Việt Nam sở hữu 'kho báu' hơn 3 triệu tấn, gần gấp đôi Mỹ

Nhóm nguyên tố đất hiếm, gồm 17 kim loại, trong đó có 15 nguyên tố thuộc dãy lanthanide, cùng với scandium và yttrium. Đây là nguồn nguyên liệu không thể thiếu cho các công nghệ hiện đại – từ điện thoại thông minh, xe điện, tuabin gió cho tới vũ khí và thiết bị quốc phòng tiên tiến.

Dù tên gọi là “hiếm”, song các nguyên tố này không thực sự khan hiếm trong tự nhiên. Tuy nhiên, phân bố không đồng đều khiến chúng trở thành nguồn tài nguyên chiến lược đối với mọi nền kinh tế.

Trung Quốc hiện chiếm gần một nửa trữ lượng đất hiếm toàn cầu và kiểm soát phần lớn hoạt động khai thác – chế biến, nắm giữ vị thế gần như thống trị chuỗi cung ứng. Trong khi đó, nhiều quốc gia khác đang chạy đua phát triển mỏ mới nhằm đảm bảo an ninh nguồn cung trong bối cảnh nhu cầu tăng vọt từ các ngành năng lượng sạch và công nghệ cao.

Dưới đây là 10 quốc gia sở hữu trữ lượng đất hiếm lớn nhất thế giới, theo thống kê mới nhất:

1. Trung Quốc – 44 triệu tấn

Trung Quốc dẫn đầu thế giới với 44 triệu tấn trữ lượng đất hiếm, chiếm gần 50% tổng trữ lượng toàn cầu.
Không chỉ nắm giữ mỏ lớn nhất, Bắc Kinh còn kiểm soát toàn bộ chuỗi giá trị, từ khai thác, tinh luyện cho tới xuất khẩu.

Chiến lược quản lý tập trung và định hướng dài hạn giúp Trung Quốc duy trì vị thế siêu cường đất hiếm, có ảnh hưởng sâu rộng tới ngành công nghiệp toàn cầu.

2. Brazil – 21 triệu tấn

Với 21 triệu tấn trữ lượng, Brazil đứng thứ hai thế giới. Tuy nhiên, sản lượng khai thác thực tế còn hạn chế và quốc gia Nam Mỹ này vẫn chưa khai thác hết tiềm năng khổng lồ. Các dự án thăm dò và phát triển mỏ đang được triển khai nhằm tăng sản lượng trong những năm tới.

3. Ấn Độ – 6,9 triệu tấn

Ấn Độ sở hữu khoảng 6,9 triệu tấn đất hiếm, đồng thời nắm giữ 35% trữ lượng khoáng sản cát ven biển toàn cầu – một trong những nguồn chứa đất hiếm quan trọng nhất. Chính phủ Ấn Độ đang đầu tư mạnh vào hạ tầng khai khoáng và chế biến, với mục tiêu giảm phụ thuộc vào nhập khẩu và phát triển chuỗi cung ứng nội địa.

4. Australia – 5,7 triệu tấn

Australia xếp thứ tư toàn cầu, với 5,7 triệu tấn trữ lượng đất hiếm. Quốc gia này liên tục mở rộng năng lực khai thác với nhiều dự án quy mô lớn đang hoạt động. Nhờ môi trường khai khoáng ổn định và trữ lượng dồi dào, Australia được xem là đối trọng quan trọng của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng đất hiếm thế giới.

5. Nga – 3,8 triệu tấn

Nga nắm giữ khoảng 3,8 triệu tấn đất hiếm, thấp hơn so với các ước tính trước đây. Tuy vậy, Moskva vẫn tích cực thăm dò và phát triển mỏ mới, nhằm củng cố vị thế trong thị trường chiến lược này, nhất là khi các lệnh trừng phạt khiến nước này phải tăng cường tự chủ nguồn nguyên liệu công nghiệp.

6. Việt Nam – 3,5 triệu tấn

Việt Nam hiện sở hữu khoảng 3,5 triệu tấn đất hiếm, xếp thứ sáu toàn cầu. Các mỏ lớn tập trung dọc biên giới phía Bắc và ven biển miền Trung - đang được thăm dò và mở rộng khai thác.

7. Mỹ – 1,9 triệu tấn

Mỹ đứng thứ bảy với khoảng 1,9 triệu tấn trữ lượng, chủ yếu tại mỏ Mountain Pass ở bang California – hoạt động từ thập niên 1950. Dù có mỏ lớn, Mỹ vẫn phụ thuộc đáng kể vào nguồn nhập khẩu, đặc biệt từ Trung Quốc, trong khâu chế biến quặng thành vật liệu sử dụng được.

Washington đang thúc đẩy chính sách an ninh khoáng sản và đầu tư vào các cơ sở tinh luyện trong nước.

8. Greenland – 1,5 triệu tấn

Greenland có gần 1,5 triệu tấn trữ lượng, xếp thứ tám thế giới. Dù chưa khai thác thương mại quy mô lớn, quốc đảo này được đánh giá có tiềm năng trở thành điểm đến đầu tư mới trong lĩnh vực đất hiếm, nhờ trữ lượng phong phú và vị trí chiến lược giữa Bắc Đại Tây Dương.

9. Tanzania – 890.000 tấn

Tanzania nắm giữ khoảng 890.000 tấn đất hiếm, với các dự án khai thác đang ở giai đoạn đầu. Dù quy mô hiện tại còn nhỏ, các chuyên gia nhận định quốc gia Đông Phi này có tiềm năng lớn để phát triển thành nguồn cung mới cho thị trường toàn cầu trong tương lai.

10. Nam Phi – 860.000 tấn

Nam Phi sở hữu khoảng 860.000 tấn đất hiếm, đứng thứ mười thế giới. Hoạt động khai thác còn hạn chế, nhưng Chính phủ đang đẩy mạnh thăm dò và thu hút đầu tư để khai thác tiềm năng và đáp ứng nhu cầu tăng mạnh trên toàn cầu.