả giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ càng được nhân lên. Điều này cho thấy lợi ích tổng hợp khi sử dụng cả hai loại thức uống cùng lúc.
Caffeine - từ “thủ phạm” trở thành “người hùng”
Trong quá khứ, caffeine từng bị cho là yếu tố gây hại đối với người mắc cao huyết áp. Tuy nhiên, những năm gần đây, ngày càng nhiều nghiên cứu cho thấy caffeine có thể mang lại những lợi ích không ngờ trong việc kiểm soát huyết áp. Mặc dù có thể gây tăng nhẹ huyết áp ngay sau khi tiêu thụ, nhưng tác động này không đáng kể và thường không kéo dài. Ngược lại, việc uống trà và cà phê đều đặn, ở mức độ vừa phải, có thể giúp ổn định huyết áp trong dài hạn.
Ngoài caffeine, trà và cà phê còn chứa nhiều hợp chất hoạt tính sinh học khác có lợi cho sức khỏe, đặc biệt là các hợp chất có khả năng chống viêm và bảo vệ não bộ khỏi những tổn thương. Điều này góp phần lý giải tại sao trà và cà phê có thể giúp giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ ở người bị cao huyết áp.
Mặc dù kết quả nghiên cứu này mở ra hy vọng mới cho việc phòng ngừa chứng mất trí nhớ ở những người bị cao huyết áp, các nhà khoa học cũng nhấn mạnh rằng vẫn cần có thêm những nghiên cứu sâu hơn để xác nhận tác động thực tế của trà và cà phê. Tuy nhiên, với những dữ liệu ban đầu, việc tiêu thụ các loại thức uống này ở mức độ vừa phải có thể là một phần trong chiến lược bảo vệ sức khỏe tổng thể cho người mắc cao huyết áp.
Việc duy trì thói quen uống trà và cà phê không chỉ mang lại những phút giây thư giãn mà còn có thể góp phần bảo vệ não bộ, ngăn chặn những căn bệnh nguy hiểm như mất trí nhớ, đặc biệt là ở những người có nguy cơ cao như bệnh nhân cao huyết áp. Thói quen này, kết hợp với việc kiểm soát tốt bệnh cao huyết áp, có thể trở thành "vũ khí" giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
>> Loại rau hàng đầu giúp hạ huyết áp hiệu quả ở người cao tuổi, cực kỳ phổ biến ở Việt Nam