Chính phủ đề xuất cắt giảm giấy phép kinh doanh tối thiểu 50 ngành nghề
Chính phủ đang hướng tới bước cắt giảm giấy phép kinh doanh tối thiểu 50 ngành nghề - gấp đôi so với phương án gần nhất trình Quốc hội.
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết Chính phủ đang hướng tới bước cắt giảm mạnh mẽ hơn trong danh mục ngành, nghề kinh doanh có điều kiện, với mục tiêu bớt tối thiểu 50 ngành nghề - gấp đôi so với phương án gần nhất trình Quốc hội.
Tại phiên thảo luận sáng 27/11 về dự án Luật Đầu tư (sửa đổi), ông Thắng cho hay Thủ tướng đã giao Bộ Tài chính phối hợp các bộ, ngành rà soát toàn diện để loại bỏ tối đa những thủ tục kinh doanh không còn phù hợp.
Hiện pháp luật quy định 234 ngành, nghề phải xin giấy phép mới được kinh doanh, trong đó nhiều lĩnh vực hoàn toàn có thể kiểm soát bằng tiêu chuẩn, quy chuẩn thay vì giấy phép. Tại dự thảo luật sửa đổi mới nhất trình Quốc hội, Chính phủ đề xuất giảm 25 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện, tức là không cần xin giấy phép kinh doanh. Các lĩnh vực gồm dịch vụ kế toán, xuất khẩu gạo, kinh doanh tạm nhập - tái xuất thực phẩm đông lạnh...
Tuy nhiên, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết sau khi rà soát, cơ quan này dự kiến cắt giảm tối thiểu giấy phép kinh doanh của 50 ngành, nghề, tức là gấp đôi so với dự kiến tại dự thảo luật. "Đây là một nỗ lực rất lớn", ông Thắng nói.
Theo Bộ trưởng, hiện nay trên cơ sở báo cáo của Bộ Tài chính, Thủ tướng vẫn giao bộ phối hợp với các bộ, ngành tiếp tục yêu cầu cắt giảm thêm. Bộ cũng đưa ra thêm nhiều nguyên tắc thực hiện cắt giảm.
Sau khi luật có hiệu lực, Chính phủ sẽ giao cho các bộ, ngành để sửa đổi tiếp điều kiện kinh doanh, chuyển sang cơ chế hậu kiểm, kiềm soát bằng tiêu chuẩn và quy chuẩn. Ông khẳng định mục tiêu của việc này nhằm đảm bảo thực hiện đầy đủ, nhất quán quyền tự do kinh doanh của người dân, doanh nghiệp.
Trước đó, đại biểu Lê Hoàng Anh (Gia Lai) cho rằng dự thảo vẫn còn một số nhóm ngành, nghề chủ yếu mang tính tiêu chuẩn, kỹ thuật sản phẩm và chưa cần thiết duy trì điều kiện ở cấp luật.
Ông đề nghị tiếp tục rà soát điều chỉnh ở nhóm kinh doanh thực phẩm vì đang bao trùm quá rộng. Bởi đây thực chất là tiêu chuẩn, quy chuẩn an toàn thực phẩm đã được luật chuyên ngành quy định chi tiết.
Ông cũng đánh giá nhóm thương mại điện tử không nên bao gồm logistics, thanh toán, nền tảng nhỏ và chỉ giữ đối với nền tảng quy mô lớn có dữ liệu người tiêu dùng.
Theo ông, nhóm thức ăn chăn nuôi, thủy sản, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y... cũng không cần duy trì là ngành, nghề phải xin giấy phép kinh doanh. Bởi những mặt hàng này được kiểm soát hiệu quả thông qua cơ chế đăng ký lưu hành, kiểm nghiệm, kiểm dịch và quy chuẩn kỹ thuật.
Ngoài ra, ông cũng đề nghị bổ sung cơ chế rà soát định kỳ 3 năm, ngành nghề không còn phù hợp thì tự động hết hiệu lực theo thông lệ OECD và nhiều nước ASEAN.
Vấn đề khác cũng được đại biểu quan tâm đề cập là quy định tại điều 6 về ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh.
Tại dự thảo mới nhất, tiếp thu ý kiến đại biểu khi thảo luận tổ, Ban soạn thảo đã bổ sung quy định về cấm kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng vào điều 6. Đánh giá cao tiếp thu này, song một số ý kiến đề nghị xem xét đưa một số hoạt động khác vào điều cấm.
Nhấn mạnh quy định tại điều 6 chính là vòng gác đầu tiên của hệ thống pháp luật, đại biểu Phạm Trọng Nhân (TP.HCM) “khẩn thiết đề nghị” Quốc hội bổ sung bóng cười (khí N2O dùng cho mục đích giải trí) cùng các chất hướng thần mới vào Điều 6 của luật để thiết lập lệnh cấm tuyệt đối đối với hoạt động kinh doanh những mặt hàng này.
Vị đại biểu TP.HCM nhấn mạnh, thị trường N2O hiện đang vận hành hoàn toàn ngoài vòng kiểm soát nhà nước, với “5 không” (không phép, không tiêu chuẩn chất lượng, không kiểm định độc tính, không truy xuất nguồn gốc, không báo cáo y tế định kỳ).
Nêu rõ những cơ sở khoa học về mức độ nguy hiểm của “bóng cười”, đại biểu Nhân cho rằng “giải pháp duy nhất là khóa chặt cửa trước”.
Ông Nhân cũng đề nghị giao cho Chính phủ xây dựng tiêu chí nhận diện các chất hướng thần mới để cập nhật kịp thời danh mục cấm, rà soát toàn bộ khí công nghiệp và khí thực phẩm để ngăn chặn tình trạng lợi dụng bao bì để “tuồn” chất cấm.
Đề nghị này nhận được sự đồng tình của một số vị đại biểu khác.
Hồi âm ý kiến đại biểu khi báo cáo giải trình sau đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết sẽ tiếp thu ý kiến đại biểu để bổ sung các chất như đại biểu đề cập vào điều 6, đồng thời sẽ phối hợp với Bộ Công an và Bộ Y tế để điều chỉnh cho chặt chẽ, nhằm ngăn ngừa và có trường hợp loại trừ (như liên quan đến sản xuất theo yêu cầu của Bộ Y tế).
Cũng tại phiên thảo luận, ông Phạm Văn Hòa (Hội Luật gia Đồng Tháp) cũng đề nghị rà soát để loại bỏ thêm các ngành, nghề cần xin giấy phép kinh doanh, thay vì chỉ 25 như tại dự thảo. Ông lưu ý có thể bỏ những ngành, nghề có sự tương đồng và giao cho các bộ quản lý những lĩnh vực chuyên ngành. Bên cạnh đó, đại biểu cho rằng cần xem xét lại việc loại bỏ dịch vụ kế toán khỏi danh mục ngành, nghề kinh doanh có điều kiện.
Dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi) sẽ được Quốc hội biểu quyết thông qua vào 11/12.
Danh sách 25 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện được Chính phủ đề xuất cắt giảm giấy phép (trước đó trình Quốc Hội) gồm:
Lĩnh vực tài chính - kế toán: Hành nghề giám định tư pháp trong các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, xây dựng, cổ vật, di vật, bản quyền tác giả; dịch vụ kế toán; dịch vụ thủ tục về thuế.
Nông - lâm nghiệp, thủy sản: Xuất khẩu gạo; tạm nhập, tái xuất thực phẩm đông lạnh; nuôi, trồng các loài thực vật, động vật hoang dã thuộc phụ lục Công ước CITES và danh mục thực - động vật rừng, thủy sản nguy cấp, quý, hiếm; nuôi động vật rừng.
Xuất - nhập khẩu, tái xuất, nhập từ biển mẫu vật tự nhiên của các loài thuộc phụ lục của Công ước CITES và danh mục thực - động vật rừng, thủy sản nguy cấp, quý, hiếm; xuất - nhập khẩu, tái xuất mẫu vật nuôi sinh sản, nuôi sinh trưởng, trồng cấy nhân tạo của các loài thuộc phụ lục của Công ước CITES và danh mục thực - động vật rừng, thủy sản nguy cấp, quý, hiếm.
Chế biến, kinh doanh, vận chuyển, quảng cáo, trưng bày, cất giữ mẫu vật của các loài thực vật, động vật thuộc phụ lục của Công ước CITES và danh mục thực vật - động vật rừng, thủy sản nguy cấp, quý, hiếm; kinh doanh thực phẩm thuộc quản lý chuyên ngành của Bộ Nông nghiệp và Môi trường; dịch vụ cách ly kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật.
Xây dựng, giao thông: Dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ô tô; dịch vụ đóng mới, sửa chữa, phục hồi phương tiện thủy nội địa; dịch vụ đóng mới, sửa chữa tàu biển; tư vấn quản lý dự án đầu tư xây dựng; xây dựng của nhà thầu nước ngoài.
Công nghệ, đất đai: Dịch vụ xây dựng hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin, phần mềm thông tin đất đai; dịch vụ xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai; kinh doanh dịch vụ trung tâm dữ liệu.
Văn hóa, xã hội và y tế: Kinh doanh dịch vụ cho thuê lại lao động; dịch vụ tư vấn du học; dịch vụ phẫu thuật thẩm mỹ; kinh doanh dịch vụ biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang, tổ chức thi người đẹp, người mẫu; kinh doanh dịch vụ quản lý, vận hành cơ sở hỏa táng.
