Ông Trump sắp hồi sinh nhà tù khét tiếng nhất nước Mỹ sau 60 năm ‘đắp chiếu’?

Trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social tối Chủ nhật, ông Trump viết: “Suốt một thời gian dài, nước Mỹ bị những tên tội phạm hung bạo đã phạm tội nhiều lần – phần cặn bã của xã hội – gieo rắc đau khổ và bất ổn. Khi nước Mỹ còn là một quốc gia nghiêm khắc, chúng ta không ngần ngại giam giữ những kẻ nguy hiểm nhất ở nơi không ai có thể tiếp cận được. Đó là cách mà mọi chuyện phải được vận hành”.

Ông nhấn mạnh thêm: “Hôm nay, tôi chỉ đạo Cục Nhà tù Liên bang, phối hợp cùng Bộ Tư pháp, FBI và Bộ An ninh Nội địa, mở lại và mở rộng nhà tù Alcatraz để giam giữ những tội phạm hung tợn và nguy hiểm nhất nước Mỹ”.

Động thái này là một phần trong nỗ lực của ông Trump nhằm cải tổ hệ thống giam giữ liên bang, đặc biệt trong bối cảnh ông liên tục chỉ trích việc các thẩm phán “cấp tiến” buộc chính phủ phải đảm bảo quyền tố tụng cho người bị trục xuất.

Tuy nhiên, việc xây dựng lại Alcatraz là bài toán phức tạp và tốn kém: nhà tù từng bị đóng vào năm 1963 do chi phí vận hành quá cao và cơ sở hạ tầng xuống cấp nghiêm trọng. Mọi nguồn cung, từ nhiên liệu đến thực phẩm, đều phải vận chuyển bằng thuyền.

Nhiều thách thức phía trước

Ông Trump mô tả Alcatraz là “một biểu tượng u ám, nhưng cũng là biểu tượng của luật pháp và trật tự. Và bạn biết đấy, thành thật mà nói, nơi này có một lịch sử khá lâu đời, vì vậy tôi nghĩ chúng ta nên làm điều đó”.

Theo thông tin từ Cục Nhà tù Liên bang, Alcatraz từng hoạt động như một nhà tù liên bang trong gần 30 năm, trước khi bị đóng cửa vào năm 1963 do chi phí vận hành quá cao. Ước tính phải cần từ 3 đến 5 triệu USD chỉ để trùng tu và bảo trì cơ sở, chưa tính đến chi phí vận hành hàng ngày. “Alcatraz có chi phí hoạt động gần gấp 3 lần bất kỳ nhà tù liên bang nào khác", trang web của cơ quan này nêu rõ.

Hiện nay, Alcatraz do Cục Công viên Quốc gia quản lý và được khai thác như một điểm du lịch, thu hút khoảng 1,2 triệu lượt khách mỗi năm.

Alcatraz được công nhận là Di tích Lịch sử Quốc gia vào năm 1986. Tuy nhiên, theo Cục Công viên Quốc gia, danh hiệu này vẫn có thể bị thu hồi nếu có đề nghị từ chủ sở hữu hoặc theo quyết định của Bộ trưởng Nội vụ.

Việc đưa cơ sở này lên chuẩn hiện đại sẽ đòi hỏi đầu tư khổng lồ, trong khi chính Cục Nhà tù gần đây đã phải đóng cửa nhiều cơ sở vì lý do tương tự.

Một phát ngôn viên của Cục Nhà tù cho biết cơ quan này “sẽ tuân thủ mọi mệnh lệnh từ Tổng thống,” nhưng chưa trả lời các câu hỏi về tính khả thi của kế hoạch, trong bối cảnh đảo Alcatraz hiện do Cục Công viên Quốc gia quản lý và là một địa điểm du lịch nổi tiếng.

Trong suốt 29 năm hoạt động, Alcatraz từng giam giữ nhiều tên tội phạm khét tiếng như Al Capone và “Machine Gun” Kelly.

Dù được mệnh danh là “hòn đá không thể vượt ngục”, vẫn có 36 tù nhân tham gia 14 cuộc vượt ngục, hầu hết bị bắt lại hoặc bỏ mạng. Câu chuyện của ba tù nhân – John Anglin, Clarence Anglin và Frank Morris – vẫn là điều gây tranh cãi và từng được dựng thành phim “Escape from Alcatraz” (1979) với Clint Eastwood đóng chính.

Ông Trump muốn cứng rắn với tội phạm và nhập cư

Không dừng lại ở Alcatraz, ông Trump còn tuyên bố sẽ mở thêm trung tâm giam giữ tại Guantanamo Bay (Cuba) để giam tới 30.000 người mà ông gọi là “tội phạm nhập cư nguy hiểm nhất". Trước đó, ông cũng từng đề xuất đưa tù nhân liên bang sang giam tại El Salvador hoặc trung tâm giam giữ khủng bố CECOT – những kế hoạch bị đánh giá là phi pháp và thiếu cơ sở pháp lý.

Trong khi đó, Cục Nhà tù Liên bang vẫn đang loay hoay với hàng loạt khủng hoảng. Sau vụ tự tử của tỷ phú Jeffrey Epstein năm 2019, hàng loạt cuộc điều tra đã phanh phui các bê bối nghiêm trọng trong hệ thống: nhân viên vi phạm pháp luật, hàng chục vụ vượt ngục, bạo lực, tử vong và thiếu hụt nhân lực trầm trọng. Đặc biệt, một nhà tù nữ ở California bị phát hiện có tình trạng lạm dụng tình dục tràn lan.

Hiện tại, Cục Nhà tù đang hoạt động trong trạng thái chuyển đổi: có giám đốc mới, đang tiếp nhận hàng nghìn người bị giam giữ do nhập cư theo thỏa thuận với Bộ An ninh Nội địa, và trong khi một số nhà tù bị đóng, lại đang xây dựng một cơ sở mới ở bang Kentucky.

>> Ông Trump bất ngờ ‘xuống nước’, tuyên bố sẽ giảm thuế với Trung Quốc