VND mất giá gần 4% từ đầu năm, đâu là tác nhân chính?
VDSC cho biết VND đã giảm 2,8-3,6% từ đầu năm. Nguyên nhân chính không đến từ Fed hay DXY mà từ nhu cầu USD và tâm lý găm giữ trong nước.
VND mất giá gần 4% từ đầu năm
Theo Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), áp lực lên tỷ giá VND/USD trong thời gian qua chủ yếu đến từ nhu cầu ngoại tệ trong nước, thay vì các yếu tố bên ngoài như chênh lệch lãi suất hay diễn biến chỉ số USD Index (DXY).
Trong báo cáo thị trường tiền tệ tháng 8, VDSC cho biết VND giảm thêm 0,4-0,6% trong tháng, nâng mức mất giá từ đầu năm lên 2,8-3,6% trên cả thị trường chính thức và tự do. Tuy nhiên, chênh lệch lãi suất VND-USD và biến động DXY không phải nguyên nhân chính.
“Nhu cầu USD tăng xuất phát từ nhu cầu thực, đồng thời chịu tác động từ tâm lý găm giữ trong bối cảnh Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang nới lỏng chính sách tiền tệ”, VDSC nhận định.
Ngày 25-26/8, NHNN can thiệp bằng cách bán ngoại tệ có kỳ hạn 180 ngày với giá 26.550 đồng/USD cho các ngân hàng có trạng thái ngoại tệ âm. Biện pháp này mang tính định hướng điểm neo tỷ giá và thăm dò nhu cầu thị trường, thay vì bán ngoại tệ giao ngay. Sau động thái này, tỷ giá giảm kỹ thuật nhưng áp lực cơ bản vẫn chưa hạ nhiệt nếu nhu cầu ngoại tệ tiếp tục tăng vào cuối năm.
Trong khi đó thông điệp ôn hòa từ Chủ tịch Fed tại Hội nghị Jackson Hole cho thấy xác suất cao Fed sẽ hạ lãi suất trong tháng 9, trong khi cuộc họp tháng 10 vẫn còn bỏ ngỏ. Chỉ số DXY có đợt phục hồi ngắn cuối tháng 7 nhưng chưa hình thành xu hướng tăng rõ rệt. Theo VDSC, triển vọng DXY phụ thuộc lớn vào chính sách lãi suất của Fed, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho NHNN trong điều hành tỷ giá.
 |
| Theo VDSC nhu cầu USD tăng xuất phát từ nhu cầu thực, đồng thời chịu tác động từ tâm lý găm giữ trong bối cảnh NHNN đang nới lỏng chính sách tiền tệ. (Nguồn: VDSC) |
Thanh khoản và lãi suất liên ngân hàng
Trong tháng 8, NHNN duy trì kênh cho vay cầm cố, dư nợ giảm từ 221.000 tỷ đồng xuống 199.000 tỷ đồng tính đến ngày 22/8, tập trung ở kỳ hạn 14 và 28 ngày. Cùng thời điểm, NHNN hút ròng nhẹ 8.000 tỷ đồng, trái ngược với việc bơm ròng 86.000 tỷ đồng trong tháng 7.
Trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất VND qua đêm duy trì mức cao trên 5% đầu tháng rồi giảm dần. Ngày 22/8, lãi suất còn 4,8%, thấp hơn đỉnh 6,6% hôm 8/7. Trung bình tháng 8, lãi suất khoảng 5%, tạo chênh lệch dương so với USD. Điều này cho thấy lãi suất không phải là yếu tố chính gây áp lực lên tỷ giá.
Về huy động, lãi suất niêm yết của các ngân hàng thương mại không thay đổi nhiều nhưng bắt đầu có chính sách cộng thêm 0,3-0,5 điểm % cho một số khoản tiền gửi. VDSC đánh giá cạnh tranh huy động vốn sẽ gia tăng trong những tháng cuối năm khi tín dụng được đẩy mạnh.
Về tín dụng, đến cuối tháng 7, tín dụng tăng khoảng 10% so với đầu năm, tương đương mức tháng 6, cho thấy tốc độ tăng chậm lại. Tuy vậy, mức tăng 19,5% so với cùng kỳ vẫn cao hơn nhiều năm trước.
Hai điểm đáng chú ý trong điều hành chính sách là: Thông tư 23/2025 giảm 50% dự trữ bắt buộc cho ngân hàng nhận chuyển giao tổ chức tín dụng yếu kém, có hiệu lực từ 1/10/2025; và chỉ đạo của Chính phủ yêu cầu NHNN xây dựng lộ trình thí điểm gỡ “room” tín dụng từ năm 2026.
Theo VDSC, Thông tư 23 là bước cụ thể hóa quy định của Luật Các TCTD 2024, nhằm tạo thêm lợi ích cho các ngân hàng tham gia tái cấu trúc, kỳ vọng giải phóng nguồn lực và xử lý hiệu quả các ngân hàng 0 đồng.
