Chính phủ yêu cầu Bộ GD&ĐT xây dựng đề án thi tốt nghiệp THPT, thi đại học trên máy tính

Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 281 về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị liên quan đến đột phá phát triển giáo dục và đào tạo. Chương trình này xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp nhằm tạo bước chuyển căn bản, toàn diện trong lĩnh vực giáo dục, đồng thời phân công cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương để triển khai và đánh giá hiệu quả thực hiện.

Theo đó, 8 nhiệm vụ trọng tâm được Chính phủ quán triệt gồm:

Một là nâng cao nhận thức, đổi mới tư duy và hành động, xác định quyết tâm chính trị mạnh mẽ để đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.

Hai là đổi mới mạnh mẽ thể chế, tạo cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội cho phát triển giáo dục và đào tạo.

Ba là tăng cường giáo dục toàn diện đức, trí, thể, mỹ, hình thành hệ giá trị con người Việt Nam thời đại mới.

Bốn là chuyển đổi số toàn diện, phổ cập và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong giáo dục và đào tạo.

Năm là tập trung xây dựng đội ngũ nhà giáo, cơ sở vật chất trường lớp đạt chuẩn, nâng cao chất lượng giáo dục mầm non và phổ thông.

Sáu là cải cách, hiện đại hóa giáo dục nghề nghiệp, tạo đột phá phát triển nguồn nhân lực có kỹ năng nghề cao.

Bảy là hiện đại hóa, nâng tầm giáo dục đại học, tạo đột phá phát triển nhân lực trình độ cao và nhân tài, dẫn dắt nghiên cứu, đổi mới sáng tạo.

Tám là đẩy mạnh hợp tác và hội nhập quốc tế sâu rộng trong giáo dục và đào tạo.

Để tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, Chính phủ giao xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến giáo dục bắt buộc và phổ cập, đáp ứng yêu cầu phát triển mới. Đồng thời, cần ban hành Nghị định về chính sách ưu đãi đặc thù, vượt trội cho đội ngũ nhà giáo, trong đó nâng phụ cấp ưu đãi nghề tối thiểu 70% cho giáo viên, tối thiểu 30% cho nhân viên, 100% cho giáo viên ở vùng đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Toàn bộ các nhiệm vụ này phải hoàn thành trong năm 2026.

Về phát triển đội ngũ nhà giáo và nâng cao chất lượng phổ thông, Chính phủ giao Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì xây dựng Đề án trường nội trú, bán trú cho học sinh vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo giai đoạn 2025-2030, tầm nhìn đến 2035. Trong năm 2025, Bộ cũng cần hoàn thiện Đề án tăng cường dạy và học ngoại ngữ giai đoạn 2026-2030, định hướng đến 2035, đồng thời từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học. Đến năm 2026, phải có Đề án dạy ngôn ngữ các nước láng giềng.

Ngoài ra, Chính phủ giao xây dựng Nghị định về cơ chế, chính sách đặc thù để thúc đẩy giáo dục ở vùng khó khăn, bảo đảm mọi trẻ em trong độ tuổi đều được đi học đến hết bậc trung học phổ thông. Nhiệm vụ này cần hoàn thành trong năm 2028.

Về chuyển đổi số, Bộ Giáo dục và Đào tạo được giao trong năm nay xây dựng Nghị định quản lý dữ liệu giáo dục, xây dựng cơ sở dữ liệu học bạ số, văn bằng số cho người học trên toàn quốc theo mã định danh cá nhân. Đến năm 2026, Bộ sẽ xây dựng Đề án tổ chức thi tốt nghiệp THPT, tuyển sinh đại học, giáo dục nghề nghiệp và thi đánh giá diện rộng trên máy tính. Ngoài ra, hệ thống thông tin giáo dục và nhân lực quốc gia sẽ được phát triển, kết nối với hệ thống thông tin thị trường lao động để đảm bảo quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực.

Dự kiến triển khai kỳ thi tốt nghiệp THPT trên máy tính đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo đề cập từ năm 2019, với kế hoạch chuẩn bị các điều kiện cần thiết để thí điểm ở một số địa phương đủ điều kiện sau năm 2020. Tuy nhiên, dù nội dung này nhiều lần được nhắc lại trong các văn bản và trao đổi chính thức, đến nay vẫn chưa thể đưa vào thực hiện.

Đến tháng 6/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu đẩy nhanh tiến độ và tổ chức thí điểm kỳ thi tốt nghiệp THPT trên máy tính vào năm 2027.

Đối với tuyển sinh đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo phải đổi mới phương thức để đánh giá đúng năng lực người học, đồng thời bảo đảm kiểm soát thống nhất chuẩn đầu vào của các ngành, các cơ sở đào tạo và siết chặt chất lượng đầu ra. Hiện nay, một số trường đại học đã áp dụng kỳ thi riêng trên máy tính, như kỳ thi đánh giá tư duy của Đại học Bách khoa Hà Nội (TSA) hay kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội (HSA). Tuy nhiên, kỳ thi đánh giá năng lực có quy mô lớn nhất của Đại học Quốc gia TP. HCM vẫn thực hiện trên giấy.

Chương trình hành động cũng đặt mục tiêu đến năm 2045, Việt Nam xây dựng được hệ thống giáo dục quốc dân hiện đại, công bằng, chất lượng, thuộc nhóm 20 quốc gia hàng đầu thế giới. Với tám nhóm nhiệm vụ then chốt, bao phủ từ mầm non đến giáo dục phổ thông, đại học, từ đổi mới thể chế, tư duy, chuyển đổi số cho tới hội nhập quốc tế, Nghị quyết 281 được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng vững chắc để thực hiện thắng lợi Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị, đưa giáo dục Việt Nam phát triển ngang tầm khu vực và thế giới.