Chương trình chất lượng cao ở các trường đại học sắp bị xoá sổ

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa ban hành Thông tư số 11/2023/TT-BGDĐT bãi bỏ Thông tư số 23/2014/TT-BGDĐT ban hành quy định về đào tạo chất lượng cao trình độ đại học.

Các khóa đã tuyển sinh chương trình chất lượng cao theo Thông tư số 23/2014/TT-BGDĐT ngày 18/7/2014 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành quy định về đào tạo chất lượng cao trình độ đại học trước thời điểm Thông tư 11/2023/TT-BGDĐT có hiệu lực thi hành được tiếp tục thực hiện cho đến hết khóa học.

Thông tư 23 được Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành năm 2014 quy định chương trình chất lượng cao là chương trình đào tạo có các điều kiện đảm bảo chất lượng và chuẩn đầu ra cao hơn chương trình đào tạo đại trà tương ứng, đồng thời đáp ứng các tiêu chí và điều kiện tại quy định này.

Các cơ sở đào tạo được xác định mức học phí trên cơ sở tính đúng, tính đủ chi phí đào tạo cho toàn khóa học; xây dựng lộ trình điều chỉnh mức học phí cho những khóa học tiếp theo (nếu cần thiết); xây dựng phương án thu, chi và quản lý kinh phí để đảm bảo thực hiện đầy đủ các tiêu chí của chương trình chất lượng cao (bao gồm cả miễn, giảm học phí cho sinh viên thuộc diện chính sách được nhận hỗ trợ tài chính của Nhà nước); thực hiện trích lập các quỹ theo quy định hiện hành đối với phần chênh lệch thu chi còn lại.

Tuy nhiên, Luật Giáo dục đại học năm 2018 và Thông tư số 17/2021/TT-BGDĐT (quy định về chuẩn chương trình đào tạo; xây dựng, thẩm định và ban hành chương trình đào tạo các trình độ của giáo dục đại học) không có khái niệm chương trình chất lượng cao, nên các trường đại học sẽ không còn chương trình này nữa. Do đó, đây là cơ sở để Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư 11 bãi bỏ Thông tư 23.

Về lý thuyết, các chương trình chất lượng cao có các điều kiện đảm bảo chất lượng và chuẩn đầu ra cao hơn chương trình đại trà.

Chẳng hạn, về cơ sở vật chất, các lớp đào tạo chất lượng cao có phòng học riêng, được trang bị máy tính kết nối Internet và các thiết bị hỗ trợ giảng dạy, học tập.

Về đầu ra, sinh viên chất lượng cao hơn đại trà về năng lực chuyên môn, ứng dụng công nghệ thông tin, năng lực dẫn dắt, chủ trì và làm việc nhóm; khả năng thích nghi với môi trường làm việc. Riêng ngoại ngữ, sinh viên chất lượng cao tối thiểu phải đạt bậc 4/6 theo khung năng lực ngoại ngữ của Việt Nam, trong khi tiêu chuẩn tối thiểu với sinh viên đại trà là bậc 3/6.

Về học phí, chương trình đại trà phải tuân thủ quy định về trần học phí của Chính phủ (hiện khoảng 9,8-14,3 triệu đồng một năm). Còn với chương trình chất lượng cao, các trường có thể tự quyết định học phí.

Trên thực tế, hàng loạt đại học đã mở chương trình đào tạo chất lượng cao. Các chương trình này thường thu học phí gấp 2-3 lần hệ đại trà, có trường lên tới 100 triệu đồng một năm. Sĩ số sinh viên một lớp khoảng 30, so với 50-100 ở hệ thường. Tuy nhiên, nghịch lý là những chương trình chất lượng cao lại thường lấy điểm chuẩn đầu vào thấp hơn hệ đại trà.