Chuyên gia "Bí mật đồng tiền": Sóng cổ phiếu dầu khí chỉ là sóng ngắn, NĐT sẽ bị "quật ngã" nếu không "tỉnh đòn"

Cổ phiếu họ dầu và "ăn theo" giá dầu tăng phấn khởi

Phản ứng trước diễn biến giá xăng dầu trong nước và thế giới đều tăng và có xu hướng tăng tiếp, thị trường chứng khoán lĩnh vực dầu khí đang hoạt động sôi nổi. Đa số các cổ phiếu của ngành dầu khí đều tăng, có mã tăng hơn 20% chỉ trong một tuần nay.

Theo Chứng khoán VNDirect, giá dầu có thể neo ở mức cao do cuộc xung đột Nga - Ukraine. Dự kiến, dầu Brent đạt đỉnh ở vùng giá quanh 105 - 110 USD/thùng sau đó sẽ dần “hạ nhiệt” và ổn định quanh mức 90 USD/thùng trong một vài tháng tới nhờ nguồn cung bổ sung tiềm năng đến từ Mỹ, Iran và Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC). Nhóm cổ phiếu dầu khí trong nước sẽ không chỉ được hưởng lợi trong ngắn hạn mà triển vọng dài hạn cũng sẽ được củng cố hơn khi giá dầu cao sẽ thúc đẩy các hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí.

Theo CTCK Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC), mặt bằng giá dầu duy trì ở mức cao sẽ tác động khả quan lên nhóm ngành dầu khí. Cụ thể, theo BSC, hiện nay Nga là quốc gia xuất khẩu dầu mỏ lớn thứ ba thế giới với tổng sản lượng xuất khẩu đạt khoảng 10 triệu thùng mỗi ngày. Sự gián đoạn trong các chuyến dầu từ Nga tới đường ống ở châu Âu sẽ ảnh hưởng tới nguồn cung năng lượng toàn cầu.

Từ tác động trên, với nhóm doanh nghiệp dầu khí thượng nguồn, BSC kỳ vọng các dự án thăm dò, khai thác sẽ sôi động trở lại nhờ nhu cầu khai thác tăng. Các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ khoan, xây lắp giàn khoan kho nổi như Tổng CTCP Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (PVS) và Tổng CTCP Khoan và Dịch vụ Khoan Dầu khí (PVD) dự kiến có được các hợp đồng mới với giá trị cao hơn. Từ đó các mã cổ phiếu này đều tăng giá.

Với nhóm trung nguồn, nhu cầu vận tải dầu năm 2022 dự kiến gia tăng khi nhu cầu tiêu thụ sản phẩm hóa dầu từ các dự án Dung Quất, Nghi Sơn hồi phục.

Ngoài ra, nhu cầu nhập khẩu LNG sẽ tiếp tục thúc đẩy việc xây dựng hệ thống kho chứa. Do đó, các mã chứng khoán PVT của Tổng CTCP Vận tải Dầu khí và GAS của Tổng CTCP Khí Việt Nam là những mã được hưởng lợi.

Ở nhóm hạ nguồn, BSC khuyến nghị khả quan với cổ phiếu PLX của Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam, OIL của Tổng CTCP Dầu Việt Nam nhờ kỳ vọng sản lượng xăng dầu phục hồi cùng giá bán tăng.

Bên cạnh đó, mã BSR của CTCP Lọc hoá dầu Bình Sơn cũng sẽ được hưởng lợi nhờ chênh lệch giữa giá sản phẩm và giá dầu thô nguyên liệu tăng giúp cải thiện lợi nhuận.

Ngoài ra, các cổ phiếu khác của ngành dầu khí như DCM của Công ty Phân bón dầu khí Cà Mau, DPM của Tổng Công ty Phân bón và Hoá chất dầu khí cũng được hưởng lợi.

Nhiều tiêu cực khi giá dầu leo thang

Những câu chuyện quốc tế hiện vẫn đang ảnh hưởng khá nhiều đến tâm lý nhà đầu tư cũng như diễn biến của thị trường chứng khoán trong nước những ngày qua.

Căng thẳng Nga – Ukraine khiến giá cả nhiều mặt hàng bị đẩy lên mức quá cao trong bối cảnh nguồn cung các mặt hàng bị đe doạ giảm do Nga có khả năng bị hạn chế xuất khẩu.

Trong chương trình Bí mật đồng tiền số 10: "Căng thẳng leo thang, mang hàng ra bán?" vừa kết thúc ngày 2/3/2022, CEO Passion Investment Lã Giang Trung cho biết, việc giá dầu đang bị đẩy lên mức đỉnh cao chưa từng có và không có dấu hiệu hạ nhiệt như hiện tại sẽ tạo ra những tác động tiêu cực đến nền kinh tế toàn cầu - đặc biệt là có thể xảy ra tình trạng "lạm phát đình đốn" – tình trạng hiếm khi nền kinh tế thế giới phải chịu đựng.

Góc chuyên gia: Giá dầu - lạm phát và thị trường chứng khoán Việt 2022

"Thông thường kinh tế phát triển mạnh thì mới có lạm phát. Tuy nhiên, lạm phát đình đốn là hiện tượng lạm phát tăng rất mạnh nhưng nền kinh tế vẫn suy thoái và đi xuống", ông Trung giải thích.

Theo vị chuyên gia này, nếu xảy ra hiện tượng trên, ngân hàng trung ương các quốc gia sẽ "tiến thoái lưỡng nan" và rất khó tăng lãi suất để kìm hãm lạm phát do nền kinh tế đang đi xuống. 

"Tôi nghĩ rằng đây là giai đoạn rủi ro của nền kinh tế toàn cầu cũng như thị trường chứng khoán", vị ông Trung đánh giá.

Tích cực hơn, ông Phạm Lưu Hưng - Phó Giám đốc Trung tâm Phân tích và Tư vấn Đầu tư Chứng khoán SSI (SSI Research) nhận định, việc giá dầu neo cao sẽ không tác động quá lớn đến an ninh năng lượng và các doanh nghiệp năng lực hay dầu khí Việt Nam bởi lẽ năng lực các công ty hiện vẫn đáp ứng đủ nhu cầu trong nước. Cùng với đó, thu ngân sách về xăng dầu vẫn đang đủ để bù đắp chi phí cho việc bình ổn giá.

Đối xử ra sao với cổ phiếu dầu?

Về hành động cho các nhà đầu tư hiện tại, ông Trung lưu ý nhà đầu tư rằng: "Lâu này, tất cả những đợt tăng giá cổ phiếu liên quan đến giá dầu tăng là ngắn hạn. Sau khi giá dầu dừng đà tăng sẽ khiến các cổ phiếu liên quan quay trở lại như cũ đồng nghĩa việc tăng nhanh bao nhiêu sẽ giảm mạnh bấy nhiêu".

Do đó, với mức giá của các cổ phiếu dầu khí thời điểm hiện tại, ông Trung đánh giá đây sẽ là rủi ro lớn dần thay vì cơ hội.

Ông Phạm Lưu Hưng, Phó Giám đốc Trung tâm Phân tích và Tư vấn Đầu tư Chứng khoán SSI (SSI Research) chia sẻ về quan điểm của nhà đầu tư nước ngoài khi không quá ưa thích cổ phiếu dầu khí, nguyên nhân do có những công cụ khác như hợp đồng tương lai giá dầu thay vì chỉ có cổ phiếu như các ngành khác,...

Ngoài ra, khi giá dầu tăng sốc nhưng giá cổ phiếu dầu khí ở Việt Nam cũng không thể tăng quá biên độ, từ đó hạn chế lợi nhuận; còn nếu giá dầu giảm sẽ ngay lập tức khiến cổ phiếu dầu khí lại bị tác động xấu. Mặt khác, triển vọng của một số doanh nghiệp dầu khí thượng nguồn cũng phụ thuộc lớn vào giá cầu, cần giá duy trì ở mức cao đủ dài mới được hưởng lợi.