Thu nghìn tỷ nợ ngân sách từ tạm hoãn xuất cảnh người nợ thuế

Trước tình trạng nợ thuế cao trên toàn quốc, Tổng cục Thuế đã yêu cầu các Cục Thuế địa phương và doanh nghiệp lớn thực hiện biện pháp mạnh để thu hồi nợ, nhằm hoàn thành chỉ tiêu thu nợ năm 2024 và nâng cao trách nhiệm quản lý thuế.

Nâng cao trách nhiệm cá nhân, mạnh tay xử lý nợ thuế

Trong công văn số 4216/TCT-QLN ngày 23/9/2024, Tổng cục Thuế cho biết, tình hình nợ thuế đến hết tháng 8/2024 vẫn diễn biến phức tạp khi tổng số tiền nợ trên toàn quốc ở mức cao. Để giải quyết tình trạng này, Tổng cục Thuế đề nghị Cục Thuế các tỉnh, TP phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng lãnh đạo Cục Thuế, các phòng ban và từng công chức quản lý. “Đây là cách để nâng cao trách nhiệm cá nhân trong việc đôn đốc thu hồi nợ, đồng thời giám sát chặt chẽ tiến độ thực hiện các chỉ tiêu thu nợ đã đề ra” - Tổng cục Thuế nêu rõ trong công văn.

Một trong những điểm đáng chú ý là việc Tổng cục Thuế yêu cầu phân loại các khoản nợ thuế theo đúng tính chất và đảm bảo hồ sơ được hoàn thiện đầy đủ. Tất cả các khoản nợ sẽ được hạch toán và theo dõi chính xác thông qua hệ thống quản lý thuế tập trung (TMS). Hệ thống này không chỉ giúp kiểm soát tình trạng nợ thuế mà còn là công cụ đắc lực để điện tử hóa quy trình thu hồi và cưỡng chế nợ thuế​.

Đối với các khoản nợ dưới 90 ngày, bộ phận thanh tra, kiểm tra của cơ quan thuế sẽ chịu trách nhiệm theo dõi và đôn đốc người nộp thuế nộp tiền vào ngân sách Nhà nước. Trong trường hợp các khoản nợ đã quá hạn 30 ngày, thông báo tiền thuế nợ sẽ được gửi qua tài khoản thuế điện tử hoặc email để nhắc nhở kịp thời, giảm thiểu tình trạng nợ kéo dài​.

Trong các trường hợp nợ thuế kéo dài trên 90 ngày hoặc thuộc diện cưỡng chế, cơ quan thuế sẽ áp dụng ngay các biện pháp mạnh tay như cưỡng chế tài khoản, công khai thông tin người nợ thuế và tạm hoãn xuất cảnh đối với các cá nhân, doanh nghiệp có nợ thuế nhưng không còn hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký​. Biện pháp này được coi là đòn bẩy mạnh nhằm tăng cường tính tuân thủ của người nộp thuế.

Ứng dụng công nghệ trong việc thu nợ thuế

Một trong những bước tiến quan trọng trong công tác cưỡng chế nợ thuế là tự động hóa quy trình thông qua TMS. Theo Tổng cục Thuế, hệ thống này không chỉ giúp cơ quan thuế ban hành các quyết định cưỡng chế một cách nhanh chóng mà còn hỗ trợ cập nhật các lỗi trong quá trình xuất hóa đơn điện tử khi quyết định cưỡng chế ngừng sử dụng hóa đơn có hiệu lực​.

Cùng với đó, việc ứng dụng công nghệ trong quản lý nợ thuế cũng được đẩy mạnh. Theo Tổng cục Thuế, ứng dụng eTaxMobile giúp người nộp thuế dễ dàng tra cứu thông tin, theo dõi nghĩa vụ thuế và nhận các thông báo từ cơ quan thuế. Việc khuyến khích người dân sử dụng eTaxMobile không chỉ giảm tải công việc cho cơ quan thuế mà còn giúp người nộp thuế tự giác hơn trong việc thực hiện nghĩa vụ tài chính​.

Tại công văn này, Tổng cục Thuế đề nghị các đơn vị cần tập trung giải quyết các khoản nợ đang chờ xử lý, đặc biệt là các khoản liên quan đến tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và tiền cấp quyền khai thác khoáng sản. Những khoản nợ này thường gặp nhiều khó khăn trong việc thu hồi do các vướng mắc về pháp lý và quy định liên quan. Đối với các dự án chây ỳ, nợ thuế kéo dài, không thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước, Tổng cục Thuế đề nghị các cơ quan thuế kiến nghị thực hiện thu hồi đất theo quy định của pháp luật về đất đai​.

Mặc dù các biện pháp cưỡng chế và quản lý nợ thuế đã được triển khai quyết liệt, nhưng việc thu hồi nợ thuế vẫn đối mặt với nhiều khó khăn. Số lượng nợ thuế trên toàn quốc vẫn còn ở mức cao, đặc biệt là các khoản nợ từ các doanh nghiệp đã ngừng hoạt động hoặc cố tình không thực hiện nghĩa vụ thuế.

Tính đến cuối tháng 8/2024, tổng số tiền nợ thuế thu hồi được đạt 53.771 tỷ đồng, tăng 29% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, thu qua biện pháp quản lý nợ là 50.458 tỷ đồng, còn biện pháp cưỡng chế thu hồi được 3.313 tỷ đồng​.

Ngoài ra, các biện pháp tạm hoãn xuất cảnh cũng mang lại kết quả khả quan khi cơ quan thuế đã thu được 1.341 tỷ đồng từ 2.116 trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh.