Với việc xây dựng cao tốc Bắc - Nam đang gặp khó khăn, chậm trễ so với thời gian dự kiến, Bộ GTVT đã chỉ ra những khó khăn mà cần khắc phục trước mắt.
Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) mới đây đã có trình lên Quốc hội về những báo cáo, đánh giá các dự án thành phần của dự án cao tốc Bắc - Nam.
Theo Bộ GTVT, trong số 10 dự án thành phần của dự án cao tốc Bắc - Nam hiện đang có 6 dự án vẫn có khối lượng thi công chậm so với kế hoạch yêu cầu.
Cụ thể, dự án thành phần Mai Sơn - Quốc lộ 45 hiện đang có sản lượng đạt khoảng 69,5% giá trị các hợp đồng, chậm khoảng 1,5% so với kế hoạch.
Đối với dự án thành phần Vĩnh Hảo - Phan Thiết, tính đến nay, sản lượng thi công đạt khoảng 50,65% giá trị các hợp đồng, chậm hơn 2% so với kế hoạch.
Đối với dự án thành phần Phan Thiết - Dầu Giây chậm 0,69% so với kế hoạch. Sản lượng đến nay đạt khoảng 56,32% giá trị các hợp đồng.
Đối với dự án thành phần Quốc lộ 45 - Nghi Sơn cũng có sản lượng thi công chưa được như kỳ vọng, hiện đạt khoảng 52,53% giá trị các hợp đồng, chậm khoảng 1,7% so với kế hoạch.
Trong 3 dự án thành phần đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP), dự án thành phần Diễn Châu - Bãi Vọt đang là dự án có sản lượng chậm so với kế hoạch lớn nhất, chậm 7,7%, sản lượng thi công mới đạt khoảng 13,7% giá trị các hợp đồng.
Đối với dự án thành phần Cam Lâm - Vĩnh Hảo, sản lượng thi công đến nay đạt khoảng 24,3% giá trị các hợp đồng, vẫn chậm khoảng 1,4% so với kế hoạch.
Cũng trong báo cáo, Bộ GTVT cũng đã nêu ra những nguyên nhân chính khiến cho các dự án thành phần bị chậm tiến độ, có thể kể đến như công tác giải phóng mặt bằng, thời tiết, giá cả nguyên vật liệu...
Thời tiết miền Trung khắc nghiệt
Mảnh đất miền Trung nổi tiếng với việc thường xuyên gặp những trận bão "mạnh" khiến cho việc triển khai thi công gặp rất nhiều khó khăn.
Cụ thể, miền Trung trong những năm gần đây mùa mưa đến rất sớm, thường lệ và kéo dài dẫn đến thời điểm triển khai thi công (đắp nền đường, các lớp móng đường và thảm bê tông nhựa) tại một số dự án thành phần bị chậm hơn so với kế hoạch ban đầu.
Điển hình như dự án thành phần Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây (địa bàn tỉnh Bình Thuận và Đồng Nai) trong năm 2021 đã có 130 ngày mưa. Từ đầu năm 2022 đến nay có khoảng 80 ngày mưa.
Tại dự án thành phần Mai Sơn - Quốc lộ 45, trong năm 2021 mưa kéo dài từ tháng 7 đến hết tháng 10. Sang năm 2022, tính từ tháng 5 đến tháng 8, địa bàn triển khai các gói thầu của dự án có tổng cộng 52 ngày mưa. Tình trạng mưa tiếp tục kéo dài đến nay.
Tại dự án Cam Lộ - La Sơn (địa bàn tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên Huế) trong năm 2021 có khoảng 140 ngày mưa. Từ đầu năm 2022 đến nay có khoảng 100 ngày mưa.
Những trận mưa dài ngày và liên tiếp đều khiến cho các dự án thành phần bị chậm trễ cũng như khó khăn về việc triển khai xây dựng, thi công.
Giá cả nguyên vật liệu tăng cao
Do ảnh hưởng của chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga đối với Ukraine đã khiến cho giá cả vật liệu của toàn thế giới tăng cao. Và điều đó cũng đã gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực trong quá trình triển khai.
Cụ thể, trong giai đoạn từ quý IV/2020 đến quý I/2022, giá nhiên liệu, một số loại vật liệu xây dựng biến động tăng lớn (xi măng, đá các loại, nhựa đường có mức tăng giá trên 20%, một số loại vật liệu như thép, nhiên liệu tăng đến 80 - 90%) nằm ngoài khả năng dự báo của các bên liên quan, việc tính toán trượt giá theo công thức điều chỉnh giá thông thường chưa phản ánh được mức độ biến động giá. Thực trạng đó khiến các nhà thầu khó khăn về tài chính, ảnh hưởng đến tiến độ triển khai các dự án.
Hiện các dự án thành phần đều được triển khai đồng loạt trong cùng một thời gian, thủ tục cấp giấy phép khai thác vật liệu xây dựng theo quy định phải kéo dài từ 9 - 15 tháng nên giai đoạn đầu triển khai thi công, nguồn vật liệu đất đắp cung cấp cho các dự án không đáp ứng được tiến độ thi công.
Được biết, Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 gồm 11 dự án thành phần với tổng chiều dài 654 km.
Hiện dự án Cao Bồ - Mai Sơn đã được hoàn thành, đưa vào khai thác từ tháng 2/2022. 4 dự án thành phần cơ bản hoàn thành trong năm 2022, gồm: Mai Sơn - Quốc lộ 45, Cam Lộ - La Sơn, Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây.
4 dự án thành phần dự kiến hoàn thành trong năm 2023, gồm: Cầu Mỹ Thuận 2, Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu và Nha Trang - Cam Lâm. 2 dự án dự kiến hoàn thành trong năm 2024, gồm: Diễn Châu - Bãi Vọt và Cam Lâm - Vĩnh Hảo.
Xem thêm: Điểm mặt các dự án bất động sản "siêu khủng" của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát
Bổ sung vốn cho Bộ Giao thông vận tải để xây cầu Phong Châu mới
Đề xuất đường sắt cao tốc Bắc - Nam đi qua Nam Định: Hướng tuyến đã được nghiên cứu kỹ