Ukraine nắm ‘chìa khóa’ thay đổi cục diện cuộc chiến vũ khí tầm xa với Nga

Tổng thống Volodymyr Zelensky đã công khai thông tin, cũng như công bố video về các UAV lai tên lửa mang tên Peklo và Palianytsia mà quân đội Ukraine bắt đầu triển khai trong chiến đấu.

Dự án "UAV lai tên lửa" sẽ trở thành mục tiêu chính của Tổng thống Zelensky trong năm 2025. Vào tháng 11, ông tuyên bố muốn Ukraine sản xuất 30.000 UAV tầm xa, và 3.000 "tên lửa hành trình hoặc UAV lai tên lửa" trong năm tới.

Theo tờ Kyiv Independent, những "UAV lai tên lửa" này là loại vũ khí mới mà Ukraine đang đi tiên phong. Trên thực tế, đây không phải là lần đầu tiên Ukraine phát triển vũ khí mới để bù đắp cho sự thiếu hụt các loại vũ khí truyền thống. Cụ thể, Ukraine đã sử dụng UAV để đảm nhiệm các vai trò truyền thống của lực lượng không quân như giám sát trên không, và ném bom có mục tiêu. Các UAV lai tên lửa hiện được dùng để thực hiện chức năng của tên lửa hành trình, loại vũ khí mà Kiev không sản xuất được.

"Về cơ bản, chúng là bước tiến tiếp theo của UAV tấn công tự sát tầm xa. Cũng như nhiều thứ khác, nhờ công nghệ mà các ranh giới đang mờ dần”, ông Fabian Hinz tại Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế ở London cho biết.

Ông Fabian Hoffmann tại Đại học Oslo cũng đồng quan điểm, và cho rằng "Ukraine thực sự có thể phát triển các hệ thống tên lửa nhỏ, giá rẻ, tương đối dễ để sản xuất, nhưng vẫn tạo ra sức công phá lớn và phá hủy một số mục tiêu có giá trị cao, thậm chí nằm sâu trong lãnh thổ đối phương”.

UAV lai tên lửa là gì?

Hôm 10/12, Tổng thống Ukraine Zelensky nhấn mạnh “tên lửa và UAV là một sự kết hợp cho đến nay vẫn bị coi là thứ gì đó trong tưởng tượng. Nhưng ngày nay, nó đã trở thành hiện thực”.

Cũng theo ông, UAV lai tên lửa Palianytsia đã đi vào sản xuất, trong khi Peklo lần đầu tiên được sử dụng trên tiền tuyến, còn Ruta "bí ẩn" vừa mới vượt qua giai đoạn thử nghiệm.

Những UAV lai tên lửa này được xem là sự tiến hóa trong kho UAV tầm xa hiện có của Ukraine để biến chúng thành tên lửa hành trình cỡ nhỏ. Trong quá trình biến đổi này, chìa khóa chính là tốc độ. Theo đó, một số UAV tầm xa mà Ukraine sử dụng về mặt lý thuyết có thể bay được hàng nghìn km. Còn các mẫu UAV lai tên lửa Palianytsia, Peklo, và Ruta có tốc độ tối đa lần lượt là 500, 700 và 800 km/h. Đây được xem là điểm nổi trội của vũ khí mới của Ukraine, bởi Shahed của Iran, loại UAV cảm tử tầm xa đáng gờm, cũng thường đạt tốc độ tối đa là 300 km/h.

Một số mẫu UAV lai tên lửa của Ukraine đã lần đầu tiên xuất hiện, và rơi trên chiến tuyến. Điển hình, mẫu Peklo và Palianytsia từng gây xôn xao trên mạng xã hội trong các cuộc tấn công gần đây của Ukraine vào 2 khu vực Taganrog và Bryansk của Nga. Tuy nhiên, mức độ hiệu quả thực tế các UAV này rất khó để xác thực. Bởi chúng dường như được quân đội Ukraine phóng cùng lúc với các tên lửa của nước ngoài như ATACMS do Mỹ sản xuất khi tấn công sân bay Taganrog ở Nga.

Ưu điểm giá rẻ

Khái niệm "UAV lai tên lửa" hiện còn khá mới lạ. Song giống như nhiều dự án phát triển UAV khác của Ukraine, đây là giải pháp nhằm tiết kiệm chi phí, nhưng vẫn có thể tấn công và gây thiệt hại cho Nga.

Một trong những điểm khác biệt chính là những UAV lai tên lửa của Ukraine chứa ít thuốc nổ hơn nhiều so với tên lửa hành trình truyền thống. Ví dụ, mỗi tên lửa Tomahawk và Storm Shadow mang theo khoảng 450kg thuốc nổ, vũ khí mới của Ukraine lại chỉ mang khoảng 100kg thuốc nổ.

Điểm yếu lớn hơn của các UAV lai tên lửa là khả năng tàng hình kém, và dễ bị tác động bởi sự can thiệp của các hệ thống gây nhiễu điện tử và dẫn đường so với các tên lửa hành trình cổ điển.

Song ưu điểm của nó là giá thành. Giá mỗi chiếc UAV lai tên lửa là khoảng 300.000 USD, trong khi tên lửa hành trình Storm Shadow có giá lên tới 1 triệu USD/chiếc.

>> Ukraine xây dựng ‘siêu bộ nhớ’ huấn luyện AI quân sự từ 'kho báu' có 1-0-2