Khi trời lạnh, ô tô sử dụng động cơ diesel sẽ khó khởi động hơn xe máy xăng. Lý do đến từ cấu tạo và nguyên lý vận hành rất khác nhau của hai loại động cơ này.
Ô tô máy dầu khó khởi động vào mùa lạnh hơn xe xăng
Thời tiết xuống thấp dưới 10 độ C, thậm chí có lúc gần chạm ngưỡng 0 độ C như tại miền Bắc mấy ngày nay khiến một số ô tô gặp phải tình trạng đề dai, khó nổ hoặc không thể khởi động được, đặc biệt là các dòng xe sử dụng động cơ dầu diesel.
Các chuyên gia cho rằng, xe máy dầu khi gặp trời lạnh sẽ khó khởi động hơn xe máy xăng. Điều này là do nguyên lý vận hành của hai loại động cơ này khác nhau.
>> Đấu giá biển số sáng 27/1: Biển đuôi 89 của Hà Nội bất ngờ chốt giá 1,28 tỷ đồng
Với xe sử dụng máy xăng, động cơ sẽ dùng bugi đánh lửa để đốt hỗn hợp xăng và không khí. Trong khi đó, xe máy dầu diesel không dùng bugi đánh lửa mà sử dụng nhiệt lượng từ khí nén để đốt dầu trong buồng đốt. Điều này đồng nghĩa với việc nhiệt độ không khí càng cao thì động cơ càng dễ khởi động và ngược lại.
Không khí quá lạnh sẽ khiến dầu dễ bị đông đặc hơn. Theo Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 5689:2013 về nhiên liệu diesel (DO), điểm đông đặc của diesel là 6 độ C, có nghĩa là ở ngưỡng xung quanh nhiệt độ này, lớp nhiên liệu trên bề mặt bầu lọc đã bắt đầu đóng màng và đông lại, che kín hết bề mặt lọc, làm giảm lượng nhiên liệu cấp cho buồng đốt. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến việc xe khó khởi động, hoặc có nổ máy được cũng sẽ lịm ngay.
Nhiệt độ thấp cũng làm dầu bôi trơn trở nên đặc hơn, khả năng bôi trơn giảm xuống, tăng lực cản làm quá trình khởi động khó khăn hơn. Nhiều trường hợp xe đề dai do động cơ chưa đạt được tốc độ quay cần thiết thì ắc-quy đã hết điện, dẫn đến chiếc xe phải "nằm im".
Trao đổi với VietNamNet, kỹ sư ô tô Trần Duy Dũng - Giám đốc kỹ thuật Gara ô tô TYD Học viện Kỹ thuật Quân sự (Quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho rằng, ngoài nguyên nhân liên quan đến đông đặc dầu kể trên, lý do chủ yếu khiến xe ô tô máy dầu ở Việt Nam khó khởi động là do bugi sấy bị trục trặc.
"Bugi sấy trên xe máy dầu hoạt động bằng điện, được kích hoạt ngay khi mở khoá điện của xe. Bugi sấy có một đầu kim loại mỏng và nhỏ giúp làm nóng nhanh hỗn hợp không khí và diesel trước khi vào trong buồng đốt. Với nhiệt độ ngoài trời cao thì kể cả bugi sấy bị hỏng cũng không ảnh hưởng đến việc khởi động xe, nhưng khi nhiệt độ xuống quá thấp mà bộ phận này không hoạt động thì động cơ rất khó hoạt động ngay được", kỹ sư Dũng phân tích.
Ngoài ra, vị chuyên gia này cũng cho rằng, đối với xe sử dụng động cơ diesel, việc duy trì áp suất dầu là rất quan trọng. Với các xe máy dầu đời cũ, hệ thống đường ống, dây dẫn, xéc-măng,... kém làm xe dễ bị "tụt dầu", khiến lượng dầu không đủ để khởi động "một phát ăn liền".
Chính vì lẽ đó, ở hầu hết các dòng xe máy dầu hiện nay đều có 1 bộ phận bơm tay, mục đích là giúp tăng áp suất dầu trên các đường ống và dây dẫn trong trường hợp áp suất bị tụt.
Những cách khắc phục hiện tượng đề dai, khó nổ với xe máy dầu
Với các nguyên nhân kể trên, các chuyên gia về kỹ thuật ô tô cho rằng, nếu chiếc xe của bạn khó khởi động khi trời lạnh, không nên quá lo lắng mà cần thực hiện theo các cách sau đây:
- Bật tắt chìa khoá vài lần:
Thao tác đầu tiên khi ngồi lên xe máy dầu đó là bật/tắt khóa điện nhiều lần để kích hoạt bugi sấy nóng không khí và các đường dẫn dầu. Khi cắm chìa khóa vào ổ, bật chìa khóa để ở vị trí ON sẽ có ký hiệu đèn báo sấy (thường có hình lò xo màu vàng) hiện lên, sau đó lại tắt bằng cách xoay khóa điện về OFF.
Với xe khởi động bằng nút bấm Start/Stop, bật khoá điện để sấy nóng bằng cách ấn nút Start/Stop Engine và không đạp phanh. Lúc này, hệ thống điện trên xe sẽ chuyển tuần tự theo OFF-ACC-ON-OFF.
Làm tương tự như vậy khoảng 4 đến 5 lần tùy thuộc vào trời lạnh ít hay nhiều, sau đó đề ngay, động cơ sẽ dễ nổ hơn. Lúc động cơ đã nổ, bạn đừng đạp ga ngay mà để xe chạy không tải một lúc, sau đó đệm ga lên từ từ rồi mới khởi hành.
- Ấn bơm tay giúp lưu thông dầu tốt hơn
Trong trường hợp bật/tắt khoá điện vài lần nhưng vẫn không khởi động được xe, có thể lúc này nhiên liệu trong các đường ống bị thiếu, sẽ phải dùng đến bơm tay nằm trong khoang động cơ của xe. Bơm tay này thường có một núm tròn bằng cao su trên lọc nhiên liệu. Khi ấn nhiều lần vào bơm này sẽ giúp nhiên liệu lưu thông tốt hơn và điền đầy dầu vào bơm cao áp, giúp xe máy dầu dễ khởi động hơn trong trường hợp bị mất áp suất.
- Dùng nước sôi làm nóng nhiên liệu
Ngoài các cách trên, trong trường hợp xe đi ở vùng có nhiệt độ quá thấp (dưới 6 độ C), các "tài già" còn sử dụng nước sôi dội từ từ vào khu vực bơm cao áp và bầu lọc nhiên liệu để giúp dầu diesel không bị đông đặc, khiến việc lưu thông nhiên liệu dễ dàng hơn.
Thậm chí, nhiều tài xế xe tải còn đốt lửa ở khu vực bình chứa và đường ống dẫn dầu để làm nóng nhiên liệu. Tuy vậy, các chuyên gia không khuyến khích cách làm này.
- Sử dụng dầu nhớt cho mùa đông
Khi thường xuyên di chuyển trong vùng lạnh, các chuyên gia đưa ra lời khuyên bạn nên dùng dầu nhớt có độ nhớt thấp (loảng), chuyên sử dụng cho các điều kiện lạnh, ví dụ như dầu nhớt 0W30, 0W40,... Tuy vậy, cần tham khảo ý kiến các chuyên gia trước khi thay dầu để đạt hiệu quả tốt nhất.
Hoàng Hiệp
>> Đấu giá biển số chiều 24/1: Mua tăng gấp 5 lần buổi sáng nhưng trả giá thấp
Những dấu hiệu cho thấy bugi của xe ô tô cần được thay thế ngay
Giữa động cơ xăng và động cơ diesel: Loại nào gây ô nhiễm môi trường hơn?