Ai tin đứng vào đội ngũ, ai không tin đứng sang một bên

“Chưa có nước nào có trên 1000 ca nhiễm một ngày mà khống chế được dịch”, “TP HCM có 4000 ca nhiễm mỗi ngày, dịch đã lan rộng và sâu trong cộng đồng rồi, không có cách nào khống chế được dịch đâu”, “phải sống chung với covid để cứu kinh tế thôi, chưa chết vì covid thì đã chết đói rồi”. Đấy là những câu nói tôi nghe thấy rất nhiều trên facebook.

Thế nhưng nếu không nỗ lực dập dịch, chấp nhận sống chung, mở cửa kinh tế khi vaccine còn tiêm được ít, thì chắc chắn dịch sẽ lan nhanh hơn, bùng phát mạnh hơn, số ca bệnh nặng, số ca tử vong sẽ tăng rất cao? Vậy sẽ có thêm bao nhiêu người Việt tử vong vì Covid, 50.000, 100.000 hay vài trăm ngàn; có nước nào trên thế giới đã làm như thế thành công, không có ai trả lời cả?

Thời điểm khó khăn này tôi nhớ lại câu nói rất nổi tiếng của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt: “Ai ủng hộ thì đứng vào hàng ngũ, ai không ủng hộ thì đứng sang một bên” trước khi quyết định khởi công đường dây truyền tải điện 500kV Bắc Nam ngày 5/4/1992.

Tại sao Thủ tướng Võ Văn Kiệt lại nói như vậy?

Thời điểm ấy đường dây 500kV có ý nghĩa đặc biệt quan trọng với sự phát triển kinh tế Việt Nam, đặc biệt là sự phát triển kinh tế của TP Hồ Chí Minh và các tỉnh phía nam. Thế nhưng có rất nhiều người hoài nghi, không tin Việt Nam có thể làm được đường dây 500kV, trong đó có nhiều tri thức người Việt ở nước ngoài.

“Về kỹ thuật, đường dây dài 1.500km không thể tải điện ổn định; chưa làm luận chứng kỹ thuật mà đã đặt mục tiêu thi công trong 2 năm là không tưởng, trên thế giới chưa có quốc gia nào làm được; giá thành sẽ rất cao, hiệu quả kinh tế không có”. Đấy là nội dung chính của lá thư của một GS, TS người Việt ở Pháp gửi lãnh đạo đảng và nhà nước Việt Nam. Và sau lá thư ấy, số người Việt trong nước hoài nghi tăng lên, trong đó có nhiều nghị sĩ quốc hội.

Thế nhưng tại thời điểm ấy miền bắc đang thừa điện, còn TP HCM và các tỉnh phía nam đang thiếu điện trầm trọng, phải cắt điện luân phiên, cắt điện đột xuất tất cả các ngày trong tuần, các tỉnh miền trung còn thiếu điện trầm trọng hơn. Không có điện thì sản xuất bị đình trệ, đà tăng trưởng kinh tế của TP HCM và các tỉnh miền Nam, miền trung bị chững lại.

Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã yêu cầu các nhà khoa học: “nhiệm vụ của các anh là chứng minh và chịu trách nhiệm về tính khả thi của công trình, các vấn đề an ninh, kinh tế Chính phủ lo”.

Sau khi các nhà khoa học chứng minh và chịu trách nhiệm về mặt kỹ thuật, Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã quyết định thi công đường dây 500kV Bắc Nam với câu nói nổi tiếng “ai ủng hộ thì đứng vào hàng ngũ, ai không ủng hộ thì đứng sang một bên”.

Và kết quả cuối cùng thì ai cũng biết: chúng ta đã làm được điều không tưởng, đúng 2 năm sau ngày 25/4/1994, điện dư thừa từ các nhà máy Hoà Bình, Thác Bà, Phả Lại, Uông Bí, Ninh Bình đã lên lưới và truyền tải theo đường dây 500kV vào TP HCM và các miền nam, miền trung; ngay sau đó tình trạnh cắt điện luân phiên ở TP HCM và các tỉnh miền nam chấm dứt, nguồn điện cho sản xuất, kinh doanh và sinh hoạt vẫn được cung cấp ổn định nhiều năm sau đó.

Thời điểm này, khi TP HCM bước vào 2 tuần phong toả triệt để với sự tham dự của các chiến sĩ Quân Y và các lực lượng cảnh vệ có nhiều nét tương đồng với thời điểm trước khởi công đường dây 500kV Bắc Nam. Rất nhiều hoài nghi và cách thức chống dịch trái ngược của các tri thức Việt kiều đã truyền cho nhiều tri thức, doanh nhân trong nước, rồi tiếp tục truyền cho cả lực lượng chống dịch và người dân TP HCM.

Thực tế đã minh chứng rằng trước trận đánh lớn mà chỉ thiếu quyết tâm thôi đã thất bại rồi, chứ chưa nói đến hoài nghi. Bởi vậy chỉ có ai có niềm tin, có quyết tâm thì mới đứng vào đội ngũ. Rất trùng hợp, ngày hôm qua PTT Vũ Đức Đam cũng đã nói với các chủ tịch quận, chủ tịch phường ở TP HCM: “Chiến dịch này không được phép thất bại, đồng chí nào không làm được đứng sang một bên”. Vâng câu nói “đứng sang một bên” đã được lặp lại gần 30 năm sau.

Thời điểm tháng 5, tháng 6, Bắc Giang là tỉnh mà dịch bùng phát lớn nhất cả nước, đỉnh dịch mỗi ngày có 550-600 ca nhiễm (qui theo số dân thì tương đương với TP HCM có 3.000 ca nhiễm một ngày). Bắc Giang có tiềm lực kinh tế và y tế yếu hơn TP. HCM, cả nước có hỗ trợ Bắc Giang, nhưng chắc chưa nhiều như TP HCM, thế mà Bắc Giang đã vượt qua, từ cuối tháng 7 sản xuất ở các khu công nghiệp và kinh tế đã khôi phục 99%.

Tôi rất muốn những ai còn hoài nghi, thiếu tin tưởng vào công tác chống dịch ở TP HCM hãy đặt và trả lời câu hỏi “Bắc Giang làm được, tại sao TP Hồ Chí Minh không” và hãy nhớ câu chuyện đường dây 500kV của cựu Chủ tịch, cựu Bí thư TP Hồ Chí Minh Võ Văn Kiệt cách đây gần 30 năm.