Sự thật hàng ‘make in Vietnam’ xuất châu Âu đắt giá gấp đôi khi chuyển đổi xanh

Mạnh tay đầu tư

Sau Tết Nguyên đán, công nhân Công ty TNHH Việt Thắng Jean (TP Thủ Đức, TPHCM) liên tục tăng tốc để hoàn thành đơn hàng cho đối tác trong và ngoài nước. Hiện, DN đã có đơn hàng đến giữa năm nay.

Ông Phạm Văn Việt - Chủ tịch HĐQT Công ty Việt Thắng Jean - nói rằng, ngay trong giai đoạn ngành dệt may gặp khó, DN này vẫn đều đặn có đơn hàng xuất khẩu. Lý do là DN đã đầu tư chuyển đổi sản xuất xanh từ khá sớm, đáp ứng được các tiêu chí khắt khe của những thị trường xuất khẩu khó tính.

Cụ thể, Việt Thắng Jean đã mạnh tay đầu tư máy móc, công nghệ hiện đại theo hướng xanh, vừa có thể nâng cao hoạt động sản xuất vừa gắn với bảo vệ môi trường. Riêng về hàng denim, thay vì phải in và sử dụng hóa chất, màu… như trước đây, DN đã đầu tư công nghệ laser, không gây ảnh hưởng đến môi trường.

Công ty Việt Thắng Jean ứng dụng nhiều công nghệ tiên tiến vào sản xuất

Ngoài ra, Việt Thắng Jean còn áp dụng công nghệ tự động cắt, công nghệ laser tạo hiệu ứng trên mặt vải, công nghệ nano nhuộm màu, công nghệ giặt xả của Thổ Nhĩ Kỳ…

“Nếu sản xuất theo kiểu truyền thống, sản phẩm dệt may xuất sang thị trường châu Âu có giá khoảng 11 USD/cái nhưng khi đáp ứng tiêu chí sản xuất bền vững có thể bán được 23 USD/cái” - ông Việt cho biết.

Là đơn vị tiên phong trong việc xanh hóa ngành dệt may, Công ty CP Kết nối thời trang Faslink đã hợp tác với nhiều công ty của Đài Loan, Nhật Bản để thương mại hóa các loại sợi vải xanh từ bã cà phê, vỏ hàu, lá bạc hà, thân và lá sen, sợi sen; chai nhựa PET, vải nano, gỗ (gỗ bạch đàn, gỗ cây sồi)… Sản phẩm xanh có nhiều tính ứng dụng cao, thân thiện với môi trường và an toàn cho sức khỏe người sử dụng.

Faslink cũng đang nghiên cứu và sản xuất vải tái chế từ quần áo cũ để tạo ra một vòng đời mới cho sản phẩm thời trang. Theo bà Trần Hoàng Phú Xuân, nhà sáng lập Công ty Faslink, xanh hóa ngành dệt may là yêu cầu cấp bách trong bối cảnh Việt Nam trở thành quốc gia xuất khẩu dệt may lớn thứ hai thế giới. Điều này giúp ngành dệt may có nhiều lợi thế hơn khi tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

Công ty CP Thực phẩm Agrex Saigon trích lợi nhuận hàng năm mua sắm máy móc để chuyển đổi xanh.

Tiên phong trong việc tái chế chai nhựa, thời gian qua, Công ty CP Nhựa tái chế Duy Tân (quận Bình Tân) thực hiện chiến lược phát triển xanh bằng việc cho ra đời nhà máy nhựa tái chế với công suất hơn 30.000 tấn nhựa/năm. Nhà máy tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ tái chế “Bottle to Bottle”.

Theo đó, chai nhựa đã qua sử dụng được thu gom về nhà máy, sau đó được phân loại và xử lý, chế biến thành các hạt nhựa tái sinh. Hạt nhựa tái sinh sẽ là nguyên liệu đầu vào để sản xuất chai nhựa mới. Số lượng chai nhựa đã được tái chế không chỉ cung cấp cho các công ty tại Việt Nam mà còn xuất khẩu sang nhiều quốc gia ở châu Âu, Hoa Kỳ.

Ở góc độ dịch vụ, ông Nguyễn Anh Đức - Tổng Giám đốc Saigon Co.op - chia sẻ, nhiều năm qua DN này đã ngừng sử dụng túi nilon khó phân hủy, thay vào đó sử dụng 100% túi tự hủy sinh học, túi tái sử dụng nhiều lần; thay thế các sản phẩm như ống hút nhựa, muỗng nhựa… bằng sản phẩm có nguồn gốc từ bã mía, giấy, gạo hay các dạng nguyên liệu thân thiện môi trường. Saigon Co.op cũng vận động nhà cung cấp, đối tác chuyển đổi sản xuất xanh; khuyến khích khách hàng tiêu dùng xanh qua các chương trình khuyến mãi.

Hỗ trợ DN chuyển đổi xanh

Ông Nguyễn Chánh Phương - Phó Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TPHCM - cho biết, DN trong ngành đã bắt tay chuyển đổi xanh từ khá sớm bởi đây là xu hướng bắt buộc nếu muốn xuất khẩu.

“Việt Nam đã hợp tác với châu Âu trong lĩnh vực gỗ từ năm 2013 và có nhiều bước chuẩn bị để thích ứng với các tiêu chuẩn mới. So với châu Âu, Mỹ có chính sách kiểm soát ít chặt chẽ hơn nhưng không loại trừ khả năng sẽ siết quy định trong tương lai. Nhờ tiên phong trong chuyển đổi xanh từ năm 2018, ngành gỗ Việt Nam đã vượt qua nhiều bài kiểm tra khắt khe, tạo tiền đề để cạnh tranh bền vững trong bối cảnh mới” - ông Phương nói.

Thực hiện kinh tế tuần hoàn, hạn chế rác thải, thân thiện môi trường... là giải pháp của nhiều DN khi tiến đến chuyển đổi xanh.

Theo ông Nguyễn Quốc Anh - Chủ tịch Hội Cao su - Nhựa TPHCM, DN Việt đang ngày càng quan tâm hơn đến việc cải tiến máy móc, ứng dụng công nghệ trong sản xuất và chuyển đổi xanh. Điều này không chỉ giúp sản phẩm “make in Vietnam” đáp ứng tiêu chuẩn xanh quốc tế mà còn tăng cơ hội xuất khẩu.

Tuy nhiên, ông Anh cũng lưu ý, việc chuyển đổi đòi hỏi đầu tư lớn về công nghệ và nguồn lực. Do đó, các DN cần được sự hỗ trợ từ phía Nhà nước và các tổ chức liên quan.

Ông Phạm Hải Long - Tổng Giám đốc Công ty CP Thực phẩm Agrex Saigon chuyên xuất khẩu thực phẩm chế biến - cho biết, để đầu tư máy móc đáp ứng tiêu chuẩn xanh, DN phải có năng lực tài chính.

“Chúng tôi phải trích lợi nhuận mỗi năm mới có đủ nguồn lực mua sắm máy móc để chuyển đổi xanh. Do đó, để giúp DN xuất khẩu thực hiện được các điều kiện tiêu chuẩn xanh, Nhà nước có thể hỗ trợ tín dụng xanh với mức lãi suất hợp lý cũng như cơ chế khuyến khích DN tham gia mạnh mẽ hơn vào việc đóng góp cho mục tiêu Net Zero của Việt Nam” - ông Long kiến nghị.

Bà Lý Kim Chi - Chủ tịch Hội Lương thực thực phẩm TPHCM - khuyến nghị, để tận dụng lộ trình phát triển đầy tiềm năng trên thị trường xuất khẩu, các DN thực phẩm Việt Nam cần chủ động thay đổi cách thức vận hành, linh hoạt thích ứng với xu hướng mới của thị trường và tối ưu hóa các hoạt động kinh doanh của mình. Ngoài ra, Chính phủ và hệ thống ngân hàng cần xây dựng một chương trình tín dụng xanh quy mô lớn và rộng khắp để việc tiếp cận vốn trở nên phổ biến. Điều này sẽ giúp các DN có điều kiện thụ hưởng chính sách, từ đó xây dựng kế hoạch và triển khai chuyển đổi xanh một cách thực chất.

Ông Đinh Hồng Kỳ - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TPHCM - nói rằng, trào lưu chuyển đổi xanh đang phát triển mạnh mẽ nhưng vẫn còn nhiều thách thức. Khoảng 90% DN Việt là DN nhỏ và vừa trong khi đa phần những DN mạnh dạn ứng dụng chuyển đổi xanh hiện nay là các tập đoàn lớn.

“Tôi cho rằng cần có những giải pháp từ Chính phủ và các cơ quan quản lý để hỗ trợ DN chuyển đổi xanh. Trong đó, việc tạo điều kiện để DN tiếp cận nguồn vốn, hỗ trợ đào tạo nhân lực và khuyến khích đổi mới công nghệ… Đây là chìa khóa giúp DN Việt không chỉ đáp ứng các tiêu chuẩn xanh mà còn nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế” - ông Kỳ kiến nghị.

>> Doanh nghiệp Việt đừng ngại vào thị trường châu Mỹ