Quốc lộ trăm năm tuổi xuyên đèo hiểm trở: Cú lột xác ấn tượng, kết nối 2 cực tỉnh lớn thứ 2 Việt Nam

Sau hợp nhất hai tỉnh Bình Định và Gia Lai, tỉnh Gia Lai mới trở thành địa phương có diện tích tự nhiên lớn thứ hai cả nước. Sự hội tụ giữa thế mạnh kinh tế biển, công nghiệp, dịch vụ, du lịch của Bình Định cũ với lợi thế nông – lâm nghiệp, tài nguyên sinh thái và văn hóa đặc sắc của Tây Nguyên đã mở ra tiềm năng to lớn và cơ hội phát triển bền vững, hài hòa giữa các vùng miền.

Trong định hướng đến năm 2030, tỉnh Gia Lai xác định hình thành ba vùng kinh tế động lực: khu ven biển, trung tâm công nghiệp – dịch vụ và vùng sản xuất nông nghiệp, năng lượng tái tạo ở nội địa. Để ba vùng này kết nối hiệu quả, cần một trục giao thông xuyên suốt, và Quốc lộ 19 chính là xương sống của hành lang Đông – Tây, nối liền miền biển với cao nguyên.

Quốc lộ 19 được xây dựng cách đây hơn 100 năm, từng là tuyến vận tải chiến lược trong thời kỳ kháng chiến và cho đến nay vẫn giữ nguyên vai trò trụ cột về giao thông, kinh tế và quốc phòng – an ninh. Tuyến đường dài 243km, bắt đầu từ cảng Quy Nhơn (Bình Định cũ), kết thúc tại cửa khẩu Lệ Thanh (Gia Lai), băng qua nhiều địa hình hiểm trở của Tây Nguyên và duyên hải miền Trung. Đây là tuyến vận tải chủ lực kết nối hàng hóa từ Tây Nguyên về cảng Quy Nhơn – một trong những cảng biển có tốc độ tăng trưởng hàng hóa nhanh nhất cả nước.

> > Quốc lộ xây cách đây 100 năm xuyên qua con đèo hiểm trở sẽ kết nối 2 tỉnh dự kiến sáp nhập

Tháng 6/2021, dự án nâng cấp Quốc lộ 19 được khởi công, do Ban Quản lý dự án 2 làm chủ đầu tư, với tổng vốn hơn 3.600 tỷ đồng (khoảng 155,8 triệu USD). Dự án nâng cấp 143km tuyến đường, trong đó 126km thuộc địa phận Gia Lai, 17km còn lại thuộc Bình Định cũ. Sau 4 năm thi công, tuyến đường cơ bản hoàn thành, giúp giao thông thuận lợi hơn, giảm nguy cơ tai nạn và rút ngắn đáng kể thời gian di chuyển từ Quy Nhơn đến Gia Lai.

Điểm nhấn quan trọng của dự án là việc cải tạo đèo An Khê - cung đường dài 8km, cao 740m, được xem là đoạn khó và nguy hiểm nhất tuyến. Trước đây, đèo An Khê khiến nhiều tài xế “toát mồ hôi lạnh” mỗi khi vượt qua, đặc biệt vào mùa mưa lũ. Giờ đây, đèo đã được mở rộng thêm 8m, tầm nhìn thông thoáng, độ dốc hợp lý, các khúc cua nguy hiểm – đặc biệt là khúc “cùi chỏ” nổi tiếng – đã được nắn cong hợp lý, mở rộng hơn 9m, giúp xe tải nặng lưu thông dễ dàng, an toàn hơn.

Quốc lộ 19 không chỉ là tuyến giao thông đơn thuần, mà còn giữ vai trò chiến lược trong phát triển kinh tế vùng, thúc đẩy xuất nhập khẩu và bảo vệ an ninh quốc phòng. Tuyến đường bảo đảm kết nối thông suốt các vùng sản xuất nông – lâm nghiệp, năng lượng của Tây Nguyên với các khu công nghiệp, dịch vụ và cảng biển ở miền Trung. Đây cũng là bước đệm quan trọng để xây dựng hệ thống kết nối đường bộ liên vùng, hướng tới hội nhập khu vực và quốc tế.

Việc đầu tư nâng cấp tuyến đường huyết mạch này không chỉ cải thiện hiện trạng, giảm tai nạn, mà còn mở ra một tương lai phát triển hiện đại, quy mô lớn khi cao tốc Quy Nhơn – Pleiku dần được hình thành. Giữ cho đèo An Khê an toàn, hiện đại chính là giữ vững hành lang phát triển xuyên suốt từ cao nguyên tới biển lớn – nhịp đập của tỉnh Gia Lai mới.