Vượt Mỹ, láng giềng Việt Nam ra mắt tên lửa hành trình siêu vượt âm thách thức mọi hệ thống phòng thủ

Hình ảnh rò rỉ cuối tuần qua từ buổi tổng duyệt cho lễ duyệt binh hôm 3/9 đã hé lộ một loạt hệ thống tên lửa mới của Trung Quốc, trong đó có YJ-19 - được cho là tên lửa hành trình siêu vượt âm sử dụng động cơ hút khí đầu tiên trên thế giới từng xuất hiện công khai.

Việc đồng loạt trình diễn các dòng tên lửa chống hạm YJ-15, YJ-17, YJ-19 và YJ-20 cho thấy năng lực ngày càng hoàn thiện của Bắc Kinh trong tác chiến hợp nhất. Tuy nhiên, tâm điểm chú ý thuộc về YJ-19 với cửa hút khí có thể nhìn thấy được, được xem là biểu tượng của công nghệ hàng không vũ trụ tiên tiến bậc nhất.

Để đạt tốc độ siêu vượt âm ổn định, giới khoa học có hai cách tiếp cận. Loại thứ nhất, như DF-17 của Trung Quốc, sử dụng động cơ tên lửa đẩy để đạt tốc độ và độ cao cần thiết, sau đó lướt quán tính bằng lực khí động. Loại thứ hai – vốn được cho là YJ-19 – dùng động cơ scramjet hút không khí trong quá trình bay tốc độ cao, trộn với nhiên liệu để tạo lực đẩy liên tục.

Cách tiếp cận này không chỉ giúp tên lửa nhẹ hơn, nhanh hơn và có tầm bắn xa hơn nhờ tận dụng oxy trong khí quyển thay vì mang chất oxy hóa, mà còn tăng khả năng cơ động, gây khó khăn cho hệ thống phòng thủ. Nhưng phương pháp này cũng phải đối mặt thách thức kỹ thuật lớn: duy trì quá trình trộn và đốt cháy nhiên liệu ổn định trong luồng khí siêu thanh được ví như “nhóm lửa trong bão tố”.

Vật liệu chịu nhiệt tiên tiến và hệ thống quản lý nhiệt hiệu quả là điều kiện sống còn, khi mũi, cánh và cửa hút khí của tên lửa có thể phải đối mặt với nhiệt độ vượt 2.000°C ở vận tốc trên Mach 5. Sức nóng còn có thể ion hóa không khí xung quanh, tạo ra lớp plasma cản sóng vô tuyến – hiện tượng “mất tín hiệu” – buộc YJ-19 phải tích hợp công nghệ dẫn đường quán tính và quang học để khắc phục.

Đằng sau bước tiến này là khoản đầu tư dài hạn của Trung Quốc vào hạ tầng khoa học cơ bản, đặc biệt là các hầm gió siêu vượt âm.

Trong khi Mỹ phải dựa nhiều vào mô phỏng máy tính do hạn chế về quy mô thử nghiệm (hầm gió Tunnel 9 chỉ đạt Mach 14 với đường kính 1,5m) thì Trung Quốc lại sở hữu JF-22 với đường kính 4m, có thể mô phỏng điều kiện bay tới Mach 25 – 40.

Ngoài ra, Bắc Kinh còn vận hành nhiều cơ sở khác, như hầm gió FD-14A để thử nghiệm động cơ scramjet ở điều kiện Mach 10.

Năm 2004, Mỹ trở thành quốc gia đầu tiên chứng minh tính khả thi của công nghệ scramjet khi phương tiện siêu thanh X-43A đạt Mach 9,68 với nhiên liệu hydro. Đến năm 2013, X-51A đạt Mach 5,1 với nhiên liệu hydrocarbon.

Nhưng những năm gần đây, tiến trình ứng dụng và triển khai vũ khí siêu vượt âm của Washington chững lại. Hải quân Mỹ đã hủy chương trình tên lửa chống hạm HALO vào tháng 8/2024 vì vượt ngân sách và không đạt kỳ vọng, trong khi HACM – hợp đồng từ 2022 – vẫn là dự án tên lửa hành trình siêu vượt âm duy nhất còn phát triển.

Theo SCMP