Nửa năm sau lời hứa của chị em chủ tịch: ITA - KBC đang gây thất vọng lớn

Kiểm toán vào cuộc, khoản lãi đậm KBC "bốc hơi siêu tốc"

Hậu kiểm toán, lãi bán niên 2022 của Tổng CTCP Phát triển Đô thị Kinh Bắc (Mã chứng khoán: KBC) của Chủ tịch Đặng Thành Tâm bất ngờ "bốc hơi" 92% từ mức từ mức 2.457 tỷ đồng về còn 200 tỷ đồng.

Tại BCTC tự lập trước đó, KBC gây bất ngờ khi ghi nhận con số lợi nhuận lên tới hơn 2.450 tỷ đồng dù doanh thu chỉ gần 1.100 tỷ đồng.

Nguyên nhân khiến lãi ròng của KBC giảm sốc là bởi trên BCTC tự lập, KBC ghi nhận thu nhập từ chênh lệch giữa phần sở hữu trong tài sản thuần của bên bị mua và giá phí hợp nhất kinh doanh từ giao dịch tăng tỷ lệ sở hữu lên 48% với CTCP Đầu tư Sài Gòn - Đà Nẵng. KBC cho biết, theo báo cáo tư vấn thẩm định giá độc lập, giá trị hợp lý tài sản thuần của Đầu tư Sài Gòn - Đà Nẵng ước tính là khoảng 4.805 tỷ đồng.

Tuy nhiên, theo ý kiến của đơn vị kiểm toán, việc hoàn tất kế toán tạm thời hay đánh giá lại tài sản của Đầu tư Sài Gòn - Đà Nẵng sẽ được ghi nhận sau khi đơn vị kiểm toán hoàn thành việc soát xét định giá và ghi nhận vào BTCT hợp nhất năm 2022. Chi tiết

Do đó, trên BCTC bán niên, KBC sẽ chưa ghi nhận thu nhập từ giao dịch định giá tài sản này, kéo theo mức lợi nhuận của KBC giảm 2.257 tỷ đồng. Với kết quả này, sau 6 tháng đầu năm, KBC mới thực hiện được chưa đầy 5% chỉ tiêu lợi nhuận cả năm.

Tính đến cuối quý II/2022, tổng tài sản của KBC ghi nhận ở mức 33.771 tỷ đồng; vốn chủ sở hữu là 19.350 tỷ đồng; lưu chuyển tiền thuần trong kỳ -1.455 tỷ đồng; khoản tiền mặt và tương đương giảm mạnh 57% so với đầu năm về còn 1.106 tỷ.

Nợ phải trả của KBC đang ở mức 14.420 tỷ đồng trong đó doanh nghiệp đang ghi nhận khoản dư nợ trái phiếu trị giá 3.900 tỷ đồng trong đó 3 lô trái phiếu đến hạn trả (năm 2023) trị giá 2.900 tỷ đồng. Được biết, 3/4 lô trái phiếu của KBC đang có tài sản đảm bảo là cổ phiếu của công ty con do KBC sở hữu.

Một doanh nghiệp khác thuộc sở hữu của ông Đặng Thành Tâm là CTCP Công nghệ viễn thông Sài Gòn - Saigontel (SGT) mới đây báo lỗ sau thuế gần 70 tỷ đồng do trích lập dự phòng khoản đầu tư tài chính. Tuy nhiên, lũy kế 6 tháng đầu năm, lãi ròng của SGT vẫn cao gấp 6,2 lần cùng kỳ nhờ quý I/2022 lãi kỷ lục 190 tỷ đồng.

Đáng chú ý, bán niên 2022, doanh thu tài chính tăng 150% song khoản lập dự phòng đầu tư của SGT tăng đột biến từ 454 triệu lên đến hơn 56 tỷ đồng.

SGT ghi nhận khoản đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết 1.351 tỷ đồng và góp vốn đơn vị khác 610 tỷ đồng; khoản trích lập dự phòng đầu tư tài chính dài hạn tăng từ 53,3 tỷ đồng đầu năm lên 108 tỷ đồng.

Đáng lưu ý, tại thời điểm cuối quý II/2022, SGT tiếp tục ghi nhận những khoản nợ xấu khó có khả năng thu hồi hoặc giá trị có thể thu hồi chỉ bằng 2% giá gốc.

ITA bị cắt margin - 65.000 cổ đông "lao đao"

Về phần CTCP Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo (ITA) của bà Đặng Thị Hoàng Yến (Maya Dangelas) - chị gái ông Đặng Thành Tâm, doanh nghiệp này chưa công bố BCTC soát xét bán niên 2022 nhưng đã có sự thay đổi bản BCTC tự lập ban đầu với lý do "hạch toán sai".

Biến động lớn nhất giữa báo cáo mới và cũ là số tiền cũng như mục đích doanh nghiệp này tạm ứng cho Chủ tịch Đặng Thị Hoàng Yến.

Cụ thể, theo BCTC công bố cuối tháng 7, ITA tạm ứng cho bà Yến 1.936 tỷ đồng để tham gia dự án ở Mỹ, trong khi cuối quý I/2022 chỉ ghi nhận 63 tỷ đồng

Tuy nhiên, tại báo cáo mới công bố ngày 5/8, ITA đính chính khoản tạm ứng này chỉ 633 tỷ đồng, chỉ bằng 1/3 khoản tiền công bố ban đầu.

Đáng chú ý mục đích khoản tạm ứng này cũng được chỉnh sửa từ tham gia dự án tại Hoa Kỳ sang thành "hợp đồng chuyển nhượng cổ phần" theo nghị quyết đại hội đồng cổ đông thường niên đã thông qua cách đây 3 tháng (29/4/2022).

Điều chỉnh khoản tạm ứng cho bà Yến khiến cơ cấu tài sản của Tân Tạo biến động mạnh. Báo cáo tài chính ban đầu ghi nhận giá trị tài sản ngắn hạn là 7.600 tỷ đồng thì nay giảm còn khoảng 6.260 tỷ đồng. Thay vào đó, tài sản dài hạn tăng từ 5.640 tỷ đồng lên 6.980 tỷ đồng. Tuy vậy, tổng tài sản của ITA vẫn tại thời điểm kết quý II/2022 vẫn không đổi so với BCTC công bố trước đây và đạt hơn 13.000 tỷ đồng, gần như đi ngang so với đầu năm. Các chỉ tiêu kinh doanh ban đầu cũng được giữ nguyên.

Trước sự thay đổi bất thường này,  HOSE đã gửi công văn yêu cầu ITA giải trình về việc điều chỉnh BCTC hợp nhất quý II và làm rõ các nội dung liên quan. Tuy nhiên, ITA liên tục trì hoãn giải trình số tiền trăm tỷ cho bà Đặng Thị Hoàng Yến vay để HOSE phải nhắc nhở nhiều lần

Theo đó, HOSE mới đây đã công bố quyết định đưa gần 940 triệu cổ phiếu ITA của CTCP Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo (Mã ITA - HOSE) vào diện cảnh báo kể từ ngày 6/9/2022 do công ty đã vi phạm quy định về công bố thông tin từ 4 lần trở lên trong vòng 1 năm theo Quy chế niêm yết và giao dịch chứng khoán niêm yết của HOSE.

Được biết, tại phiên họp ĐHCĐ thường niên 2022 vừa qua, phía công ty cho biết cổ phiếu ITA có tổng cộng 65.000 cổ đông. Như vậy, thông tin bị cắt margin có thể ảnh hưởng rất lớn đến các hoạt động mua bán và chất lượng tài sản của nhiều cổ đông ITA - nhất là những nhà đầu tư đang vay margin tỷ lệ cao trong bối cảnh cổ phiếu ITA đã lao dốc mạnh khoảng 60% từ đỉnh giá hồi đầu năm.

Thời hoàng kim xa vời của những cổ phiếu chị em?

Nửa cuối năm 2021, cổ phiếu ITA bất ngờ có đà tăng phi mã từ vùng trà đá (5.500 đồng) lên 17.600 đồng/cp, tức tăng 220%. Cổ phiếu biến động mạnh đẩy tài sản của của bà Đặng Thị Hoàng Yến tăng cao. Tại thời điểm đó, bà Yến  nắm giữ hơn 54,300 đơn vị, tương đương 5,79% vốn.

Trước diễn biến tích cực, Chủ tịch ITA nói và khẳng định sẽ lãnh đạo Tân Tạo sẽ sớm đền đáp lại sự ủng hộ, lòng trung thành của các cổ đông và nhà đầu tư. "Tôi tin rằng năm sau, ITA sẽ trở lại thời hoàng kim và trở thành một trong những cổ phiếu sẽ đóng góp tích cực vào phát triển nền kinh tế. Gái có công, chồng chẳng phụ". 

Thế nhưng giờ đây, rất nhiều nhà đầu tư đang "mắc cạn" với cổ phiếu này tại các vùng giá 10.x, 12.x trong khi cổ phiếu ITA hiện tại chỉ còn 7.310 đồng thị giá và vừa bị HOSE loại khỏi danh sách ký quỹ.

Tương tự, cổ phiếu KBC cũng có pha tăng giá thần tốc 30% lên 46.100 đồng/cp chỉ trong 1 tháng cuối năm 2021. Khi ấy, Chủ tịch Đặng Thành Tâm sở hữu hơn 85 triệu cổ phiếu, chiếm tỷ lệ 14,96 - tương giá trị đạt hơn 4.000 tỷ đồng. Trước đó, vị lãnh đạo này từng nói rằng  “Ai bỏ KBC sau này ôm hận”.

Bên cạnh đó, ông Đặng Thành Tâm còn sở hữu 3,1% vốn điều lệ tại ITA và 23,69% tại SGT. Đà tăng mạnh mẽ của 3 mã cổ phiếu chị em họ Đặng khi ấy đã giúp ông Tâm vươn lên đứng thứ 38 trong danh sách những người giàu nhất sàn chứng khoán.

Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, cả hai mã KBC và SGT đã giảm hơn 25% so với vùng đỉnh hồi cuối năm 2021.

[Nóng] Cổ phiếu ITA bị cắt margin trên HOSE, nhiều nhà đầu tư có nguy cơ bị bán giải chấp