Dù chiều dài khiêm tốn nhưng sông có tốc độ dòng chảy mạnh, hai cửa sông quanh năm có những xoáy nước dữ.
Sông Vàm Nao là dòng sông ngắn nhất Việt Nam với chiều dài khoảng 6,5km thuộc huyện Phú Tân, tỉnh An Giang. Không chỉ ngắn nhất, sông Vàm Nao với chiều rộng bình quân khoảng 700m, độ sâu trên 17m còn là dòng sông xảy ra nhiều vụ đắm ghe thuyền nhất, cũng là nơi có nhiều loài cá lạ và nhiều truyền thuyết nhất.
Sông Vàm Nao là dòng sông ngắn nhất Việt Nam
Sông có một bờ thuộc xã Kiến An (huyện Chợ Mới), một bờ thuộc xã Tân Trung (huyện Phú Tân) nối liền sông Tiền với sông Hậu. Đây không chỉ là con sông bình thường mà còn là tuyến giao thông đường thủy quan trọng ở đồng bằng sông Cửu Long. Sông Tiền và sông Hậu như hai vạch của chữ H, sông Vàm Nao sẽ là gạch nối tạo thành chữ H hoàn chỉnh.
Đây không chỉ là con sông bình thường mà còn là tuyến giao thông đường thủy quan trọng ở đồng bằng sông Cửu Long
Trước khi có tên gọi Vàm Nao ngày nay, con sông này được gọi với nhiều cái tên khác nhau, chẳng hạn như Vàm Giao (sách Gia Định thành thông chí), Thuận Cảng (Đại Nam nhất thống chí), Thuận Phiếm (sách Khâm định Đại Nam hội điển sự lệ), rạch Vàm Nao Thượng và rạch Vàm Nao Hạ (sách Hoàng Việt nhất thống dư địa chí).
Theo truyền thuyết, xưa kia vì những đàn voi rừng, trâu rừng đi qua đây nhiều nên hình thành nên một con rạch nhỏ. Về sau, vì áp lực của sông Tiền và sông Hậu chảy xiết mà hình thành nên Vàm Nao ngày nay. Dù chiều dài khiêm tốn nhưng Vàm Nao có tốc độ dòng chảy mạnh, hai cửa sông quanh năm có những xoáy nước dữ.
Dòng Vàm Nao tuy ngắn nhưng do cấu trúc địa hình và tốc độ dòng chảy xiết nên hai cửa sông luôn hình thành những xoáy nước to và dữ
Trước kia, sông Vàm Nao nhỏ hẹp nhưng do hai bờ sông Tiền và Hậu "đổ ngược đổ xuôi" nên hiện tượng thủy xâm đã khiến sông sâu và rộng như bây giờ. Dòng chảy mạnh, đáy sông sâu và nhiều hang hốc nên Vàm Nao là nơi hội tụ đủ các loại tôm cá lạ, từ nhỏ bé như cá cảnh đến dị như cá mập, cá sấu.
Với đoạn sông ngắn nhưng rộng lớn lại rất sâu nên đáy sông Vàm Nao còn là nơi trú ngụ của các loài cá nước ngọt vô cùng to lớn như cá hô, cá tra dầu, cá đuối nước ngọt có cân nặng mỗi con hơn 100kg. Vì thế nhiều người hay gọi nơi đây là cứ địa của những “quái ngư” hay “thủy quái”.
Ngày trước có cá nược, cá đao, cá đuối sinh sống ở đây, nhưng vì bị đánh bắt quá nhiều nên nay đã không còn. Hiện tại, Vàm Nao vẫn tồn tại loài “quái ngư” quý hiếm là cá hô và cá tra dầu “khủng”.
Ngư dân bắt được cá hô "khủng" ở sông Vàm Nao năm 2020
Cá hô nằm trong Sách đỏ Việt Nam, có tên khoa học là Catlocarpio siamensis. Chúng sở hữu kích thước lớn nhất trong họ cá chép, con khủng nhất có thể lên đến 3m, nặng khoảng 300kg. Cá hô thường sinh sống tại vùng sông Mê Kông và khu vực Đông Nam Á.
Thời gian trôi đi, con sông này đã ít nhiều hiền hòa hơn
Thời gian trôi đi, có lẽ sự hung hãn của Vàm Nao đã phần nào trôi theo dòng nước, con sông này đã ít nhiều hiền hòa hơn. Vàm Nao vào mùa nước nổi đã trở thành điểm đến thu hút nhiều du khách.
