Phi công để con trai 15 tuổi 'cầm lái', vô tình tắt chế độ lái tự động khiến máy bay lao xuống núi với vận tốc 250km/h, toàn bộ phi hành đoàn và hành khách thiệt mạng
Sai lầm và sự bất cẩn chết người khi phi công Nga cho cậu con trai thiếu niên thử cầm lái đã dẫn đến mất kiểm soát phi cơ, gây ra thảm kịch làm toàn bộ phi hành đoàn và hành khách thiệt mạng.
Cách đây 30 năm trước, vào ngày định mệnh 23/3/1994, trong chuyến bay từ Moskva đến Hồng Kông (Trung Quốc), một phi công của Aeroflot đã cho các con của mình vào buồng lái để chơi với bộ điều khiển. Việc này đã vô tình khiến máy bay thoát khỏi chế độ lái tự động, dẫn đến một vụ tai nạn thảm khốc làm toàn bộ 75 người trên máy bay thiệt mạng.
Hôm đó, chuyến bay 593 của hãng hàng không Aeroflot vẫn cất cánh theo lịch trình từ sân bay Sheremetyevo, Moskva. Cơ trưởng của chuyến bay là Andrey Danilov, cơ phó là Igor Piskaryov, trong khi phi công hỗ trợ chuyến bay là Yaroslav Kudrinsky.
Chiếc Airbus A310-304 chở 12 thành viên phi hành đoàn và 63 hành khách đến từ các quốc gia gồm Nga, Trung Quốc, Hồng Kông (Trung Quốc), Đài Loan (Trung Quốc), Ấn Độ, Mỹ và Anh. Đặc biệt, trong số hành khách còn có hai người con của phi công Kudrinsky là Eldar (15 tuổi) và Yana (13 tuổi), một chi tiết định mệnh trên hành trình này.
Ban đầu, chuyến bay SU593 diễn ra suôn sẻ và ổn định. Vài giờ sau, khi máy bay tiến gần thành phố Novokuznetsk, hai con của phi công Kudrinsky được cho vào cabin. Vào thời điểm đó, Aeroflot cho phép các phi công được phép đưa gia đình lên máy bay và thậm chí vào buồng lái của mình mỗi năm một lần.
Khi chế độ lái tự động và lộ trình đã được thiết lập, với mong muốn mang đến cho chúng một trải nghiệm khó quên, ông cho phép mỗi đứa ngồi vào ghế cơ trưởng và chạm vào các nút điều khiển để có cảm giác như đang lái máy bay - một hành động đầy nguy hiểm khi cả phi hành đoàn và hàng chục hành khách đều đang phụ thuộc vào sự vận hành an toàn của chiếc máy bay.
Cả hai đều được phép ngồi vào ghế cơ trưởng và chơi đùa với bộ điều khiển. Tuy nhiên, vì quá phấn khích, cậu con trai Eldar đã vô tình kéo nút điều khiển xuống trong đúng 30 giây. Hành động đã đưa hệ thống quay trở lại trạng thái điều khiển bằng tay và vô tình khiến cho độ nghiêng của máy bay bị ảnh hưởng.
Một đèn báo bật sáng để cảnh báo các phi công nhưng đã bị họ bỏ qua. Ngay sau đó, khi nhìn thấy chỉ báo đường bay thay đổi, hiển thị đường bay mới, các phi công nhận thấy điều bất thường và cố giành lại quyền kiểm soát máy bay.
Trong khi đó, máy bay vẫn tiếp tục nghiêng một góc 45 độ đến gần 90 độ. Đáng nói, chiếc máy bay không thể nghiêng như vậy mà giữ nguyên độ cao, vì thế nó bắt đầu lao dốc nhanh chóng. Lực G tăng khiến phi công cực kỳ khó lấy lại kiểm soát.
Lúc này, hệ thống lái tự động không còn kiểm soát được cánh tà nên các phi công đã sử dụng các nút điều khiển khác để nâng mũi máy bay lên. Kết quả, máy bay chết máy, hệ thống lái tự động không thể xử lý được nên đã ngắt hoàn toàn. Một đèn báo thứ hai lớn hơn bật sáng để cảnh báo các phi công. Lần này, họ đã nhìn thấy.
Cùng lúc đó, màn hình của hệ thống lái tự động tắt ngúm. Để phục hồi tình trạng chết máy, một hệ thống tự động hạ mũi máy bay xuống. Lực G giảm giúp Kudrinsky ngồi lại vào ghế. Sau đó, cơ phó Piskaryov cố gắng nâng máy bay lên, tuy nhiên, ông điều chỉnh quá đà khiến máy bay lao lên theo phương thẳng đứng, hậu quả là máy bay một lần nữa chết máy.
Chiếc Airbus bắt đầu rơi khỏi bầu trời, lao xuống theo hình xoắn ốc. Mặc dù Kudrinsky và Piskaryov đã lấy lại quyền kiểm soát và cân bằng cánh, độ cao của máy bay lúc này đã quá thấp. Và cứ như vậy, máy bay lao xuống núi với vận tốc ước tính 250km/h. Tất cả 75 người trên máy bay đều tử nạn sau cú va chạm kinh hoàng.
Ban đầu, hãng hàng không Aeroflot phủ nhận sự hiện diện của trẻ em trong buồng lái khi máy bay gặp nạn. Tuy nhiên, sau khi hộp đen được tìm thấy và khôi phục, bản ghi âm thu thập được đã tiết lộ toàn bộ cuộc hội thoại diễn ra bên trong, vạch trần sự thật về nguồn gốc tai nạn thảm khốc này.
Báo cáo chính thức về tai nạn của chuyến bay 593 được công bố vào tháng 4/1995, hơn một năm sau thảm kịch. Báo cáo kết luận rằng vụ tai nạn cướp đi sinh mạng của 75 người này là do mất lực nâng, quay tròn và va chạm với vùng đất cao bởi nhiều yếu tố. Cũng như hầu hết các vụ tai nạn hàng không khác, không vụ việc nào xảy ra với một nguyên nhân đơn lẻ. Vụ tai nạn bi thảm này cũng là hậu quả của một chuỗi các sai lầm nối tiếp nhau.
Kể từ vụ tai nạn này, một cảnh báo mới đã được bổ sung trong tài liệu hướng dẫn của dòng máy bay A310, nhấn mạnh rằng chế độ lái tự động có thể ngừng hoạt động trong những tình huống nhất định.