Toàn cầu đầu tư gần 100 tỷ USD để xây dựng trạm sạc xe điện trong năm 2023

Đầu tư tích lũy trên toàn cầu có thể sẽ vượt mốc 100 tỷ USD vào năm 2023 nếu Trung Quốc tiếp tục với tốc độ không ngừng thời gian tới. Đó là một cột mốc gợi ý về sự chuyển đổi sang một giai đoạn mới trong vòng đời của lĩnh vực sạc xe điện. Như Jigar Shah tại Chương trình Cho vay của Mỹ đã nói, 100 tỷ USD vốn được triển khai cho thấy khả năng giải quyết các thách thức mang tính hệ thống của ngành và mở ra khả năng tiếp cận nguồn vốn chi phí thấp cần thiết để cuối cùng đạt quy mô 1 nghìn tỷ USD.

Có nhiều dấu hiệu cho thấy quá trình chuyển đổi đang diễn ra. Các nhà máy đang mở rộng quy mô và các cam kết mua hàng đang tăng lên. Bên cạnh đó là một loạt các nhà đầu tư cơ sở hạ tầng và sự phối hợp trong hệ sinh thái sạc, với các lĩnh vực ô tô, sạc, tiện ích và bán lẻ làm việc cùng nhau.

Sạc 1.0 và 2.0

Giai đoạn đầu tiên vào khoảng năm 2010, khi chiếc Nissan Leaf ra mắt. Giai đoạn đó kết thúc và giai đoạn thứ hai bắt đầu vào khoảng năm 2019, khi ngành đạt quy mô mới. Mạng sạc công cộng toàn cầu mặc dù vẫn còn tương đối thưa thớt, nhưng đã tồn tại và tốc độ sạc đã được tăng lên. Cho đến thời điểm này, Tesla gần như là một công ty hoạt động đơn độc, với khoảng 12.000 bộ sạc siêu nạp trên toàn cầu và tốc độ sạc tối đa 120 kilowatt.

Trong vài năm tới, Ionity và những người khác bắt đầu đặt các trạm 350 kW trên mặt đất và hầu hết các xe điện mới bắt đầu ra mắt với mức sạc 100kW+. Tuy nhiên, chuỗi cung ứng khá địa phương hóa, với các công ty riêng lẻ giành ưu thế ở mỗi quốc gia. Khả năng sinh lời nằm ngoài tầm với của gần như tất cả các công ty tính phí và các vấn đề phổ biến về độ tin cậy — từ công nghệ đến quy trình vận hành — vẫn còn tồn tại.

Sạc 2.5 đến 3.0

Được khuyến khích bởi việc áp dụng EV mạnh mẽ, tăng cường sử dụng mạng và hiểu biết về bản chất độc quyền của ngành, đã có một loạt thông báo từ các nhà đầu tư cơ sở hạ tầng tham gia vào ngành, các công ty dầu khí, tiện ích, công ty thu phí và nhà sản xuất ô tô, tất cả đều cam kết lắp đặt hàng triệu của bộ sạc. Các cam kết trị giá hàng tỷ USD từ các chính phủ đang bắt đầu có kết quả và họ đang đưa ra nhiều biện pháp bảo vệ hơn khi cung cấp tài trợ để đảm bảo độ tin cậy của mạng lưới.

Tính kinh tế sẽ bắt đầu tăng lên khi các nhà máy mở rộng quy mô, chẳng hạn như nhà máy của Wallbox ở Texas, nơi sẽ có khả năng sản xuất 1 triệu bộ sạc hàng năm vào năm 2030. Các nhà cung cấp Trung Quốc, có bộ sạc có thể rẻ bằng 30% so với bộ sạc được sản xuất tại Mỹ và EU, cũng sẽ tìm cách mở rộng ra toàn cầu.

Những công ty sạc công cộng đang đạt đến quy mô mới, cung cấp hàng trăm đến hàng nghìn gigawatt giờ điện, xếp hạng họ trong số các công ty tiêu thụ điện hàng đầu trên thế giới. TGood, nhà khai thác sạc lớn nhất ở Trung Quốc, đã phân phối 4 terawatt giờ vào năm ngoái, so với 15 TWh của Alphabet và 24 TWh của Amazon.

Sạc xe điện 4.0

Từ năm 2030 đến năm 2035, xe điện sẽ chiếm 15% đến 33% tổng số xe chở khách ở Châu Âu, Mỹ và sạc EV sẽ thực sự là thị trường đại chúng.

Việc áp dụng phương tiện tự hành sẽ bắt đầu trở nên có ý nghĩa hơn, dẫn đến sự liên quan ngày càng tăng đối với các công nghệ sạc không dây và robot.

Cuối cùng, những gì chúng ta đang chứng kiến là việc sạc xe điện phát triển từ một lĩnh vực nhỏ, thích hợp thành trung tâm của một số ngành công nghiệp lớn nhất trên thế giới.

Việt Nam không nằm ngoài xu hướng phát triển chung của thế giới

Dù hiện tại, xe điện nói chung và ô tô điện nói riêng mới chỉ chiếm một tỉ lệ nhỏ tại Việt Nam, song trước xu hướng chuyển dịch năng lượng của thế giới cùng với cam kết về mức phát thải ròng khí nhà kinh bằng 0 vào năm 2050, việc chuyển sang sử dụng xe điện thay cho xe chạy bằng xăng đã trở thành một hướng đi tất yếu mà Việt Nam cũng không thể đứng ngoài cuộc.

Người tiêu dùng Việt hiện vẫn còn nhiều nghi ngờ khả năng phát triển của xe ô tô điện do thiếu cơ sở hạ tầng, đặc biệt là trạm sạc.

Để giải quyết vấn đề này cho sản phẩm ô tô điện do mình sản xuất, hãng xe điện hàng đầu Việt Nam, VinFast, đã quyết liệt xây dựng mạng lưới trạm sạc với mục tiêu 150.000 cổng sạc tại 3.000 trạm sạc trên toàn quốc. Riêng tại các tỉnh phía Bắc dự kiến sẽ xây dựng khoảng 200 trạm với các trụ sạc được đầu tư có công suất 60kW, 150kW và 300kW. Bên cạnh đó, VinFast còn hợp tác với Tập đoàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) để phát triển trạm sạc tại hệ thống cửa hàng xăng dầu trên cả nước.

Không chỉ có vậy, trước khi những trạm sạc màu xanh lá cây của Vinfast ra đời, từ năm 2017, Trung tâm Sản xuất thiết bị đo điện tử Điện lực miền Trung thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã nghiên cứu và chế tạo trạm sạc cho xe điện.

Đến nay, Trung tâm Sản xuất thiết bị đo điện tử Điện lực miền Trung đã lắp đặt trạm sạc cho 13 Công ty Điện lực thành viên và hợp tác thử nghiệm trạm sạc xe điện kết nối với hệ thống điện mặt trời với Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOIL).