Vì sao các ngân hàng trung ương "ưa thích" mua vàng?

Theo báo cáo mới cập nhật tại Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), các ngân hàng trung ương toàn cầu nắm giữ hơn 35.715 tấn (MT) vàng trong kho dự trữ.

Hầu hết nguồn cung đó đã được tích lũy kể từ năm 2010, khi các cơ quan này bắt đầu mua vàng. Các ngân hàng trung ương đang nắm giữ nhiều vàng hơn để đối phó với sự bất ổn về kinh tế và địa chính trị.

Các ngân hàng trung ương duy trì mua vàng trong hơn một thập kỷ qua

Các ngân hàng trung ương thích vàng vì kim loại này được cho là sẽ giữ giá trị của nó trong suốt thời kỳ hỗn loạn và không giống như tiền tệ và trái phiếu, nó không phụ thuộc vào bất kỳ tổ chức phát hành hay chính phủ nào.

Vàng cũng cho phép các ngân hàng trung ương đa dạng hóa khỏi các tài sản như trái phiếu kho bạc Mỹ và đồng đô la Mỹ.

Động cơ đằng sau cơn cuồng mua vàng này vượt ra ngoài những lý do truyền thống là phòng ngừa rủi ro kinh tế và đa dạng hóa khỏi tiền tệ và trái phiếu.

Các ngân hàng trung ương tại các thị trường mới nổi đã đóng vai trò quan trọng trên thị trường vàng trong thập kỷ qua. Có hai lý do chính giải thích cho điều này: đa dạng hoá ra ngoài lựa chọn đồng USD và tăng dự trữ ngoại hối do cán cân thương mại tăng.

Các thị trường mới nổi dẫn đầu mua vàng của các ngân hàng trung ương gần đây

Các ngân hàng trung ương phục vụ một số chức năng chính, bao gồm thiết lập lãi suất, điều hành chính sách tiền tệ và kiểm soát việc in và lưu thông tiền và tín phiếu.

Tuy nhiên, nhiệm vụ quan trọng nhất của họ là cung cấp sự ổn định về giá cho đồng tiền nội tệ đồng thời ngăn chặn sự sụp đổ của hệ thống ngân hàng. Điều này đạt được thông qua việc kiểm soát lạm phát, mặc dù đôi khi số phận của đồng tiền của một quốc gia có thể khó kiểm soát đối với ngân hàng quốc gia.

Rủi ro này là một phần lý do khiến việc mua vàng của ngân hàng trung ương tăng lên trong thập kỷ qua.

Một thỏi vàng luôn giữ nguyên giá trị của nó mặc cho khủng hoảng hay không. Điều đó mang lại cảm giác an toàn. Do đó, việc nắm giữ vàng của một ngân hàng trung ương là một dấu hiệu của niềm tin.

Sự thay đổi thái độ

Trong quá khứ, các ngân hàng trung ương đã bán ròng vàng. Tuy nhiên, kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2007-2008, các ngân hàng trung ương đã trở thành người mua ròng, với khoảng 80% ngân hàng trung ương hiện đang nắm giữ vàng như một phần dự trữ quốc tế của họ.

Sự thay đổi trong thái độ nắm giữ đối với vàng có thể là do giá trị của kim loại được coi là tài sản trú ẩn an toàn và khả năng bảo vệ chống lại rủi ro địa chính trị và lạm phát.

Thị trường mới nổi và các nền kinh tế đang phát triển, bao gồm Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Quốc đã đi đầu trong việc mua vàng, chiếm khoảng một nửa tổng lượng mua trong hai thập kỷ qua.

Vàng như một bộ đệm cho tổn thất

Một trong những động lực đằng sau việc tăng mua vàng có thể là mong muốn của các ngân hàng trung ương sử dụng lợi nhuận chưa thực hiện từ việc nắm giữ vàng để xóa nợ trái phiếu chính phủ và bù lỗ.

Giá vàng tăng đáng kể đã dẫn đến việc các ngân hàng trung ương nắm giữ lợi nhuận chưa ghi nhận trị giá hàng trăm tỷ đô la.

Bằng cách tận dụng những lợi ích này, các ngân hàng trung ương có thể giảm gánh nặng nợ và cung cấp hỗ trợ cho chính phủ của mình.

Các tài khoản đánh giá lại vàng (GRAs) cung cấp một cơ chế tiềm năng để hạch toán những khoản lãi chưa thực hiện này trên bảng cân đối kế toán của các ngân hàng trung ương.

Việc các ngân hàng trung ương tăng mua vàng biểu thị một sự thay đổi trong thái độ của họ đối với kim loại này. Động cơ đằng sau những giao dịch mua này vượt ra ngoài những lý do truyền thống, chẳng hạn như phòng ngừa rủi ro trước tình trạng hỗn loạn và đa dạng hóa đầu tư.

Các nền kinh tế thị trường mới nổi tìm cách giảm sự phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ và bảo vệ khỏi các hạn chế tài chính, trong khi các ngân hàng trung ương có thể xem xét tận dụng lợi nhuận chưa ghi nhận của vàng để xóa nợ quốc gia.

Nhu cầu vàng của các ngân hàng trung ương có thể vẫn sẽ ở mức cao.