Tỉnh thành có số lượng học sinh giỏi quốc gia THPT cao nhất Việt Nam
Truyền thống hiếu học không bị mai một theo thời gian mà được thế hệ trẻ tiếp nối và phát huy.
Theo kết quả kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia bậc THPT năm học 2023 - 2024, cả nước có 5.812 thí sinh tham gia thi 12 môn: Toán, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Tin học, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, Tiếng Anh, Tiếng Nga, Tiếng Pháp và Tiếng Trung Quốc. Hà Nội có 184 học sinh đạt giải, đứng đầu về số lượng học sinh giỏi. Thành phố Hồ Chí Minh xếp thứ hai với 110 học sinh đạt giải và Hải Phòng đứng thứ ba với 98 học sinh đạt giải.
Vùng đất kinh kỳ hiếu học
Điều này không gây bất ngờ, bởi Hà Nội nổi tiếng với truyền thống hiếu học. Nhiều làng ở vùng đất kinh kỳ như Đông Ngạc, Tả Thanh Oai, Phú Thị, Triều Khúc... được mệnh danh là "làng khoa bảng" hay "làng tiến sĩ". Trong số đó, Đông Ngạc nổi bật với lịch sử học vấn lâu đời. Nơi đây vẫn giữ gìn những bức bích họa mô tả cảnh vinh quy bái tổ, cá chép vượt vũ môn... Đình Đông Ngạc còn bảo tồn các đạo sắc phong và có Văn Chỉ thờ Khổng Tử, cùng nhà đọc sách. Văn Chỉ và Văn Từ là những nơi thờ Khổng Tử, các bậc tiên hiền và các nhà khoa bảng vinh hiển của địa phương.
Hà Nội cũng tự hào có Văn Miếu - Quốc Tử Giám, trường đại học đầu tiên của Việt Nam. Đây là minh chứng cho truyền thống hiếu học của mảnh đất kinh kỳ nói riêng và của cả nước nói chung. Được xây dựng theo chỉ thị của Vua Lý Thánh Tông, Văn Miếu - Quốc Tử Giám thờ Khổng Tử, Chu Công cùng các học giả nổi tiếng như Nhân Tử, Tăng Tử, Tư Tử, và Tử Tử. Nơi đây còn lưu giữ 82 bia Tiến sĩ.
Hệ thống bia Tiến sĩ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
Ngoài Văn Miếu - Quốc Tử Giám, còn có Văn Miếu Sơn Tây, nơi lưu giữ 288 văn bia tiến sĩ và các bậc hiền triết trong nước.
Giữ gìn và tiếp nối truyền thống
Truyền thống hiếu học không bị mai một theo thời gian mà được thế hệ trẻ tiếp nối và phát huy. Trước mỗi kỳ thi quan trọng, nhiều học sinh và gia đình thường đến thắp hương tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, các đình, đền... để cầu mong thành công trong học tập, thi đỗ đạt.
Hiện tại, Hà Nội có 8 trường THPT chuyên. Trong đó, 4 trường THPT chuyên thuộc quản lý của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội gồm Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam, Trường THPT Chuyên Nguyễn Huệ, Trường THPT Chu Văn An, và Trường THPT Sơn Tây.
Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam.
Trường Đại học Quốc gia Hà Nội có 3 trường chuyên là: Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên thuộc Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Trường THPT Chuyên Khoa học Xã hội và Nhân văn thuộc Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, và Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ thuộc Trường Đại học Ngoại ngữ.
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội có 1 trường chuyên: Trường THPT Chuyên Đại học Sư phạm.
Các trường THPT chuyên có phương thức tuyển sinh riêng biệt nhưng đều đảm bảo chất lượng giáo dục cao. Học sinh trúng tuyển đều có thành tích học tập xuất sắc. Tỷ lệ "chọi" vào nhóm trường chuyên thuộc đại học cao hơn so với nhóm trường chuyên thuộc Sở do phạm vi tuyển sinh rộng và chỉ tiêu ít.
Trường THPT Chuyên Đại học Sư phạm.
Điểm chuẩn của các trường THPT chuyên năm 2023
Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam: Điểm chuẩn cho hầu hết các lớp chuyên đều từ 40 điểm trở lên, trong đó lớp tiếng Trung có điểm chuẩn cao nhất là 43,3 điểm.
Trường THPT Chuyên Nguyễn Huệ: Điểm chuẩn dao động từ 34-39 điểm, lớp chuyên Anh có điểm chuẩn cao nhất là 39,3 điểm.
Trường THPT Chu Văn An: Điểm chuẩn ở mức 37-41 điểm. Cụ thể, lớp tiếng Anh và lớp Lịch sử có điểm chuẩn lần lượt là 40,25 và 40,75 điểm.
Trường THPT Tây Sơn: Điểm chuẩn thấp hơn so với các trường chuyên còn lại, dao động từ 23-35 điểm. Trong đó, lớp Ngữ văn có điểm chuẩn cao nhất là 34,5 điểm, và lớp Vật lý là 31,75 điểm.
Về thành tích thi học sinh giỏi quốc gia, các trường chuyên thuộc Sở luôn dẫn đầu về số lượng đạt giải.
