Bộ Xây dựng có đề xuất quan trọng, liên quan trực tiếp đến chuyển nhượng bất động sản

Trong bối cảnh thị trường bất động sản xuất hiện nhiều biến động, Bộ Xây dựng mới đây đã kiến nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất ban hành chính sách thuế nhằm kiểm soát hoạt động đầu cơ, lướt sóng – vốn được xem là nguyên nhân gây bất ổn giá cả và làm méo mó thị trường.

Cụ thể, Bộ Xây dựng đề xuất ba nhóm giải pháp thuế trọng tâm gồm: Đánh thuế với nhà ở, bất động sản không được đưa vào sử dụng; Thu thuế phần chênh lệch giữa giá tính tiền sử dụng đất và giá bán sản phẩm bất động sản của các dự án; Thu thuế phần chênh lệch giữa các lần chuyển nhượng để hạn chế tình trạng đầu cơ, thổi giá bất động sản.

Trước đó, Bộ Tài chính đã đề xuất áp dụng phương thức đánh thuế 20% trên phần chênh lệch giữa giá mua - bán bất động sản. Trường hợp không chứng minh được giá vốn, cơ quan này đề xuất áp dụng mức thuế suất theo thời gian nắm giữ tài sản, dao động từ 2–10%, cụ thể: dưới 2 năm (10%), từ 2–5 năm (6%), từ 5–10 năm (4%), và từ 10 năm trở lên (2%).

Theo Bộ Xây dựng, việc đánh thuế vào phần chênh lệch qua các lần giao dịch là một trong những giải pháp cần thiết để "tránh đầu cơ, thổi giá", hướng thị trường vận hành lành mạnh, đồng thời góp phần tăng thu ngân sách.

>> Bộ Xây dựng lý giải nguyên nhân giá bất động sản tăng vọt

Theo báo Lao Động, đề xuất này đang vấp phải nhiều băn khoăn từ phía nhà đầu tư và chuyên gia. Một trong những vướng mắc lớn là việc xác định giá vốn, chi phí thực tế để tính phần lợi nhuận chịu thuế bao gồm các khoản như chi phí môi giới, nội thất, lãi vay... vốn khó chứng minh nếu không có đầy đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp.

Không ít ý kiến lo ngại, nếu không phân loại rõ mục đích sử dụng bất động sản để ở, đầu tư dài hạn hay đầu cơ thì việc áp thuế đại trà có thể làm "tắc nghẽn" thị trường thứ cấp, gián tiếp ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường sơ cấp, nơi các dự án mới đang cần dòng tiền từ người mua.

Một số chuyên gia cảnh báo, đối với những trường hợp buộc phải bán bất động sản trong thời gian ngắn vì lý do bất khả kháng như ly hôn, thay đổi chỗ ở hoặc tài chính cá nhân, mức thuế cao có thể trở thành gánh nặng bất hợp lý.

Song song với nghiên cứu chính sách thuế, Bộ Xây dựng cũng đề nghị Bộ Tài chính tiếp tục rà soát các khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án bất động sản để tổng hợp, báo cáo Ban Chỉ đạo theo Quyết định 751/QĐ-TTg ngày 11/4/2025 của Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, phối hợp với các bộ ngành thúc đẩy chuyển đổi số, tiến tới liên thông các thủ tục giao dịch bất động sản, công chứng, thuế và đăng ký đất đai trên môi trường điện tử.

Báo cáo quý II/2025 của Bộ Xây dựng từng chỉ rõ, hoạt động đầu cơ, lướt sóng đất nền vẫn diễn ra phổ biến tại nhiều địa phương, đặc biệt trong quý I/2025 đã xuất hiện "sốt đất" cục bộ tại các tỉnh như Bắc Ninh, Phú Thọ, Ninh Bình, Hưng Yên, Hải Phòng. Dù chính quyền địa phương đã can thiệp để kiểm soát, giá rao bán đất nền vẫn tăng nhẹ 3–5% so với quý trước.

Do đó, việc siết chặt các giao dịch mang tính đầu cơ là điều cần thiết để ổn định thị trường. Tuy nhiên, như nhiều chuyên gia nhận định, đánh thuế bất động sản chỉ là một mắt xích trong chuỗi các giải pháp tổng thể. Để chính sách phát huy hiệu quả, cần có lộ trình phù hợp, dữ liệu minh bạch và phân loại rõ đối tượng chịu thuế.

Hiện đề xuất thu thuế chênh lệch giữa các lần giao dịch vẫn đang trong quá trình nghiên cứu và lấy ý kiến.