Ráo riết gom vàng bất chấp giá lập đỉnh, Bắc Kinh đang toan tính điều gì?

Giá vàng thế giới vẫn ở vùng cao kỷ lục, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) dường như không hề chùn bước.

Theo số liệu của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), PBoC đã mua thêm 2 tấn vàng trong tháng 8 - nâng lượng dự trữ chính thức lên 2.302 tấn. Động thái đánh dấu tháng thứ 10 liên tiếp cơ quan này mở rộng kho vàng quốc gia.

Trước đó, PBOC từng tạm ngưng mua vàng suốt nửa năm ngoái, nhưng sau khi quay lại thị trường, họ duy trì việc gom đều đặn - cho thấy xu hướng tích trữ rõ ràng và có chủ đích.

Không chỉ khu vực công, người dân Trung Quốc cũng đang lao vào cuộc đua “săn vàng”. Dữ liệu từ Hiệp hội Vàng Trung Quốc cho thấy lượng tiêu thụ vàng miếng và tiền vàng trong quý I/2025 đã tăng tới 30% so với cùng kỳ năm trước. Khi thị trường bất động sản và chứng khoán suy yếu, nỗi lo lạm phát và mất giá tiền tệ khiến vàng trở thành lựa chọn trú ẩn an toàn.

Năm 2023, Trung Quốc mua vào khoảng 224,9 tấn vàng – tương đương 25% tổng lượng mua của các Ngân hàng Trung ương trên toàn cầu và chiếm 5% tổng nhu cầu vàng thế giới. Đây là đợt gom mạnh nhất kể từ năm 1977, đưa tổng dự trữ vàng của Trung Quốc lên khoảng 2.257 tấn vào cuối năm 2023.

PBoC tiếp tục mua ròng 28,9 tấn vàng từ tháng 1 đến tháng 4 năm 2024, trước khi tạm dừng trong 2 tháng kế tiếp do giá tăng vọt. Việc liên tục mua vào dù giá cao phản ánh chiến lược dài hạn của Bắc Kinh nhằm đa dạng hóa dự trữ ngoại hối và từng bước giảm phụ thuộc vào đồng USD.

Giới phân tích cho rằng động thái này không chỉ mang tính kinh tế mà còn mang thông điệp chính trị. Việc Mỹ ngày càng sử dụng đồng USD như công cụ ảnh hưởng toàn cầu, cùng những nghi ngại về tính độc lập của Cục Dự trữ Liên bang (Fed), đang thúc đẩy nhiều quốc gia – trong đó có Trung Quốc – tăng cường nắm giữ vàng như “tấm khiên” bảo vệ tài sản quốc gia.

Bên cạnh đó, tình hình kinh tế trong nước cũng góp phần định hình chiến lược của PBoC. Tiêu dùng nội địa yếu, trong khi thặng dư thương mại vẫn ở mức cao, khiến Ngân hàng Trung ương có thêm dư địa chuyển đổi một phần dự trữ ngoại tệ sang vàng – tài sản được coi là an toàn và giữ giá trị trong dài hạn.

Theo WGC, nhu cầu ổn định từ các Ngân hàng Trung ương đang là trụ đỡ chính của xu hướng tăng giá vàng toàn cầu. Dù mức giá cao có thể làm chậm lại tốc độ mua, nhưng theo chuyên gia Philip Newman nhận định, các Ngân hàng Trung ương “ít quan tâm đến giá” hơn giới đầu tư cá nhân, bởi họ hướng tới mục tiêu chiến lược thay vì lợi nhuận ngắn hạn.

Ông Newman cho biết việc Trung Quốc liên tục gia tăng dự trữ vàng không chỉ phản ánh nỗ lực quản lý rủi ro ngoại hối, mà còn là một phần trong làn sóng toàn cầu tìm kiếm sự ổn định giữa thời kỳ kinh tế và địa chính trị đầy biến động.