Vận tải biển gặp khủng hoảng kép: Không thể dùng 2 kênh đào lớn nhất thế giới, tàu chở hàng quay trở lại các tuyến đường từ… thế kỷ 18

Năm 2023 bắt đầu với sự thuận buồm xuôi gió của nền kinh tế toàn cầu khi nỗi lo về nguồn cung biến mất, lạm phát chậm lại và sự u ám của đại dịch mờ dần. Nhưng tất cả đang kết thúc bằng một cơn bão khác khi ngành hàng hải và các nhà bán lẻ phụ thuộc vào nó phải đối mặt với khủng hoảng ở 2 kênh đào xuyên đại dương lớn nhất thế giới.

Nguồn gốc của những tai ương này tuy khác nhau, nhưng đều vô cùng nguy cấp.

Theo Bloomberg đưa tin, lực lượng Houthi, để thể hiện sự ủng hộ cho Hamas trong cuộc chiến với Israel, đang tấn công các tàu buôn khi chúng đi qua Yemen trên đường đến hoặc từ kênh đào Suez của Ai Cập.

Cách đó khoảng 11.580 km về phía tây, tuyến đường thủy quan trọng khác của thế giới ở Panama cũng bị gián đoạn nghiêm trọng do hạn hán.

Với việc các tuyến đường chiếm gần 20% thương mại gặp trục trặc, đội tàu buôn toàn cầu buộc phải đi đường vòng, làm tăng chi phí vận chuyển và tăng cổ phiếu của các công ty vận tải biển.

Theo dữ liệu vào cuối ngày 20/12 từ nền tảng vận chuyển kỹ thuật số Flexport, khoảng 180 tàu container đã đổi hướng đi qua châu Phi hoặc bị dừng lại và chờ hướng dẫn để tránh các cuộc tấn công ở Biển Đỏ.

Các vụ tấn công hoặc bắt giữ tàu thuyền ở Biển Đỏ và nhiều khu vực rộng lớn khác trong những tuần gần đây. Nguồn: Bloomberg

Có hàng trăm tàu buôn khác rất có thể sẽ tham gia vào đợt đổi hướng này trừ khi các cường quốc phương Tây đảm bảo với họ rằng lực lượng Houthi có thể bị kiềm chế. Tương tự như vậy, việc chuyển hướng khỏi Panama cũng đã diễn ra trong nhiều tuần do mực nước thấp hạn chế số lượng chuyến.

Trong tương lai ngắn hạn, điều này sẽ làm tăng chi phí, gây chậm trễ trong nhiều tuần và có thể dẫn đến giá một số mặt hàng tăng cao. Đồng thời còn gây khó khăn cho công tác hậu cần của các công ty trên đất liền vốn dựa vào lịch trình hàng hải định kỳ.

Được biết chi phí vận chuyển hàng hóa của một container từ châu Á đến Bắc Âu đã tăng 16% trong tuần qua và tăng 41% trong tháng này.

Việc định tuyến lại các kênh đào đã gây rắc rối cho các tàu chuyên chở mọi thứ từ đồ chơi, phụ tùng ô tô đến khí đốt, nhiên liệu và dầu thô. Ảnh: Reuters

Thêm vào đó, việc một số công ty dầu mỏ và tàu chở dầu lớn cho biết họ sẽ tránh phía nam Biển Đỏ cũng khiến hóa đơn vận chuyển nhiên liệu tăng vọt.

Những tác động kinh tế tiềm tàng là một lời nhắc nhở đau đớn rằng thương mại toàn cầu rất dễ bị phá vỡ từ nhiều yếu tố khác nhau.

Lần này, thủ phạm là tình trạng thiếu mưa ở Trung Mỹ cùng 2 cuộc chiến tranh khu vực. Và xét về mặt thực tế, tên lửa và máy bay không người lái do phiến quân phóng xuống biển rất có thể sẽ làm tê liệt một số cỗ máy lớn nhất thế giới.

>> Cuộc chiến chống lạm phát của Fed đối mặt với thách thức mới: Kênh đào Panama cạn khô