Chính thức từ tháng sau, doanh nhân, chuyên gia tiêu biểu được phép làm lãnh đạo, quản lý trong cơ quan nhà nước
Đây là nội dung đáng chú ý trong Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua.
Sáng 24/6, với 418/423 đại biểu tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi). Một trong những nội dung đáng chú ý của luật lần này là cho phép các cơ quan được ký hợp đồng mời người có trình độ, năng lực cao tham gia thực hiện công vụ nếu chưa đủ nguồn nhân lực. Đồng thời, cơ quan nhà nước cũng có thể ký hợp đồng dịch vụ để thực hiện những công việc cụ thể. Hoạt động này sẽ được bảo đảm bằng ngân sách nhà nước, ngoài quỹ lương và kinh phí khoán chi hành chính hiện hành.
Chính phủ sẽ ban hành quy định cụ thể về tiêu chí, điều kiện để ký hợp đồng với doanh nhân, chuyên gia, căn cứ theo tình hình thực tế và nhu cầu của từng cơ quan. Cách làm này nhằm tăng cường tính linh hoạt trong việc thu hút nhân lực chất lượng cao, đồng thời không làm phát sinh một loại hình công chức mới nhưng vẫn bảo đảm hiệu quả thi hành công vụ.

Ảnh: Phạm Thắng
Trước đó, có nhiều ý kiến đề xuất không duy trì tuyển dụng công chức suốt đời, chuyển sang cơ chế hợp đồng để tăng tính chủ động. Tuy nhiên, một số ý kiến lo ngại việc áp dụng rộng rãi hình thức hợp đồng có thể ảnh hưởng đến sự ổn định của đội ngũ công chức. Tiếp thu ý kiến này, dự thảo luật đã điều chỉnh theo hướng chỉ ký hợp đồng để thực hiện một số nhiệm vụ cụ thể, không hình thành loại hình công chức hợp đồng. Chính phủ cũng giao Bộ Tài chính xây dựng cơ chế tài chính riêng cho hình thức này, bảo đảm không tác động đến quỹ lương và kinh phí hành chính hiện hành.
Luật sửa đổi quy định ba hình thức nhằm thu hút nhân lực chất lượng cao từ khu vực ngoài công: tiếp nhận vào công chức; ký hợp đồng với những người có năng lực nổi bật như doanh nhân tiêu biểu, luật gia, luật sư giỏi, chuyên gia, nhà khoa học để thực hiện một hoặc một số nhiệm vụ lãnh đạo, quản lý; và ký hợp đồng với nhân lực chất lượng cao thực hiện một số nhiệm vụ chuyên môn, nghiệp vụ.
Bên cạnh đó, luật cũng đã chỉnh lý các quy định liên quan đến nguyên tắc, điều kiện đăng ký dự tuyển và phương thức, thẩm quyền tuyển dụng công chức theo hướng đổi mới, bảo đảm người trúng tuyển đáp ứng ngay yêu cầu vị trí việc làm, được xếp ngạch công chức tương ứng sau tuyển dụng, đồng thời đơn giản hóa các thủ tục hành chính.
Nhằm khuyến khích thu hút nhân lực từ khu vực tư, luật bổ sung các quy định về vị trí việc làm, xếp ngạch công chức và định hướng phát triển công chức theo con đường chuyên môn, nghiệp vụ mà không phụ thuộc vào việc bổ nhiệm chức danh lãnh đạo, quản lý.
Một điểm đáng chú ý khác là quy định cụ thể hơn về nguyên tắc, nội dung, phương thức đánh giá công chức. Việc đánh giá được thực hiện thường xuyên, liên tục, khách quan và định lượng bằng các tiêu chí cụ thể, gắn với tiến độ, chất lượng sản phẩm theo vị trí việc làm. Kết quả đánh giá là cơ sở để xét khen thưởng, thu nhập tăng thêm, tiền thưởng hoặc bố trí lại vị trí làm việc, thậm chí xem xét cho thôi việc nếu công chức không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà báo cáo tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi). Ảnh: Phạm Thắng.
Luật cũng bãi bỏ sự phân biệt giữa công chức cấp xã và cấp tỉnh, nhằm thống nhất chế độ công vụ trên toàn quốc. Theo quy định mới, công chức cấp xã sẽ được chuyển sang công chức chính thức nếu đủ điều kiện về trình độ, không cần xét thời gian công tác hay ngạch hiện có.
Ngoài ra, luật sửa đổi cũng đặt ra yêu cầu chuyển đổi phương thức quản lý công chức theo vị trí việc làm, lấy sản phẩm làm căn cứ để đánh giá, sử dụng, bổ nhiệm và đào tạo, qua đó hướng tới một nền công vụ chuyên nghiệp, hiệu quả và minh bạch hơn.
Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Riêng quy định về đánh giá công chức sẽ được áp dụng từ ngày 1/1/2026.
Bổ sung nhiều quy định mới đối với cán bộ, công chức
Lo ngại công chức, cán bộ huyện 'chê' xã khó khăn không muốn về làm việc