Để ngành y tế và đội ngũ thầy thuốc hoàn thành tốt sứ mệnh của mình, Nhà nước cần có hành lang pháp lý thông thoáng, tránh tình trạng bất cập về cơ chế như trong thời gian vừa qua.
Vươn tầm thế giới
>> Việt Nam có vắc xin mới phòng viêm màng não mô cầu nhóm B
Các ngày 3-4/1 vừa qua có lẽ sẽ đi vào lịch sử của ngành y khi các bác sỹ, y tá Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức và Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã phối hợp ghép tạng thành công, hồi sinh sự sống cho 8 người, bao gồm 2 bệnh nhân được ghép tim, 2 bệnh nhân được ghép gan và 4 bệnh nhân được ghép thận.
Cũng trong khoảng thời gian này, ngày 4/1, lần đầu tiên, tại bệnh viện Từ Dũ, các bác sĩ của các bệnh viện TP.HCM thực hiện thành công ca thông tim bào thai cho thai nhi trai 32 tuần bị dị tật tim bẩm sinh nặng. Đây là ca thông tim bào thai đầu tiên ở Việt Nam và ở Đông Nam Á. Ngày 30/1, bé trai và bệnh nhi đặc biệt chào đời khỏe mạnh bằng phương pháp sinh mổ, trong sự xúc động của gia đình và các bác sĩ.
Những thành quả trên đây tiếp tục khẳng định trình độ chuyên môn của độ ngũ thấy thuốc Việt Nam càng ngày càng được nâng cao, ứng dụng thành công nhiều kỹ thuật tiên tiên của thế giới. Việt Nam trở thành địa chỉ chữa bệnh của hàng trăm nghìn Việt kiều và người nước ngoài.
Theo PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh; Phó Chủ tịch Quản lý Khám, chữa bệnh, Phó Chủ tịch Hội đồng Y khoa quốc gia, nói: "Nhiều chuyên ngành, lĩnh vực y khoa do bác sĩ Việt Nam hướng dẫn, chuyển giao kỹ thuật cho các nước trên thế giới. Đặc biệt, ngày càng nhiều người nước ngoài đến Việt Nam để chữa bệnh".
Năm 2018, các bệnh viện trong nước đã tiếp nhận 300.000 người nước ngoài đến khám ngoại trú, trong đó 57.000 người vào điều trị nội trú. Phần lớn trong số này là Việt kiều hoặc mang quốc tịch Lào, Campuchia; ngoài ra còn có một số người mang quốc tịch Nhật Bản, Hàn Quốc... khám, chữa các loại bệnh về răng, thẩm mỹ, hỗ trợ sinh sản.
Lãnh đạo bệnh viện Việt Đức cho biết, một năm trở lại đây, Trung tâm Phẫu thuật Đại trực tràng - Tầng sinh môn của bệnh viện đón nhận nhiều trường hợp người bệnh mổ áp xe hậu môn, rò hậu môn nhiều lần tại các nước như Ba Lan, Hungary, Nhật Bản, Anh, New Zealand… điều trị ở nước sở tại không khỏi, tái phát tìm đến Việt Nam điều trị.
Trong lĩnh vực sản khoa, thụ tinh trong ống nghiệm, sàng lọc chẩn đoán trước sinh, nuôi dưỡng và cứu sống trẻ sinh non của Việt Nam cũng đạt những bước tiến lớn. Việt Nam đã tổ chức nhiều hội nghị quốc tế về sản phụ khoa uy tín. Mỗi năm có hàng trăm cặp vợ chồng nước ngoài đến Việt Nam chữa vô sinh. Nhiều Việt kiều đang sinh sống ở nước ngoài cũng tìm về quê nhà để điều trị vô sinh, hiếm muộn bởi kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm ở Việt Nam chi phí thấp hơn các nước, cơ hội thành công của một chu kỳ điều trị khá cao.
Nghề cao quý nhưng tràn đầy nhọc nhằn
Có thể nói nghề của các thầy thuốc là nghề đặc biệt. Mỗi người ngay từ lúc còn phôi thai nằm trong bụng mẹ cho đến khi trút hơi thở cuối cùng đều cần đến bàn tay thăm khám, chăm sóc của thầy thuốc. Ngay cả khi ở độ tuổi sung sức, ít ai mỗi năm không một đôi lần cần phải cậy nhờ các thầy thuốc, nếu không khám chữa bệnh thì cũng kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Cũng ít có nghề nào vất vả như nghề y. Ngay từ khi học nghề, các sinh viên trường y vất vả hơn bất cứ ngành nào. Học đại học 6 năm và lịch học kín cả ngày. Sáng học lâm sàng ở bệnh viện, chiều học lý thuyết ở giảng đường, tối trực viện và tùy theo năm học, sinh viên phải làm đủ các công việc từ bưng bô đổ vịt, thay băng, tiêm truyền đến làm bệnh án... Để được làm nghề thực thụ, sau khi tốt nghiệp đại học y, họ tiếp tục phải học 2 - 3 năm sau đại học.
Còn khi hành nghề thì sao? Nếu ai đã từng công tác trong ngành y hay có người nhà công tác ở các bệnh viện hoặc những ai đã từng điều trị ở bệnh viện mới thấu hiểu được công việc căng thẳng, bận rộn, nặng nhọc của các thầy thuốc, trên trang báo này khó có thể mô tả hết được.
Nhưng thật trớ trêu, nghề y cũng là một trong những nghề hay bị trách cứ nhất, thậm chí bị người nhà bệnh nhân hành hung. Bởi đối tượng phục vụ của họ là người bệnh từ trẻ sơ sinh đến ông già bà lão, với đủ các chứng bệnh trên đời từ bệnh vừa đến bệnh nặng. Mà con người khi bị bệnh tật, ở mức độ khác nhau phần đông rơi vào các trạng thái đau đớn, lo lắng, chán đời, hoảng sợ, khó tính... Với các trạng thái tâm sinh lý như vậy của người bệnh thì ít ai có thể làm họ vừa lòng.
Nhưng thật đáng nể phục, phần đông các thầy thuốc đã kiên nhẫn, nín nhịn để thấu hiểu, chia sẻ cùng bệnh nhân; dịu dàng, mềm mại... với bệnh nhân. Vì muốn chữa trị bệnh tật cho bệnh nhân một cách hiệu quả, người thầy thuốc không chỉ dùng kiến thức chuyên môn mà phải dùng cả tâm lý, tình cảm. Những thuộc tính đó gọi là phẩm chất nghề nghiệp của người thầy thuốc. Và phải có những phẩm chất đó, họ mới hoàn thành sứ mệnh chữa bệnh cứu người và bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Bởi vậy, nghề y được xã hội tôn vinh là nghề cao quý.
Vượt qua khó khăn, nâng cao trách nhiệm, trình độ chuyên môn
Do bất cập về cơ chế, xưa nay các bệnh viện cũng như đội ngũ thầy thuốc gặp không ít khó khăn trong quá trình thực hiện sứ mệnh chữa bệnh cứu người và chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Nhất là sau đại dịch covid và các vụ án về mua bán thuốc chữa bệnh, vật tư y tế, đặc biệt là vụ tet kít Việt Á.
Do cơ chế thay đổi giật cục, hàng loạt bệnh viện công lập lâm vào tình trạng thiếu thuốc chữa bệnh, thiếu vật tư y tế trầm trọng. Đến mức, một số bệnh viện tuyến cuối phải hạn chế nhận bệnh nhân.
Không thể cam tâm bỏ mặc bệnh nhân chống chọi với bệnh tật và càng không thể để tử thần cướp đi mạng sống của bệnh nhân chỉ vì thiếu thuốc và vật tư y tế, lãnh đạo các bệnh viện và đội ngũ thầy thuốc đã bằng mọi cách, mọi kênh, mọi nguồn để khắc phục tình trạng thiếu thuốc và vật tư y tế phục vụ chữa bệnh. Nhờ vậy, các bệnh viện đã không để gián đoạn nhiệm vụ chữa bệnh trong khoảng trống chờ Nhà nước điều chỉnh cơ chế, chính sách mua bán thuốc chữa bệnh và vật tư y tế.
Dù có chao đảo trong đại án Việt Á và những khó khăn sau đại dịch Covid-19, nhưng ngành y tế và đội ngũ thầy thuốc đã cố gắng vượt qua. Bởi vậy, chất lượng, hiệu quả điều trị ở các bệnh viện cả công lập và dân lập sớm ổn định và tiếp tục phát triển. Không những vậy, một số chuyên khoa thuộc lĩnh vực công nghệ cao tiếp tục đạt được những thành tựu đáng tự hào.
Có đánh giá, mặc dù trong điều kiện còn nhiều khó khăn, nhưng ngành y tế và đội ngũ thầy thuốc Việt Nam đã hoàn thành tốt sứ mệnh cứu chữa người bệnh, chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân. Không những vậy, nền y học nước nhà không ngừng phát triển và tiệm cận với y học tiên tiến thế giới.
Để ngành y tế và đội ngũ thầy thuốc hoàn thành tốt sứ mệnh của mình, Nhà nước cần có hành lang pháp lý thông thoáng, tránh tình trạng bất cập về cơ chế như trong thời gian vừa qua. Có như vậy mới phát huy được tình cảm, trí tuệ của đội ngũ thầy thuốc.
Nguyễn Huy Viện
Bác sĩ 'thần đồng', tốt nghiệp đại học năm 13 tuổi
Bác sĩ Anh chỉ ra thói quen ăn uống làm tăng gấp đôi tỷ lệ ung thư ở người trẻ
