Các hãng xe Nhật Bản quyết tâm dứt áo ra đi sau hàng thập kỉ gắn bó tại thị trường Nga do cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine đang định hình lại hoạt động sản xuất ô tô tại Nga và thúc đẩy các nhà sản xuất dịch chuyển sang châu Âu.
Xung đột giữa Nga và Ukraine ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động sản xuất ô tô
Trong hơn một năm qua, ngành công nghiệp ô tô toàn cầu đã phải vật lộn với tình trạng thiếu chip và các bộ phận quan trọng khác một cách thảm hại khiến tình hình sản xuất bị thu hẹp, giao hàng chậm lại và khiến giá ô tô mới cũng như cũ tăng cao vượt quá tầm với của hàng triệu người tiêu dùng.
Vấn đề xung đột giữa Nga và Ukraine đã gây ra một trở ngại khác. Hệ thống dây điện cực kỳ quan trọng, được sản xuất tại Ukraine “đột nhiên” nằm ngoài tầm với. Với nhu cầu của người mua cao, nguyên liệu khan hiếm và xung đột gây ra những gián đoạn mới, giá xe ô tô toàn cầu dự kiến sẽ còn cao hơn nữa trong năm tới.
Thiệt hại của xung đột đối với ngành công nghiệp ô tô đã xuất hiện đầu tiên ở Châu Âu. Nhưng sản xuất của Mỹ cuối cùng cũng có thể sẽ bị ảnh hưởng nếu xuất khẩu kim loại của Nga - từ palladium cho bộ chuyển đổi xúc tác sang niken cho pin xe điện - bị cắt đứt.
Các vấn đề về nguồn cung đã khiến các nhà sản xuất ô tô điêu đứng kể từ khi đại dịch bùng phát cách đây hai năm, đôi khi phải đóng cửa các nhà máy và gây ra tình trạng thiếu xe. Sự phục hồi mạnh mẽ sau cuộc suy thoái khiến nhu cầu về ô tô vượt xa nguồn cung. Đó là một sự chênh lệch khiến giá xe mới và xe cũ tăng vọt vượt xa lạm phát nói chung.
Toyota, Mazda, Mitsubishi quyết định rời khỏi Nga
Toyota Motor mới đây đã đưa ra thông báo rút lui khỏi hoạt động sản xuất và kinh doanh ô tô ở Nga, với lý do khó khăn trong việc cung cấp các nguyên liệu và phụ tùng quan trọng tại nước này trong bối cảnh xung đột chưa có hồi kết giữa Nga và Ukraine.
Toyota là nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đầu tiên tuyên bố rút khỏi Nga. Hiện tại, nhà sản xuất ô tô sẽ tiếp tục sửa chữa và bảo hành cho những chiếc xe mà họ đã bán ra ở Nga. Trước đó khi xung đột bắt đầu diễn ra, họ đã đình chỉ hoạt động nhà máy của mình ở St.Petersburg vào ngày 4/3.
Sự gián đoạn sản xuất đã kéo dài trong một thời gian dài, điều này khiến hãng buộc phải chấm dứt hoạt động. Toyota là nhà sản xuất đến từ Nhật Bản có thị phần lớn nhất tại Nga.
Hãng đã sản xuất 80.000 chiếc xe và bán được 110.000 chiếc trong năm 2021 tại thị trường này. Công ty bắt đầu sản xuất xe vào năm 2007 tại St.Petersburg với sản phẩm chủ yếu gồm dòng xe thể thao đa dụng RAV4 và Camry vào năm 2021.
Nối gót Toyota, Mazda đang cân nhắc việc chấm dứt hoạt động sản xuất tại Nga do gián đoạn chuỗi cung ứng do xung đột ở Ukraine khiến việc nối lại hoạt động ngày càng khó khăn.
Mazda hiện đang sản xuất xe tại một liên doanh với nhà sản xuất ô tô địa phương Sollers ở phía đông Vladivostok, trong đó các bộ phận được gửi đến để lắp ráp trong nước.
Nissan Motor cũng quyết định gia hạn thời gian khởi động lại nhà máy lắp ráp xe thành phẩm tại St.Petersburg từ tháng 9 sang tháng 12. Mitsubishi Motors cũng đang tạm ngừng hoạt động tại một nhà máy liên doanh với Stellantis Europe ở tỉnh Kaluga, Tây Nam nước này.
Toyota viện dẫn thêm khó khăn trong việc mua sắm phụ tùng và đền bù thất nghiệp cho người lao động khi các nhà máy phải đóng cửa trước đó. Không có triển vọng để sớm tiếp tục sản xuất, không có nhập khẩu ô tô mới, họ đã sử dụng ngân sách dự trữ của mình để trả lương cho nhân viên.
Do nhu cầu về trợ cấp thôi việc và hỗ trợ cho những kế hoạch phát triển tiếp theo là quá lớn, Toyota quyết định rút lui khỏi đây trước khi cạn kiệt nguồn vốn.
Xem thêm: Tại sao Toyota vẫn trung thành với xe lai khi cả thế giới “Say Yes” với xe điện?
