Bất cập thị trường vàng: Nếu như người dân cứ giữ vàng, sẽ ảnh hưởng rất lớn đối với đồng nội tệ
PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân cho rằng, người dân mua, bán vàng chỉ là người chấp nhận giá, không phải là người quyết định giá.
Tránh làm vàng tác động lên nền kinh tế
Nhận định về thị trường vàng thời gian qua, PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP. HCM cho hay nếu như người dân cứ giữ vàng, sẽ ảnh hưởng rất lớn đối với đồng nội tệ. Chính vì vậy, Chính phủ ở các quốc gia trên thế giới đều muốn mang nguồn lực tích trữ trong vàng ra để lưu thông.
“Các ngân hàng trung ương trên thế giới đang từng bước loại bỏ vàng ra khỏi lưu thông, tránh làm vàng tác động lên nền kinh tế”, ông Huân nói.
Tránh làm vàng tác động lên nền kinh tế. |
Dẫn ví dụ, ông nói, Anh và Mỹ có những giai đoạn người dân nắm giữ vàng quá nhiều làm ảnh hưởng đến đồng nội tệ. Trước thực trạng đó, Chính phủ Anh, kiểm soát về số lượng khi cho phép mỗi người dân chỉ được sở hữu một lượng vàng nhất định, không được nhiều hơn.
Trung Quốc và Ấn Độ cũng là những quốc gia tương tự Việt Nam khi người dân có thói quen tích trữ vàng. Tuy nhiên, Trung Quốc có một lượng dữ trữ ngoại hối lớn nên "không quá lo". Trong khi đó, ở những thời điểm căng thẳng của nền kinh tế, Chính phủ Ấn Độ, cũng như là ngân hàng trung ương Ấn Độ có biện pháp quản lý, kiểm soát người dân sở hữu vàng nguyên chất.
"Như vậy, các ngân hàng trung ương trên thế giới đều cố gắng tìm kiếm những biện pháp, thậm chí là cực đoan như là cấm người dân sở hữu vàng nguyên chất vật chất. Làm như vậy để đảm bảo được tính ổn định của kinh tế vĩ mô và đảm bảo sức mạnh của đồng nội tệ", ông Huân nói.
>>Có nên tích trữ vàng nửa cuối 2024
Có bàn tay của một số nhóm đầu cơ nhằm trục lợi
Liên quan đến ý kiến cho rằng những “cơn bão giá vàng” đã qua có bàn tay của một số nhóm đầu cơ muốn “nương theo” sóng vàng thế giới để đẩy giá trong nước nhằm trục lợi, ông Huân phân tích: Đặc điểm của thị trường vàng Việt Nam là không có những sàn vàng tập trung, minh bạch, thay vào đó chủ yếu là các tiệm vàng.
Do đó, mức giá mua và giá bán do các tiệm vàng ấn định. Điều đó sẽ tạo ra những Market Maker (nhà tạo lập thị trường). Người dân mua, bán vàng chỉ là người chấp nhận giá chứ không phải là người quyết định giá. Mặc dù vậy, các tiệm vàng khác nhau nhưng lại có những mức giá tương đối là bằng nhau, có chênh lệch không đáng kể.
Có bàn tay của một số nhóm đầu cơ nhằm trục lợi. |
Sở dĩ như vậy là do giá trên thị trường đã được các “chành vàng sỉ” hay còn gọi là “nhà cái” ấn định cho các tiệm vàng. Đây là những “nhà tạo lập thị trường” nhưng cũng chính là nhóm đầu cơ và có khả năng lũng đoạn thị trường.
Các chuyên gia nhấn mạnh những “nhà cái” này đã tồn tại lâu đời, chi phối toàn bộ thị trường vàng (bao gồm vàng nhẫn) trước khi Nghị định 24/24/2012/NĐ-CP ra đời ngày 3/4/2012.
Theo ông Nguyễn Hữu Huân, những "chành sỉ" lớn có khả năng kiểm soát được giá thị trường. Họ có thể ấn định được mức giá lên hay xuống của thị trường bởi vì họ nắm phần lớn thị trường. Trong kinh tế gọi những người đó là market maker, những nhà tạo lập thị trường hoặc tiêu cực hơn là những nhà đầu cơ, lũng đoạn thị trường.
Đồng quan điểm, TS Phạm Xuân Hòe nhận định, chính những “nhà cái” này là nguyên nhân dẫn đến việc thị trường vàng “dậy sóng” và tỷ giá tăng nóng trong thời gian qua.
“Hiện tượng thuê người xếp hàng mua vàng, thuê người đăng ký mua vàng khi Ngân hàng Nhà nước bán vàng bình ổn cho người dân cũng là dấu hiệu cho thấy các ‘nhà cái’ đang tìm cách tác động lên thị trường vàng”, ông nói.
Ngoài ra, vị chuyên gia này cũng cho rằng vẫn còn tình trạng cố tình găm, giữ vàng vẫn còn khi các cửa hàng lớn không có vàng để bán. Theo ông, thị trường vàng chỉ có thể thực sự bình ổn nếu những “nhà cái” này được đưa ra ngoài ánh sáng.
Bên cạnh việc giải quyết các “nhà cái” thao túng giá vàng, các chuyên gia cũng cho rằng cần phân vai quản lý rõ ràng và có sự phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ngành liên quan để bình ổn thị trường vàng.
Đưa ra giải pháp cho tình trạng này, ông Huân cho rằng, thay vì cấm người dân nắm giữ vàng nguyên chất, Nhà nước nên có những quy định khuyến khích người dân đem vàng gửi cho ngân hàng trung ương với mức lãi suất thấp.
Chuyên gia cũng lưu ý, dự trữ ngoại hối Việt Nam không nhiều, dùng ngoại hối để bình ổn thị trường vàng phải trả giá quá cao. Hiện Việt Nam đang dành khá nhiều nguồn lực và sự quan tâm về thị trường vàng, làm thị trường này càng thêm sốt.
Vì vậy, cần phải có những cái biện pháp làm giảm sức hấp dẫn của thị trường vàng, hướng người dân sang những kênh đầu tư khác hỗ trợ phát triển nền kinh tế.
>>Ổn định thị trường vàng: Không thể đánh thuế một cách vô tội vạ được
'Phú bà' miền Tây tặng con hơn 1.000 lượng vàng, tiền mặt 9,9 tỷ làm của hồi môn gây 'bão' mạng
Trung Quốc phát hiện mỏ dự trữ vàng khổng lồ, trị giá 83 tỷ USD