Silicon Valley Bank (SVB) sụp đổ - lo ngại "bóng ma" Lehman Brothers thứ 2?

Hôm thứ Sáu (10/3), Silicon Valley Bank (SVB) đã trở thành ngân hàng lớn nhất của Mỹ phá sản kể từ sự sụp đổ của Washington Mutual vào năm 2008, ở đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Sự sụp đổ của Washington Mutual cũng như các ngân hàng đầu tư Lehman Brothers và Bear Stearns đã kéo theo sự sụp đổ của toàn hệ thống tài chính vào thời điểm đó. Từ năm 2008 đến 2015, có hơn 500 ngân hàng được bảo hiểm bởi liên bang đã phá sản.

Hầu hết đó là các ngân hàng vừa và nhỏ trong khu vực và đã được sáp nhập vào các tổ chức khác, một kết quả chung cho các ngân hàng đã được đặt dưới sự kiểm soát của chính phủ. Là định chế tài chính liên quan nhiều đến các khoản thế chấp rủi ro và trở thành ngân hàng thất bại lớn nhất trong lịch sử Mỹ, Washington Mutual sau đó đã được bán cho JPMorgan Chase.

Có ít ngân hàng phá sản hơn trong những năm gần đây, một phần nhờ các quy định chặt chẽ hơn được đưa ra sau cuộc khủng hoảng tài chính. Trước SVB, công ty lớn gần đây nhất phá sản là vào cuối năm 2020 do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Không rõ liệu sự sụp đổ của SVB có lan rộng ra toàn ngành hay không. Ngân hàng nổi tiếng với việc cho vay các công ty khởi nghiệp về công nghệ và chăm sóc sức khỏe, ngân hàng này có tài sản trị giá 209 tỷ USD vào cuối năm ngoái và trở thành ngân hàng lớn thứ 16 của Mỹ.

Nhưng con số đó vẫn còn nhỏ hơn nhiều so với ba ngân hàng hàng đầu, mỗi ngân hàng nắm giữ hơn 1.000 tỷ USD và có mô hình kinh doanh và cơ sở khách hàng đa dạng hơn nhiều.

Nhiều quy định đã được đưa ra cho các ngân hàng lớn nhất của Mỹ sau cuộc khủng hoảng tài chính 2008, bao gồm các yêu cầu nghiêm ngặt về vốn, điều đó có nghĩa các ngân hàng phải có một lượng dự trữ nhất định cho những thời điểm khủng hoảng, cũng như các quy định về mức độ đa dạng hóa hoạt động kinh doanh.

Nhưng SVB và các ngân hàng khác có quy mô như vậy không có sự giám sát theo quy định tương tự.

Năm 2018, Tổng thống Donald Trump đã ký một dự luật giảm bớt sự giám sát đối với nhiều ngân hàng trong khu vực. Giám đốc điều hành của SVB, Greg Becker là người ủng hộ mạnh mẽ động thái này. Ngoài ra, quy định đã thay đổi các yêu cầu về lượng tiền mặt mà các ngân hàng này phải giữ trên bảng cân đối kế toán của họ để bảo vệ khỏi những cú sốc.

Nguy cơ khủng hoảng như sau vụ Lehman Brothers

Vụ việc của SBV khiến nhiều người lo ngại một cuộc khủng hoảng có thể xảy ra trong hệ thống tài chính Mỹ giống như sau vụ Lehman Brothers hồi năm 2008 hay vụ Enron năm 2001.

Trong hai phiên 9-10/3, hàng loạt cổ phiếu ngân hàng lớn tại Mỹ đồng loạt bị bán tháo và vốn hóa bốc hơi hàng chục tỷ USD như: First Republic Bank, JPMorgan Chase & Co., Charles Schwab Corp., US Bancorp...

Thị trường chứng khoán Mỹ tụt giảm. Chỉ số công nghiệp Dow Jones giảm thêm 350 điểm sau khi đã giảm hơn 540 điểm trong phiên liền trước và trượt sâu khỏi khỏi đường bình quân 200 ngày.

Trên CNBC, CEO và Giám đốc đầu tư của Defiance ETFs nhận định SBV là vụ phá sản ngân hàng lớn nhất kể từ năm 2008. Điều này sẽ khiến thị trường hoang mang.

Tuy nhiên, một chuyên gia của Capitalmind cho rằng, SVB không có quy mô như Enron hay Lehman nên lo ngại không quá lớn.