Nóng: CEO Intel bị tố ‘dính líu’ với Trung Quốc, ông Trump yêu cầu từ chức ngay lập tức

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 7/8 đã yêu cầu CEO mới của Intel, ông Lip-Bu Tan, lập tức từ chức, cáo buộc ông này “có xung đột lợi ích nghiêm trọng” vì các mối quan hệ tài chính với doanh nghiệp Trung Quốc – trong đó có cả các công ty liên quan tới quân đội nước này.

“CEO của Intel đang có xung đột lợi ích nghiêm trọng và phải từ chức ngay lập tức. Không có giải pháp nào khác cho vấn đề này”, ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social.

"CEO Mỹ nhưng đầu tư trăm triệu USD vào công ty Trung Quốc"

Theo một cuộc điều tra độc quyền của Reuters hồi tháng 4, ông Lip-Bu Tan – thông qua các quỹ đầu tư mạo hiểm do ông thành lập hoặc điều hành – đã rót ít nhất 200 triệu USD vào hàng trăm công ty sản xuất và công nghệ cao của Trung Quốc, trong đó có một số cái tên liên quan trực tiếp đến Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA).

Các cơ sở dữ liệu doanh nghiệp Trung Quốc mà Reuters thu thập cho thấy quỹ đầu tư của ông Tan, Walden International, hiện đang sở hữu chung 20 công ty hoặc quỹ đầu tư với các quỹ Chính phủ hoặc doanh nghiệp Nhà nước Trung Quốc – đặc biệt từ các trung tâm công nghệ như Hàng Châu, Hợp Phì và Vô Tích.

Nguồn tin thân cận cho biết ông Tan đã thoái vốn khỏi các đơn vị này.

Trước khi trở thành CEO của Intel hồi tháng 3, ông Tan là Tổng Giám đốc điều hành của Cadence Design trong giai đoạn 2008–2021. Reuters cho biết, dưới thời ông điều hành, Cadence đã bán phần mềm thiết kế chip cho một trường Đại học quân sự Trung Quốc – nơi bị nghi ngờ có liên quan tới các mô phỏng vụ nổ hạt nhân.

Tháng trước, Cadence đã đồng ý nhận tội và nộp phạt hơn 140 triệu USD để dàn xếp các cáo buộc hình sự tại Mỹ liên quan đến vụ việc.

Tuy nhiên, một số chuyên gia vẫn bênh vực ông Tan. “Chúng tôi không nghĩ ông Tan có xung đột lợi ích, nhưng trong bối cảnh chính quyền hiện tại thì bất kỳ mối liên hệ nào với Trung Quốc đều tạo ra hình ảnh không đẹp”, chuyên gia phân tích Stacy Rasgon của Bernstein nhận định.

Intel: Vẫn cam kết với nước Mỹ

Đáp lại chỉ trích, Intel ra tuyên bố khẳng định: “Intel, Hội đồng Quản trị và ông Lip-Bu Tan cam kết thúc đẩy lợi ích kinh tế và an ninh quốc gia của Mỹ, đồng thời đang thực hiện các khoản đầu tư phù hợp với chương trình 'Nước Mỹ Trên Hết' của Tổng thống Trump”.

Ông Tan chưa đưa ra bình luận nào về yêu cầu từ chức.

Lời kêu gọi của Tổng thống Mỹ Trump càng khiến tình hình thêm khó khăn với Intel – công ty được xem là biểu tượng trong nỗ lực của Washington nhằm phục hồi năng lực sản xuất chip trong nước.

Năm ngoái, Intel được phân bổ 8 tỷ USD từ đạo luật CHIPS 2022 để xây dựng nhà máy tại Ohio và các bang khác – mức trợ cấp lớn nhất tính đến nay.

Thế nhưng, công ty này vẫn chật vật trên thị trường. Sau khi mất vị thế dẫn đầu vào tay TSMC của Đài Loan (Trung Quốc) và tụt hậu trong cuộc đua chip AI với Nvidia, Intel còn mất dần thị phần trong mảng trung tâm dữ liệu và máy tính cá nhân – từng là thế mạnh truyền thống.

Năm ngoái, Intel sa thải CEO Pat Gelsinger dù ông chưa hoàn tất kế hoạch khôi phục vị thế công nghệ kéo dài 4 năm. Nguyên nhân một phần đến từ việc công ty không đạt được các mục tiêu về sản xuất và AI mà ông từng tuyên bố.

Ông Lip-Bu Tan được lựa chọn thay thế nhờ kinh nghiệm đầu tư sâu rộng trong ngành chip. Tuy nhiên, ông nhanh chóng từ bỏ chiến lược của người tiền nhiệm, cắt giảm nhân sự quy mô lớn và tạm dừng nhiều kế hoạch mở rộng nhà máy.

Theo Reuters, quy trình sản xuất mới mà Intel kỳ vọng để giành lại hợp đồng và lợi nhuận cao đang gặp vấn đề về chất lượng, trong khi tiến độ xây nhà máy ở Ohio trì hoãn đến tận năm 2030–2031.

Thượng nghị sĩ bang Ohio, ông Bernie Moreno, cho rằng Intel đã không thực hiện đúng cam kết và kêu gọi tiểu bang mở cuộc điều tra gian lận.

Theo Reuters