Siêu cường châu Á giúp Việt Nam lập quy hoạch tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Ngày 19/8, trong chuyến thăm chính thức cấp Nhà nước tới Trung Quốc, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã có cuộc gặp gỡ quan trọng với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình.

Tại sự kiện trọng thể này, hai bên đã chứng kiến lễ ký kết 14 văn kiện hợp tác giữa các cơ quan, bộ ngành và địa phương của hai nước. Đặc biệt, trong số các văn kiện, có Giấy Chứng nhận bàn giao Hồ sơ Kết quả dự án viện trợ Việt Nam liên quan đến quy hoạch tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.

Gần đây, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đã ký Quyết định số 864/QĐ-TTg, phê duyệt bổ sung 4 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách Trung ương năm 2024 cho Bộ Giao thông Vận tải. Số vốn này sẽ được sử dụng để lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi cho dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Dự kiến, việc thực hiện và giải ngân nguồn vốn sẽ hoàn tất trước ngày 31/12/2024.

Tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - Ảnh: Internet

Theo Quy hoạch mạng lưới đường sắt giai đoạn 2021-2030, với tầm nhìn đến năm 2050, tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng sẽ dài khoảng 380km, kết nối từ Lào Cai đến ga Nam Hải Phòng. Tuyến đường này sẽ được thiết kế hiện đại với đường đôi, khổ 1.435mm, và được điện khí hóa toàn bộ. Tuyến sẽ bao gồm 41 ga, trong đó 5 ga chính là Lào Cai, Yên Thường, Nam Hải Phòng, Hạ Long và Cái Lân.

Ngoài ra, tuyến đường sắt cũng sẽ có 27 ga nhường tránh tàu và 5 ga trung gian đặt tại các trung tâm kinh tế quan trọng như Yên Bái, Việt Trì, Vĩnh Phúc, Lạc Đạo và Hải Dương, phục vụ hiệu quả cho hành khách và hàng hóa.

Đầu tư tuyến đường sắt này rất cần thiết và cấp bách

Trong chuyến thăm Việt Nam của Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 12 năm 2023, hai bên đã thống nhất thúc đẩy kết nối chiến lược phát triển giữa hai quốc gia. Hai bên cùng nhau thực hiện "Kế hoạch hợp tác kết nối giữa khuôn khổ 'Hai hành lang, một vành đai' với sáng kiến 'Vành đai và Con đường'" giữa Việt Nam và Trung Quốc. Đặc biệt, hai bên đã quyết định thúc đẩy kết nối đường sắt khổ tiêu chuẩn qua biên giới Việt Nam - Trung Quốc và nghiên cứu thúc đẩy xây dựng tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Theo Bộ GTVT, việc đầu tư tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng là rất cấp thiết. Vào tháng 6/2024, Bộ GTVT đã đề xuất với Thủ tướng Chính phủ việc sử dụng vốn dự phòng ngân sách Trung ương năm 2024 để đầu tư dự án này. Mục tiêu là triển khai nhanh chóng các thủ tục nghiên cứu và chuẩn bị cho việc đầu tư, đảm bảo dự án sẽ được thực hiện đúng kế hoạch và mang lại hiệu quả tối ưu.

Kết luận số 72 ngày 23/2/2024 của Bộ Chính trị đã nhấn mạnh tầm quan trọng của dự án, khẳng định ưu tiên nguồn lực cho việc đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam và các tuyến như Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Thêm vào đó, Thông báo 57 ngày 19/2/2024 từ Văn phòng Chính phủ yêu cầu tập trung đầu tư vào tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và phấn đấu khởi công dự án trong năm 2025, thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc thúc đẩy kết cấu hạ tầng giao thông nói chung và dự án tuyến đường sắt này nói riêng.

Vì sao phải cấp bách thực hiện?

Tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng không chỉ là một hành lang giao thông nội địa quan trọng mà còn là mạch máu kết nối chiến lược giữa Việt Nam và Trung Quốc. Dự án này sẽ rút ngắn thời gian và chi phí vận chuyển hàng hóa từ Trung Quốc đến các thị trường quốc tế, đồng thời mở ra cơ hội thúc đẩy thương mại và hợp tác kinh tế khu vực.

Kết nối từ cửa ngõ Lào Cai, nơi mở ra các tỉnh miền núi phía Bắc, đến cảng Lạch Huyện ở Hải Phòng, tuyến đường sắt này sẽ giảm thiểu đáng kể chi phí và thời gian vận chuyển hàng hóa. Điều này cực kỳ quan trọng trong kỷ nguyên hội nhập kinh tế toàn cầu, nơi cạnh tranh về chi phí và tốc độ vận chuyển là yếu tố then chốt.

Vận tải bằng đường sắt, với chi phí thấp hơn so với đường bộ, đặc biệt hiệu quả với hàng hóa nặng và số lượng lớn, sẽ giảm đáng kể chi phí logistics và nâng cao sức cạnh tranh cho các doanh nghiệp Việt Nam. Các mặt hàng nông sản và hàng hóa tiêu dùng như gạo, hoa quả, và thủy sản sẽ được bảo quản tối ưu và duy trì chất lượng tốt hơn khi xuất khẩu sang Trung Quốc qua cửa khẩu Lào Cai.

Hơn nữa, tuyến đường sắt này đi qua những điểm du lịch nổi tiếng của Lào Cai, Hà Nội và Hải Phòng, mở ra cơ hội thu hút khách du lịch, thúc đẩy phát triển không chỉ về du lịch mà còn về kinh tế và các khía cạnh khác của địa phương.

Bên cạnh lợi ích kinh tế, dự án cũng mang lại lợi ích xã hội to lớn. Việc xây dựng tuyến đường sắt sẽ tạo ra hàng nghìn việc làm cho người dân địa phương, đồng thời kích thích phát triển các ngành công nghiệp phụ trợ như vật liệu xây dựng, cơ khí, và dịch vụ hậu cần. Dự kiến, dự án sẽ góp phần đáng kể vào tăng trưởng GDP của các tỉnh dọc tuyến, đồng thời nâng cao cơ sở hạ tầng giao thông tại vùng Bắc Bộ.

>>Báo chí Trung Quốc: Củng cố phương hướng '6 hơn' trong quan hệ Việt-Trung