Châu Âu lần đầu tiên có nhà máy sản xuất nam châm đất hiếm, đủ cung ứng cho hơn 1 triệu xe điện mỗi năm
Đây là cơ sở đầu tiên ở châu Âu sản xuất quy mô công nghiệp loại vật liệu chiến lược vốn được coi là “trái tim” của động cơ xe điện và tuabin gió.
Tập đoàn Neo Performance Materials mới đây đã chính thức khánh thành nhà máy sản xuất nam châm đất hiếm trị giá 75 triệu USD tại thành phố Narva, Đông Bắc Estonia.

Nhà máy dự kiến vận hành với công suất ban đầu khoảng 2.000 tấn nam châm mỗi năm, đủ cung ứng cho hơn một triệu xe điện hoặc hơn 1.000 tuabin gió ngoài khơi. Trong giai đoạn tiếp theo, Neo có kế hoạch nâng công suất lên 5.000 tấn nhằm đáp ứng nhu cầu được dự báo sẽ tăng gần gấp ba lần trong thập kỷ tới.
Theo Giám đốc điều hành Rahim Suleman, việc châu Âu hiện phải nhập khẩu tới 98% nam châm từ Trung Quốc là tình trạng “không thể tiếp diễn”, đặc biệt khi EU đang đặt mục tiêu giảm phụ thuộc vào nguồn cung bên ngoài. Neo vì vậy chọn Narva để xây dựng “mảnh ghép” quan trọng trong chuỗi cung ứng nội khối, ngay cạnh cơ sở phân tách đất hiếm ở Sillamäe mà công ty đã vận hành nhiều năm.
Dự án nhận được khoản tài trợ lên tới 18,7 triệu euro từ Quỹ Chuyển đổi Công bằng của EU và khoản tín dụng 50 triệu CAD từ chính phủ Canada. Đây cũng là bước đi phù hợp với chiến lược của EU nhằm nâng tỷ lệ chế biến khoáng sản quan trọng trong khu vực lên 40% vào năm 2030, giảm đáng kể sự lệ thuộc vào Trung Quốc.
Tại lễ khánh thành, Thủ tướng Estonia Kristen Michal khẳng định đây là “nhà máy nam châm tiết kiệm chi phí nhất từng được xây dựng tại phương Tây”. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của các loại nam châm đất hiếm sản xuất tại Narva, gọi chúng là “không thể thiếu đối với tăng trưởng và đổi mới sáng tạo”.
Neo đồng thời công bố đã ký các hợp đồng cung ứng với những nhà sản xuất linh kiện ô tô hàng đầu của Đức là Schaeffler và Bosch. “Những hợp đồng này đảm bảo một phần lớn sản lượng trong tương lai và phản ánh chiến lược hợp tác với các tập đoàn toàn cầu sáng tạo nhất”, CEO Suleman chia sẻ trong thông cáo báo chí.
Bên cạnh ý nghĩa chiến lược đối với chuỗi cung ứng của châu Âu, nhà máy mới còn mang lại tác động tích cực cho Narva – khu vực vốn phụ thuộc lâu nay vào ngành khai thác dầu đá phiến gây ô nhiễm. Việc Neo lựa chọn đặt nhà máy tại đây được coi là một biểu tượng cho quá trình chuyển đổi xanh và cơ hội phát triển kinh tế bền vững cho địa phương.
Dù vậy, thách thức lớn vẫn nằm ở bài toán chi phí. Việc sản xuất nam châm tại châu Âu hiện tốn kém hơn nhiều so với Trung Quốc, nơi kiểm soát phần lớn chuỗi giá trị toàn cầu. Song với nhu cầu bùng nổ từ xe điện và năng lượng tái tạo, cùng chính sách hỗ trợ mạnh mẽ của EU, nhà máy Narva được kỳ vọng sẽ giúp châu Âu tiến gần hơn đến mục tiêu tự chủ về các vật liệu quan trọng trong cuộc đua công nghệ xanh.
Theo Euro News, FT