Vụ nổ phi hạt nhân lớn nhất lịch sử: Dùng gần 5.000 tấn thuốc nổ ANFO, có sức công phá tương đương 4.000 tấn thuốc nổ TNT
Vụ nổ Minor Scale là vụ nổ phi hạt nhân nhân tạo lớn nhất trong lịch sử, được các nhà khoa học Mỹ thực hiện để mô phỏng hiệu ứng của một vụ nổ bom hạt nhân.
Vụ nổ Minor Scale là vụ nổ phi hạt nhân lớn nhất trong lịch sử, được các nhà khoa học Mỹ thực hiện để mô phỏng hiệu ứng của một vụ nổ bom hạt nhân.
Sau khi Hiệp ước cấm thử vũ khí hạt nhân một phần được ký kết vào năm 1963 giữa Mỹ, Liên Xô và Anh, việc thử nghiệm vũ khí hạt nhân trên không trở nên bất khả thi. Trước thách thức này, Bộ Quốc phòng Mỹ đã phải tìm đến các phương pháp khác, sử dụng lượng lớn chất nổ thông thường để mô phỏng tác động của bom hạt nhân. Tuy nhiên, kết quả của các thử nghiệm này thường không đạt độ tin cậy cao.
Năm 1966, hai nhà khoa học L. D. Sadwin và J. Petes từ Trung tâm vũ khí hải quân đã đưa ra giải pháp mới: Sử dụng hỗn hợp ammonium nitrate (NH4NO3) và dầu nhiên liệu (ANFO), vốn được ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp khai thác mỏ.
ANFO được đánh giá là chất nổ có tính ổn định cao và ít nhạy cảm với va chạm. Để kích nổ ANFO cần sử dụng lượng lớn thuốc nổ thứ cấp thay vì chỉ cần kíp nổ chứa lượng nhỏ thuốc nổ sơ cấp. Điều này khiến ANFO trở thành một lựa chọn an toàn và tiết kiệm chi phí. Ammonium nitrate, thành phần chính của ANFO, là một loại phân bón thương mại phổ biến, được sản xuất với số lượng lớn mỗi ngày. Khi kết hợp với dầu nhiên liệu số hai, ANFO tạo ra một hỗn hợp cực kỳ ổn định và an toàn khi xử lý.
Thử nghiệm mô phỏng vụ nổ mạnh đầu tiên với ANFO được thực hiện vào năm 1976 trong thử nghiệm Dice Throw. Thử nghiệm gồm nhiều giai đoạn, với khối lượng nổ tăng dần từ 0,5kg đến 500 tấn. Trong 12 năm tiếp theo, Bộ Quốc phòng Mỹ đã thực hiện nhiều thử nghiệm nổ mạnh khác trong chuỗi Misty Castle Series. Một trong số đó là thử nghiệm Mill Race vào năm 1981, diễn ra gần nơi thử bom Trinity tại Bãi Thử Nghiệm Tên Lửa White Sands. Trong thử nghiệm này, 24.000 túi ANFO, mỗi túi chứa 23kg, được xếp thành hình trụ, tạo ra vụ nổ với sức công phá tương đương 500 tấn TNT.
Thử nghiệm lớn nhất trong chuỗi Misty Castle là Minor Scale, diễn ra vào ngày 27/6/1985. Một hình bán cầu bằng sợi thủy tinh rộng 26,8m được xây dựng, chứa 4.744 tấn ANFO. Để xử lý khối lượng ANFO khổng lồ, đội ngũ dự án đã xây dựng một nhà máy trộn dầu diesel và ammonium nitrate ngay tại bãi thử. Thành phẩm sau khi trộn được vận chuyển bằng xe tải đến khu vực Ground Zero để chuẩn bị cho việc kích nổ.
Vụ nổ 4.744 tấn ANFO tạo ra sức công phá tương đương 4 kiloton TNT, với sóng hơi có tác động tương đương một vũ khí hạt nhân 8 kiloton. Để so sánh, quả bom nguyên tử ném xuống Hiroshima trong Thế chiến II có sức công phá tương đương 16 kiloton. Dù vậy, Minor Scale vẫn giữ kỷ lục là vụ nổ phi hạt nhân nhân tạo lớn nhất từng được thực hiện.