Dãy núi 99 đỉnh từng là cố đô từ thời ông nội của Vua Hùng, trở thành phế đô chỉ vì một con chim phượng bay đi
Trải qua bao thăng trầm lịch sử, ngọn núi này vẫn sừng sững, uy nghi như hàng triệu năm trước, trở thành bức tường chắn phong ba cho người dân địa phương.
Hồng Lĩnh là dãy núi thiêng với 99 ngọn thuộc tỉnh Hà Tĩnh. Đây từng là một trong 21 danh thắng của nước Nam xưa, được nhà Nguyễn khắc lên cửu đỉnh đặt tại cố đô Huế. Không chỉ lưu giữ những câu chuyện linh thiêng truyền đời, nơi đây còn được xem là cái nôi của tổ tiên Hồng Lạc.
Trải dài 30 km, rộng 15 km, Hồng Lĩnh thuộc địa phận ba huyện Nghi Xuân, Can Lộc và Đức Thọ (Hà Tĩnh). Dãy núi này còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như Ngàn Hống, Hồng Sơn, Rú Lớn, Rú Cao, Hương Tượng. Không chỉ xuất hiện trong sử sách, Hồng Lĩnh còn in dấu sâu đậm trong thơ ca, nhạc họa và tâm thức người dân xứ Nghệ.
Với những đỉnh núi trùng điệp, khe suối trong vắt không bao giờ cạn và những ngôi chùa cổ kính thâm nghiêm, Hồng Lĩnh mang vẻ đẹp vừa hùng vĩ vừa huyền bí. Nơi đây còn gắn liền với truyền thuyết về hai vị khổng lồ là ông Đùng và bà Đùng. Chuyện kể rằng, thuở xa xưa, vùng Nghệ An – Hà Tĩnh có nhiều núi non mọc ngổn ngang, chia cắt làng mạc. Ông Đùng và bà Đùng thường giúp dân dời núi, mở đất canh tác. Một ngày, ông Đùng ngỏ lời cầu hôn bà Đùng, nhưng bà ra điều kiện: nếu trước khi gà gáy sáng hôm sau, ông xếp đủ 100 ngọn núi, bà sẽ đồng ý.
Suốt đêm, ông Đùng miệt mài làm việc, xếp được 99 ngọn núi. Khi thấy ông vẫn đang hì hục, bà Đùng bỗng đùa vui, giả tiếng gà gáy. Tưởng trời đã sáng, ông Đùng buông tay rời đi, để lại một ngọn núi chưa kịp đặt xuống. Ngọn núi bị bỏ lại ấy chính là núi Quyết, ngày nay thuộc TP Vinh (Nghệ An).
Không chỉ lưu giữ huyền thoại về ông Đùng, Hồng Lĩnh còn được xem là cái nôi của tổ tiên Hồng Lạc. Tương truyền, khi Kinh Dương Vương tìm nơi định đô, ông nghe kể rằng Việt Thường từng đặt kinh đô tại Ngàn Hống, liền thân chinh đến khảo sát. Khi đến nơi, nhà vua chứng kiến một cảnh tượng kỳ diệu: 100 con phượng hoàng bay lượn trên bầu trời. Cho rằng đây là điềm lành, vua quyết định chọn nơi này làm đế đô. Tuy nhiên, khi 99 con phượng hoàng lần lượt đậu xuống 99 đỉnh Ngàn Hống, con đầu đàn không tìm được chỗ đậu liền bay đi, kéo theo cả đàn. Nhà vua thấy đó là điềm không may nên sau này đã dời đô về Nghĩa Lĩnh (Phú Thọ).
Dù không còn là kinh đô của đất nước, nhưng dấu tích về kinh thành Ngàn Hống cùng những truyền thuyết kỳ bí trên dãy núi 99 ngọn vẫn in sâu trong tâm thức nhân gian.
Trải qua bao thăng trầm lịch sử, núi Hồng Lĩnh vẫn sừng sững, uy nghi như hàng triệu năm trước, trở thành bức tường chắn phong ba cho vùng đất Hà Tĩnh. Bao quanh dãy núi này là những làng quê giàu truyền thống, nơi sản sinh nhiều danh nhân kiệt xuất, làm rạng danh vùng đất và con người Hà Tĩnh như cha con Trạng nguyên Sử Hy Nhan, Sử Đức Huy; Đô đài Ngự sử Bùi Cầm Hổ; Đại thi hào Nguyễn Du; Uy Viễn tướng công Nguyễn Công Trứ.
Từ mạch nguồn lịch sử, từ di sản của các bậc hiền tài và từ chính lao động cần mẫn của bao thế hệ, người dân Hồng Lĩnh đã bồi đắp nên những giá trị văn hóa đặc sắc, cả vật thể lẫn phi vật thể. Nhiều công trình tâm linh và danh thắng nổi tiếng vẫn còn đó: Đền Đô đài Ngự sử Bùi Cầm Hổ, Đền Song Trạng, Đền Cả - Dinh đô Quan Hoàng Mười, Khu di tích Tiên Sơn, Chùa Long Đàm, Danh thắng Chùa và Hồ Thiên Tượng, Khu di tích Đại Hùng, Chùa Hang... Cùng với đó là những lễ hội truyền thống như hội đua thuyền Trung Lương, Lễ tế Đức Thánh Tổ nghề rèn, Lễ giỗ Tổ Hùng Vương, Lễ hội Đền Cả.
Dẫu thời gian có đổi thay, những di sản này vẫn được người dân Hồng Lĩnh gìn giữ, tôn tạo và phát huy mạnh mẽ trong đời sống. Chính nét đẹp văn hóa ấy đã khiến bao du khách thập phương mong một lần đặt chân đến mảnh đất linh thiêng này để chiêm bái và tịnh tâm phát nguyện.
Ảnh: Internet
*Tổng hợp
