Hàng thập kỷ trước khi nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett ra đời, phố Wall đã chứng kiến người phụ nữ này trở thành một bậc thầy đầu tư kiếm được hàng triệu USD và đưa ra những lời khuyên khôn ngoan.
Trong khi Benjamin Graham, người hùng của Warren Buffett và người được biết đến với cái tên “Cha đẻ của đầu tư giá trị” còn đang học tiểu học, Hetty Green đã kiếm được hàng triệu USD nhờ đầu tư vào chứng khoán, trái phiếu, cổ phiếu đường sắt và hầm mỏ.
Bà cũng kiếm được phần lớn thu nhập từ việc cho vay thế chấp. Tuy không bao giờ tính lãi suất quá cao, nhưng bà không ngại tịch thu tài sản nếu không nhận được khoản thanh toán.
Người phụ nữ gốc Massachusetts chuyển sang sống ở New York (Mỹ) là một bà mẹ quyết định ra ngoài và nhận lấy 1 công việc ở thời điểm nam giới thống trị. Nhưng chính tính cách quyết liệt, không sẵn sàng thỏa hiệp với vị trí được định sẵn cho phụ nữ đã khiến bà bị ghẻ lạnh trong một xã hội vẫn còn trọng nam khinh nữ.
Nữ tỷ phú thế kỷ 19 kiếm được bộn tiền bằng cách tuân thủ các nguyên tắc đầu tư đã trở nên phổ biến ngày nay. Tuy nhiên, bà chủ yếu lại được nhớ tới vì thói chắt chiu từng đồng xu của mình.
Bên cạnh đó, việc liên tục mặc cùng một chiếc váy đen và mạng che mặt về sau này, khiến Hetty Green bị đặt cho những biệt danh bất lợi như “kẻ keo kiệt nhất thế giới” và “Phù thủy Phố Wall”.
Thiên tài đầu tư
Nhưng câu chuyện thật sự của Hetty Green phức tạp hơn nhiều và bản thân bà cũng hào phóng hơn so với những gì truyền thông cuối những năm 1800 và đầu những năm 1900 miêu tả.
Rất lâu trước khi phụ nữ được trao quyền bầu cử, Green đã đạt được những thành công nhất định trong lĩnh vực do nam giới thống trị, nhận được sự tôn trọng của những người như nhà tài chính John Pierpont Morgan, người sáng lập JPMorgan Chase ngày nay.
Mặc dù nổi tiếng là người tiết kiệm quá mức nhưng khi tình hình khó khăn ở Phố Wall khiến kinh tế suy thoái, các nhà đầu tư đã tìm đến Hetty Green không chỉ để vay vốn cứu doanh nghiệp mà còn để xin lời khuyên.
Khi Green qua đời vào tháng 7/1916, theo Fortune, bà đã tích lũy được khối tài sản 200 triệu USD, tương đương gần 6 tỷ USD ngày nay.
Với khối tài sản đó, bà được ghi nhận là người phụ nữ giàu nhất nước Mỹ đương thời.
Charles Slack, tác giả của một cuốn sách về Green có tựa đề "Hetty: The Genius and Madness of America’s First Female Tycoon", miêu tả bà giống một thiên tài đầu tư độc lập hơn là phù thủy.
Nhà văn bình luận, Green chỉ tuân theo những quy tắc mà bà cho là đúng và hữu ích, trong khi lạnh lùng và bình tĩnh phớt lờ tất cả những người khác.
Cuộc đời 'Phù thủy phố Wall'
Henrietta (Hetty) Howland Robinson Green sinh năm 1834 tại New Bedford, Massachusetts (Mỹ).
Là con gái của một gia đình Quaker (Giáo Hữu Hội) sở hữu đội tàu săn cá voi lớn nhất thành phố, Green được học về tài chính và thương mại từ khi còn nhỏ. Bà trở thành kế toán của gia đình vào năm 13 tuổi.
Sau khi theo học tại một trường nội trú nghiêm khắc, bà tiếp tục giúp sức cho việc kinh doanh của bố ở thành phố New York khi ông bán doanh nghiệp săn bắt cá voi của mình.
Ở đó, người phụ nữ này gặp và kết hôn với Edward Henry Green, một đối tác kinh doanh thương mại. Hai người có 2 con là Edward và Harriet.
Khi cha của Green qua đời năm 1865, bà được thừa kế khoảng 5,9 triệu USD (tương đương khoảng 95 triệu USD ngày nay).
Sau đó, bà bắt đầu đầu tư khôn ngoan để mở rộng số tiền mình có. Bà đổ tiền vào cổ phiếu và tiến hành nghiên cứu chi tiết về các công ty để tìm ra những công ty có “giá trị” tốt nhất trên thị trường.
Theo Slack, nhà đầu tư này luôn tìm kiếm “những cổ phiếu được định giá thấp” và “ít để tâm đến việc thị trường sẽ đi theo hướng nào”.
Green đã đi trước thời đại về nhiều mặt. Ví dụ như việc bà luôn tránh sử dụng đòn bẩy khi đầu tư, điều mà Warren Buffett luôn khuyến nghị trong suốt sự nghiệp của mình.
Bất chấp những chiến lược đầu tư hiện đại của Green vẫn còn phù hợp cho đến ngày nay, chính tính cách gai góc của bà mới là điều khiến lịch sử chú ý hơn bất cứ điều gì.
Báo chí đưa tin về việc bà sống trong những căn hộ đổ nát; mặc những chiếc váy rẻ tiền đến mức rách cả đường may, thậm chí là tránh sử dụng nước nóng để tiết kiệm tiền - trong khi bà từng nhiều lần trở thành triệu phú.
Sự thật về người phụ nữ keo kiệt và thô lỗ
Trong cuốn tiểu sử về bà, Slack lưu ý: “Một trong những câu chuyện dai dẳng là người con trai Ned đã phải cắt bỏ chân vì bà quá tiếc tiền chữa trị”.
Nhưng người viết tiểu sử giải thích rằng câu chuyện này thực ra không có thật. Green đã làm tất cả những gì có thể để chữa trị cho con trai mình, bất chấp sự thiếu tin tưởng của bà đối với bác sĩ cũng như các chính trị gia, luật sư và nhà báo.
Slack cho biết: “Bà ấy yêu con trai mình và đã thử nhiều phương pháp điều trị trong nhiều năm chứ không phải như lời đồn tàn khốc mà chúng ta nghe được”.
Bất chấp mọi đồn thổi về sự keo kiệt và tính thô lỗ, “phù thủy Phố Wall” vẫn là một nhà đầu tư tài giỏi đi trước thời đại, một nữ doanh nhân thành đạt và là người mẹ yêu thương con.
Vậy tại sao bà ấy chỉ được nhớ đến như người keo kiệt nhất thế giới? Trả lời phỏng vấn với Fortune, Slack chia sẻ; “Tôi nghĩ những người đàn ông ở thời đại đó, những người rất thành công trong kinh doanh, có xu hướng được chú ý bởi tài kinh doanh của họ rồi sau đó mới là tính cách. Còn đối với Hetty, vì là phụ nữ nên người ta sẽ để ý đến những bề ngoài và tính cách của bà nhiều hơn, còn khả năng tài chính được nhắc đến sau cùng".
Bản thân Hetty cũng cho rằng bà là nạn nhân của truyền thông. Nữ tỷ phú từng nói với phóng viên rằng: “Tôi không phải là một người phụ nữ cứng nhắc, nhưng vì tôi không có thư ký để thông báo mọi hành động tử tế mà tôi đã làm nên người ta gọi tôi là một kẻ xấu tính và keo kiệt”.
Bà cho biết thêm: “Tôi là một người Quaker, và tôi đang cố gắng sống theo đức tin của mình. Đó là lý do tại sao tôi ăn mặc giản dị và sống một cách âm thầm. Không có cuộc sống nào khác có thể làm tôi hài lòng hơn”.
