TS. Nguyễn Tú Anh: Ngân hàng Nhà nước sẽ làm gì trước áp lực lãi suất và tín dụng?

Hiện nay, lãi suất và tín dụng tại Việt Nam chịu sức ép lớn từ các yếu tố quốc tế và nội tại, dẫn đến những câu hỏi về chiến lược của NHNN trong giai đoạn tới. TS. Nguyễn Tú Anh nhận định: “Kinh tế Việt Nam cần các chính sách linh hoạt và kịp thời để cân bằng giữa tăng trưởng và ổn định, đáp ứng nhu cầu phát triển trong khi kiểm soát được các rủi ro tài chính”.

TS. Nguyễn Tú Anh hiện là Giám đốc Trung tâm Thông tin, Phân tích và Dự báo Kinh tế thuộc Ban Kinh tế Trung ương. Trước khi đảm nhiệm vị trí này, ông từng giữ chức Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ tại Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Ảnh: Vietnambiz.

Áp lực từ lãi suất quốc tế và tác động đến Việt Nam

Theo TS. Nguyễn Tú Anh, nền kinh tế toàn cầu đang dần chuyển từ chính sách thắt chặt sang nới lỏng tiền tệ, đặc biệt ở Mỹ và châu Âu. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn duy trì xu hướng giảm lãi suất để đối phó với những dấu hiệu suy thoái kinh tế kéo dài. “Việt Nam cũng cần cân nhắc xu hướng này để bảo vệ giá trị đồng tiền và ổn định tỷ giá”, ông nhấn mạnh.

Để duy trì ổn định tỷ giá trong bối cảnh đồng VND chịu áp lực, NHNN đã tăng lãi suất các kỳ hạn ngắn. Ước tính, dự trữ ngoại hối của Việt Nam hiện đạt khoảng 83 tỷ USD, đáp ứng được khoảng 2,6 tháng nhập khẩu – mức tiệm cận ngưỡng nhạy cảm. TS. Tú Anh cho rằng, để giảm bớt rủi ro từ bên ngoài, NHNN cần giữ lãi suất đủ cao để hỗ trợ đồng nội tệ nhưng phải điều chỉnh hợp lý để không làm suy yếu nền kinh tế.

Mục tiêu tăng trưởng: Tín dụng và chính sách nới lỏng hợp lý

NHNN hiện thực hiện nới lỏng tiền tệ nhằm thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, song tăng trưởng cung tiền (M2) vẫn ở mức thấp. Theo TS. Nguyễn Tú Anh, điều này cho thấy “việc đưa tiền thực sự vào nền kinh tế vẫn gặp khó khăn”. Ông cảnh báo rằng việc nới lỏng tiền tệ cần được tiến hành thận trọng để tránh làm giảm giá trị đồng nội tệ và tăng lạm phát.

Thách thức đặt ra cho Việt Nam là làm sao đảm bảo dòng tiền tín dụng được bơm trực tiếp vào nền kinh tế thay vì chỉ lưu chuyển trong hệ thống ngân hàng. Mục tiêu của NHNN là duy trì tăng trưởng tín dụng trong khi đảm bảo dòng vốn đi đúng hướng, hỗ trợ các ngành sản xuất chủ chốt và giảm bớt lệ thuộc vào nguồn vốn ngoại tệ.

Vai trò của đầu tư công và cải cách thể chế trong lưu thông dòng tiền

TS. Nguyễn Tú Anh chỉ ra rằng, sự chậm trễ trong giải ngân đầu tư công đang khiến lượng lớn tiền “kẹt” trong Kho bạc Nhà nước. Ông nhận định: “Để thực sự khai thông dòng vốn, giải phóng nguồn lực đầu tư công là cấp thiết”. Khi đầu tư công được đẩy mạnh, cả doanh nghiệp và hệ thống ngân hàng sẽ cải thiện thanh khoản, giảm áp lực huy động vốn và gián tiếp làm giảm lãi suất trên thị trường.

Ông cũng nhấn mạnh rằng, đầu tư tư nhân cần được khuyến khích để phát triển song song với đầu tư công. Khi khu vực tư nhân tăng cường đầu tư vào các dự án kinh tế, không chỉ tăng trưởng tín dụng được thúc đẩy mà NHNN còn có thể linh hoạt điều chỉnh cung tiền mà không gây tác động lớn đến tỷ giá và lạm phát.

Chính sách tài khóa và cải cách thể chế để hỗ trợ NHNN

TS. Nguyễn Tú Anh cho rằng chính sách tiền tệ không thể gánh vác toàn bộ trọng trách phát triển kinh tế mà cần kết hợp với chính sách tài khóa. Ông cho rằng, “Nới lỏng tiền tệ đơn thuần sẽ không đủ để đạt được tăng trưởng bền vững. Chi tiêu công và các dự án hạ tầng cần thiết để duy trì động lực phát triển lâu dài cho nền kinh tế”. Chính phủ dự kiến triển khai nhiều biện pháp cải cách thể chế để cải thiện môi trường đầu tư và củng cố niềm tin của doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Dự kiến, trong những tháng tới, các biện pháp cải cách thể chế sẽ bao gồm sửa đổi luật đầu tư và thương mại nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận vốn và mở rộng hoạt động. Những thay đổi này sẽ tạo nền tảng cho một nền kinh tế mạnh mẽ hơn, giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho nhà đầu tư trong khu vực.

Thách thức và triển vọng cho năm 2025

Dự báo cho năm 2025, TS. Nguyễn Tú Anh nhận định rằng kinh tế Việt Nam sẽ đối mặt với những thách thức về nguồn vốn và thanh khoản. Tuy nhiên, ông cho rằng nếu tận dụng tốt các chính sách nới lỏng một cách có kiểm soát, Việt Nam hoàn toàn có thể duy trì tăng trưởng ổn định. Ông cảnh báo: “Sự ổn định và phát triển của nền kinh tế đòi hỏi các quyết định linh hoạt và mang tính bền vững cao. Chúng ta cần một chiến lược dài hạn với các biện pháp hỗ trợ tài khóa và tiền tệ phù hợp để vượt qua các thách thức trước mắt và xây dựng một nền kinh tế ổn định hơn”.

NHNN sẽ phải đưa ra các quyết định khó khăn để duy trì cân bằng giữa hỗ trợ tăng trưởng và kiểm soát rủi ro tài chính. Những cải cách trong chính sách tài khóa và thể chế sẽ là nền tảng quan trọng giúp NHNN điều chỉnh chính sách tiền tệ hiệu quả. Nếu thực hiện đúng đắn, các chính sách này không chỉ giúp ổn định tài chính mà còn thúc đẩy đầu tư nội địa và quốc tế, giúp nền kinh tế Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong năm 2025 và các năm tiếp theo.

>> Ngân hàng Nhà nước: Rất khó để giảm tiếp lãi suất